نیایش نهم
مقدمه
این نیایش حضرت سجاد (ع) است در اشتیاق به درخواست آمرزش از خداوند بزرگ. در آیات قرآن کریم حدود ۱۶۰ دعا از زبان پیامبران و صالحان آمده که در آنها دعاگویان درخواست‌های متنوعی از خدای مهربان دارند. اما در این میان هیچ درخواستی به اندازه طلب آمرزش در قرآن نیامده است. در حقیقت اولیای خدا همیشه خود را عذرخواه درگاه خدای عزوجل می‌دانند و کمترین غفلت و بی‌توجهی را گناه تلقّی می‌کنند و در صورت ارتکاب، فوری لب به دعا می‌گشایند و استغفار می‌کنند.
امام زین العابدین (ع) نیز در این دعا، اوج بندگی خود را با اشتیاق نسبت به طلب آمرزش به نمایش می‌گذارد و این‌گونه آغاز می‌کند: «اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ صَيِّرْنَا إِلَى مَحْبُوبِكَ مِنَ التَّوْبَةِ، و أَزِلْنَا عَنْ مَكْرُوهِكَ مِنَ الْإِصْرَارِ»؛ «خداوندا، درود بفرست بر محمد و خاندان او و ما را به توبه‌ای که پسند می‌داری راه بر و از اصرار بر گناه که ناپسند می‌داری دور فرمای».
آنگاه با نگاهی ژرف به زندگی دنیا و آخرت و نیز به عملکرد خود، این‌گونه به ما تعلیم می‌دهد: «خداوندا، چون ما میان دو نقصان، یکی در دین و یکی در دنیا، قرار گرفته‌ایم نقصان را در آن قرار ده که زودگذر است و توبه را در آن قرار ده که بقایش بیشتر است؛ و چون آهنگ دو کار کردیم که یکی تو را خشنود می‌سازد و دیگری تو را به خشم می‌آورد، ما را بدان سوی که سبب خشنودی توست روانه دار و عزم ما را در آنچه سبب خشم توست سست نمای». نکته مهمی که امام سجاد (ع) در اثنای دعا متذکر می‌شود این است که اگر رحمت خداوند شامل حال انسان نشود، نفس اماره او را به پرتگاه باطل می‌افکند و از آنجا که انسان موجودی ضعیف است جز با کمک و توفیق الهی راهی برای رستگاری وجود ندارد.
و در پایان دعا عاجزانه از خدای بزرگ چنین می‌خواهد: «بار خدایا، درود بفرست بر محمد و خاندانش و رازهای دل‌های ما را و جنبش‌های اندام‌های ما را و نگاه‌های دیدگان ما را و سخن زبان‌های ما را چنان گردان که موجب ثواب تو باشد، تا حسنه‌ای که سزاوار پاداش نیک توست از دست نشود و وسیله‌ای که موجب کیفر بد توست بر جای نماند».
ما با خواندن این دعا به ناچیز بودن خود و کوتاهی‌های خود پی می‌بریم و خویش را به دریای رحمت خدا می‌سپاریم[۱].[۲]
منابع
پانویس
- ↑ صحیفه سجادیه، ترجمه عبد المحمد آیتی، انتشارات سروش، تهران، ۱۳۷۵؛ قرآن حکیم ترجمه ناصر مکارم شیرازی.
- ↑ بهشتی، سید جواد، مقاله «نیایش نهم»، دانشنامه صحیفه سجادیه، ص ۴۴۸.