پستی نفس در حدیث

روایات مرتبط

پیامبر اکرم (ص) فرمودند: "ای اباذر! برحذر باش از گدایی، چرا که گدایی ذلّتی نقد و فقری زودهنگام است؛ و در روز قیامت نیز حسابی دقیق خواهد داشت"^[۱]؛
امیرالمؤمنین (ع) فرمودند: "گدایی، زبان انسان گدا را ضعیف، و قلب انسان شجاع را ناتوان می‌کند، و انسان آزاد را در محلّ بنده ذلیل قرار می‌دهد، و آبروی انسان را می‌برد، و رزق را نابود می‌سازد"^[۲]؛
امیرالمؤمنین (ع) فرمودند: "نزدیک شدن به خداوند به‌واسطه درخواست از اوست، و نزدیک شدن به مردم به‌واسطه ترک درخواست از آنان است"^[۳]؛
امیرالمؤمنین (ع) فرمودند: "هرکس از غیر خداوند درخواستی نماید، شایسته محرومیّت از آن است" ^[۴]؛
مردی از پیامبر اکرم (ص) سؤال کرد: ای پیامبر خدا! مرا عملی بیاموز که بین آن و بهشت، هیچ چیزی فاصله نشود، که با انجامش حتماً به بهشت وارد شوم. ایشان فرمودند: هرگز غضبناک مشو، و از مردمان چیزی درخواست مکن" ^[۵]؛
پیامبر اکرم (ص) فرمودند: "هیچ کس دری از درهای درخواست از مردم را بر خویشتن باز نمی‌کند، مگر آنکه خداوند دری از فقر را بر او خواهد گشود" ^[۶]؛
پیامبر اکرم (ص) فرمودند: "اگر یک تن از شما طنابی برگیرد و با آن هیزم بر پشت کشد و آن را بفروشد و به این وسیله آبروی خویش نگه دارد، بهتر از این است که از دیگران درخواست و گدایی نماید" ^[۷]؛
امیرالمؤمنین (ع) فرمودند: "یک لحظه ذلّت، به روزگاری عزّت نمی‌ارزد " ^[۸]؛
امیرالمؤمنین (ع) فرمودند: "عفّت ورزیدن زینت و آرایش فقر، و شکر آرایش توانگری است" ^[۹]؛
پیامبر اکرم (ص) فرمودند: "خداوند متعال انسان باحیایِ عفیف را دوست می‌دارد، و انسان بی‌آبروی درخواست کننده پر اصرار را دشمن می‌شمارد" ^[۱۰]^[۱۱].

منابع

مظاهری، حسین، دانش اخلاق اسلامی ج۲

پانویس

↑ « قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (ص): يَا أَبَاذَرٍّ! إِيَّاكَ وَ السُّؤَالَ فَإِنَّهُ‌ ذُلٌ‌ حَاضِرٌ وَ فَقْرٌ تَتَعَجَّلُهُ وَ فِيهِ حِسَابٌ طَوِيلٌ يَوْمَ الْقِيَامَةِ»؛ بحار الأنوار، ج۷۷، ص۶۰.
↑ « عَنْ‌ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ‌(ع): السُّؤَالُ يُضْعِفُ لِسَانَ الْمُتَكَلِّمِ وَ يَكْسِرُ قَلْبَ‌ الشُّجَاعِ‌ الْبَطَلِ وَ يُوقِفُ الْحُرَّ الْعَزِيزَ مَوْقِفَ الْعَبْدِ الذَّلِيلِ وَ يُذْهِبُ بَهَاءَ الْوَجْهِ وَ يَمْحَقُ الرِّزْقَ‌»؛ میزان الحکمه، ج۴، ص۳۳۸.
↑ « عَنْ‌ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ‌(ع): التَّقَرُّبُ إِلَى اللَّهِ بِالْمَسْأَلَةِ وَ إِلَى‌ النَّاسِ‌ بِتَرْكِهَا»؛میزان الحکمه، ج۴، ص۳۳۹.
↑ « عَنْ‌ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ‌(ع): مَنْ‌ سَأَلَ‌ غَيْرَ اللَّهِ‌ اسْتَحَقَ‌ الْحِرْمَانَ‌»؛ میزان الحکمه، ج۴، ص۳۴۰.
↑ « قَالَ: قَالَ رَجُلٌ لِلنَّبِيِّ (ص): يَا رَسُولَ اللَّهِ! عَلِّمْنِي‌ عَمَلًا لَا يُحَالُ‌ بَيْنَهُ‌ وَ بَيْنَ‌ الْجَنَّةِ! قَالَ (ص): لَا تَغْضَبْ، وَ لَا تَسْأَلِ النَّاسَ شَيْئاً»؛ بحار الأنوار، ج۹۶، ص۱۵۰.
↑ « وَ قَالَ النَّبِيُّ (ص):‌ مَا فَتَحَ‌ رَجُلٌ‌ عَلَى‌ نَفْسِهِ‌ بَابَ‌ مَسْأَلَةٍ إِلَّا فَتَحَ اللَّهُ عَلَيْهِ بَاباً مِنَ الْفَقْرِ»؛ بحار الأنوار، ج۹۶، ص۱۵۶.
↑ « قَالَ النَّبِيُّ (ص):‌ لَوْ أَنَ‌ أَحَدَكُمْ‌ يَأْخُذُ حَبْلًا فَيَأْتِي بِحُزْمَةِ حَطَبٍ عَلَى ظَهْرِهِ فَيَبِيعُهَا فَيَكُفُّ بِهَا وَجْهَهُ خَيْرٌ لَهُ مِنْ أَنْ يَسْأَلَ»؛ بحار الأنوار، ج۹۶، ص۱۵۸.
↑ « عَنْ‌ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ‌(ع): سَاعَةُ ذُلٍ‌ لَا تَفِي‌ بِعِزَّةِ الدَّهْرِ»؛ میزان الحکمه، ج۳، ص۴۴۰.
↑ « قَالَ (ع): الْعَفَافُ‌ زِينَةُ الْفَقْرِ وَ الشُّكْرُ زِينَةُ الْغِنَى»؛ بحار الأنوار، ج۷۲، ص۵۳.
↑ « قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (ص): إِنَّ‌ اللَّهَ‌ يُحِبُّ‌ الْحَيِيَّ‌ الْحَلِيمَ الْغَنِيَّ الْمُتَعَفِّفَ أَلَا وَ إِنَّ اللَّهَ يُبْغِضُ الْفَاحِشَةَ الْبَذِيَّ السَّائِلَ الْمُلْحِفَ‌»؛ بحار الأنوار، ج۷۱، ص۳۳۴.
↑ مظاهری، حسین، دانش اخلاق اسلامی، ج۲، ص ۳۳-۳۵.

