نهج البلاغه کلام انسان هادی (مقاله)
| نهج البلاغه کلام انسان هادی | |
|---|---|
 | |
| زبان | فارسی |
| نویسنده | محمد رضا حکیمی |
| موضوع | نهج البلاغه |
| مذهب | شیعه |
| منتشر شده در | فصلنامه پژوهش‌های نهج‌البلاغه |
| وابسته به | بنیاد نهج‌البلاغه |
| محل نشر | تهران، ایران |
| تاریخ نشر | زمستان ۱۳۸۹ |
| شماره | ۲۷ و ۲۸ |
| شماره صفحات | از صفحه ۶۲ تا ۸۵ مجله |
| ناشر الکترونیک | پایگاه مجلات تخصصی نور |
نهج البلاغه کلام انسان هادی عنوان مقاله‌ای است که با زبان فارسی به بررسی بیان نهج‌البلاغه می‌پردازد. این مقالهٔ ۲۴ صفحه‌ای به قلم محمد رضا حکیمی نگاشته شده و در فصلنامه پژوهش‌های نهج‌البلاغه (شماره ۲۷ و ۲۸، زمستان ۱۳۸۹) منتشر گشته است.[۱]
چکیده مقاله
- نویسنده درباره موضوع مقاله می‌نویسد: «شناخت معصوم و ویژگی‌های کلامش قابل قیاس با دیگران نیست. نهج البلاغه در این بین برجستگی‌های ویژه‌ای می‌یابد که با هشت شناخت مورد دقت قرار گرفته است. انسان‌ها دو دسته‌اند، انسان هادی (انبیا و اوصیا) ره‌یافته به علم مبذول الهی که برای هدایت انسان‌ها از عالم ربویی نازل شده است؛ و انسان هابط، همه انسان‌های گرفتار در دنیای ظلمانی. کلام موجود نیز دو دسته است: هابط. انسان هادی دارای علوم قرآنی بوده و لاجرم به مقام عصمت نائل گردیده است چه دارا بودن علم صحیح مقارن با عصمت است. او اگر چه جزو بنی‌آدم است اما حضورش در جهان خاکی از نوع ارسال است. بنابراین شأن انسان هادی در قیاس با دیگر انسان‌ها نامحدود است. مرتبه وجودی انسان هادی به نور، کلمه نور و نور الانوار تعبیر شده است. کلمه نور ظهوری است که بر سایر ظهورها مقدم است و نور انوار فیض مطلق است و سایر پدیده‌ها به واسطه او پدید آمده‌اند. او دلیل اراده خدا و صنع کامل است و دیگر پدیده‌ها بسط وجودی اویند. او در مقام عبودیت و انقطاع الا الله است و صاحب اسم گزین و منشا فیض و دانا بر سر الهی است. او وجه الله است و آنچه از غیب باری افاضه شده از طریق او بوده است».
- وی در ادامه می‌نویسد: «او همیشه در میان خلق حضور داشته و تنها راه وصول به ذات باری است. انسان هادی دانا بر حقایق عالم و مشرف بر آن است. انسان‌ها تنها با هدایت او هدایت می‌یابند انسان هابط برای بازگشت به سوی خدا تنها باید به دامان کتاب هادی و انسان هادی چنگ اندازد و فروغ فطرت خود را که به دلیل زندگی ظلمانی از دست داده، به نور وجودی او روشن سازد و در شعاع وجودی او راه را باز یابد. این مهم، بزرگترین لطف الهی پس از خلقت بر انسان است و از نحوه برخورد انسان با این نعمت بزرگ سؤال خواهد شد. نهج البلاغه جوششی از سرچشمه فیض الهی و تقریر دوباره‌ای از حقایق قرآن و تعالیم اسلامی است. امام علی(ع) پرورش یافته پیامبر، فردی که وجودش محل التقای بزرگترین جریان‌های هستی بوده است، گوینده نهج البلاغه است. نهج البلاغه دارای فیوض گسترده‌ای است که در عرصه‌های گوناگون معرفتی می‌درخشد».[۱]
فهرست مقاله
- چکیده؛
- مقدمه؛
- طرح مسأله؛
- شناخت نخست؛
- شناخت دوم؛
- شناخت سوم؛
- شناخت چهارم؛
- شناخت پنحم؛
- شناخت ششم؛
- شناخت هفتم؛
- شناخت هشتم؛
- نتیجه‌گیری؛
- منابع.
دربارۀ پدیدآورنده
آقای محمد رضا حکیمی (متولد ۱۳۱۴ش، مشهد مقدس)، شاعر و محقق علوم دینی، تحصیلات دینی خود را نزد اساتیدی همچون حضرات آیات: عبدالحسین امینی، سید محمد هادی میلانی، محمد تقی ادیب نیشابوری و مجتبی قزوینی پیگیری کرد. او تاکنون چندین جلد کتاب و مقاله به رشته تحریر در آورده است. «مقام عقل»، «اجتهاد و تقلید در فلسفه»، «منهای فقر»، «امام در عینیت جامعه»، «حماسه غدیر»، «بعثت غدیر عاشورا مهدی»، «انتظار مصلح»، «خورشید مغرب» و «عاشورا مظلومیتی مضاعف» و «نهج البلاغه کلام انسان هادی» برخی از این آثار است.[۲]