کَسکَر قدیمی‌ترین شهر مسیحی‌نشین عراق بوده که در زمان ساسانیان نقش مهمی داشته است

مقدمه

«کَسکَر» قدیمی‌ترین شهر مسیحی‌نشین عراق بوده که در زمان ساسانیان نقش مهمی داشته است و حجّاج بن یوسف شهر واسط را ـ که بین کوفه و بصره، در کنار دجله است ـ در برابر آن ساخت. این شهر در اسناد و کتب مسیحیان به نام کَشکَر از آن یاد شده و این شهر نقش بسزایی در تاریخ کنائس عراق داشته است و دومین مرکز اسقف‌های نسطوریه در شهرها بوده که تأسیس کرسی اسقفی آن به قرن سوم میلادی می‌رسد[۱].

بنابراین، کسکر شهری قدیمی بر ساحل غربی بین کوفه و بصره در عراق کنونی در حدود کوت العماره بوده و واسط بر ساحل شرقی دجله در برابر کسکر ایجاد شد و این دو شهر را با پلی از قایق‌ها به هم مرتبط می‌کردند. اکنون اثری از این دو شهر نیست[۲].[۳]

حاکمان کسکر

  1. قدامة بن عجلان: امام علی(ع) قدامة بن عجلان را به سمت کارگزاری کسکر که بیشتر اهالی آن از اهل ذمه بودند، گمارد[۴].[۵]
  2. قعقاع بن شور ذهلی: ابتدا از اصحاب امیرالمؤمنین (ع) بود[۶] که حضرت او را بعد از قدامة بن عجلان به عنوان کارگزار خود در کسکر و میسان برگزید، اما وقتی خبر فساد مالی او به ایشان رسید، او را مورد سرزنش و ملامت قرار داد. قعقاع وقتی متوجه شد حضرت از کارهای خلافش آگاه شده، از ترس به جانب معاویه در شام فرار کرده، به او پیوست و بعداً هم از مخالفان حضرت گردید[۷].[۸]

منابع

پانویس

  1. المنجد (اعلام)، ص۴۳۴.
  2. مصاحب، دایرة المعارف فارسی، ج۲، ص۲۲۲۵.
  3. ذاکری، علی اکبر، سیمای کارگزاران علی بن ابی طالب امیرالمؤمنین، ج۱، ص۳۸۹-۳۹۰.
  4. منقری، وقعة صفین، ص۵۳۰؛ واقعة صفین در تاریخ، ص۲۵۰.
  5. ذاکری، علی اکبر، سیمای کارگزاران علی بن ابی طالب امیرالمؤمنین، ج۱، ص۳۸۹-۳۹۰.
  6. رجال طوسی، ص۵۵، ش۸.
  7. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۱۸۷.
  8. ذاکری، علی اکبر، سیمای کارگزاران علی بن ابی طالب امیرالمؤمنین، ج۱، ص293، ناظم‌زاده، سید اصغر، اصحاب امام علی، ج۲، ص۱۱۱۵-۱۱۱۶.