[1] « قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (ص): يَا أَبَاذَرٍّ! إِيَّاكَ وَ السُّؤَالَ فَإِنَّهُ‌ ذُلٌ‌ حَاضِرٌ وَ فَقْرٌ تَتَعَجَّلُهُ وَ فِيهِ حِسَابٌ طَوِيلٌ يَوْمَ الْقِيَامَةِ»؛ بحار الأنوار، ج۷۷، ص۶۰.

[2] « عَنْ‌ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ‌(ع): السُّؤَالُ يُضْعِفُ لِسَانَ الْمُتَكَلِّمِ وَ يَكْسِرُ قَلْبَ‌ الشُّجَاعِ‌ الْبَطَلِ وَ يُوقِفُ الْحُرَّ الْعَزِيزَ مَوْقِفَ الْعَبْدِ الذَّلِيلِ وَ يُذْهِبُ بَهَاءَ الْوَجْهِ وَ يَمْحَقُ الرِّزْقَ‌»؛ میزان الحکمه، ج۴، ص۳۳۸.

[3] « عَنْ‌ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ‌(ع): التَّقَرُّبُ إِلَى اللَّهِ بِالْمَسْأَلَةِ وَ إِلَى‌ النَّاسِ‌ بِتَرْكِهَا»؛میزان الحکمه، ج۴، ص۳۳۹.

[4] « عَنْ‌ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ‌(ع): مَنْ‌ سَأَلَ‌ غَيْرَ اللَّهِ‌ اسْتَحَقَ‌ الْحِرْمَانَ‌»؛ میزان الحکمه، ج۴، ص۳۴۰.

[5] « قَالَ: قَالَ رَجُلٌ لِلنَّبِيِّ (ص): يَا رَسُولَ اللَّهِ! عَلِّمْنِي‌ عَمَلًا لَا يُحَالُ‌ بَيْنَهُ‌ وَ بَيْنَ‌ الْجَنَّةِ! قَالَ (ص): لَا تَغْضَبْ، وَ لَا تَسْأَلِ النَّاسَ شَيْئاً»؛ بحار الأنوار، ج۹۶، ص۱۵۰.

[6] « وَ قَالَ النَّبِيُّ (ص):‌ مَا فَتَحَ‌ رَجُلٌ‌ عَلَى‌ نَفْسِهِ‌ بَابَ‌ مَسْأَلَةٍ إِلَّا فَتَحَ اللَّهُ عَلَيْهِ بَاباً مِنَ الْفَقْرِ»؛ بحار الأنوار، ج۹۶، ص۱۵۶.

[7] « قَالَ النَّبِيُّ (ص):‌ لَوْ أَنَ‌ أَحَدَكُمْ‌ يَأْخُذُ حَبْلًا فَيَأْتِي بِحُزْمَةِ حَطَبٍ عَلَى ظَهْرِهِ فَيَبِيعُهَا فَيَكُفُّ بِهَا وَجْهَهُ خَيْرٌ لَهُ مِنْ أَنْ يَسْأَلَ»؛ بحار الأنوار، ج۹۶، ص۱۵۸.

[8] « عَنْ‌ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ‌(ع): سَاعَةُ ذُلٍ‌ لَا تَفِي‌ بِعِزَّةِ الدَّهْرِ»؛ میزان الحکمه، ج۳، ص۴۴۰.

[9] « قَالَ (ع): الْعَفَافُ‌ زِينَةُ الْفَقْرِ وَ الشُّكْرُ زِينَةُ الْغِنَى»؛ بحار الأنوار، ج۷۲، ص۵۳.

[10] « قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (ص): إِنَّ‌ اللَّهَ‌ يُحِبُّ‌ الْحَيِيَّ‌ الْحَلِيمَ الْغَنِيَّ الْمُتَعَفِّفَ أَلَا وَ إِنَّ اللَّهَ يُبْغِضُ الْفَاحِشَةَ الْبَذِيَّ السَّائِلَ الْمُلْحِفَ‌»؛ بحار الأنوار، ج۷۱، ص۳۳۴.

[11] مظاهری، حسین، دانش اخلاق اسلامی، ج۲، ص ۳۳-۳۵.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

[۱۰]

[۱۱]