خسر

مقدمه

نقصان^[۱]، کم‌ شدن، زیانکاری، کم‌ شدن اصل سرمایه ^[۲].
﴿وَالْعَصْرِ إِنَّ الْإِنْسَانَ لَفِي خُسْرٍ﴾^[۳]
نسبت خُسران به انسان در این آیه، از این جهت است که اصل سرمایه او که عمر و زندگانی است، در حال نقصان و زوال است. خُسران به معنای "نقص" در مقابل "ربح"، گاهی در مال و امور مادی است که مفهوم غبن و نقص بر آن صدق می‌کند و گاهی در امور نفسانی و معنوی است که مفهوم گمراهی و هلاکت بر آن انطباق دارد^[۴].
از دیدگاه انسان‌شناختیِ قرآن، انسان موجودی فانی است و لحظه به ‌لحظه به مرگ نزدیک می‌شود و زمان به نفع او نیست و همین مفهوم خسران انسان است؛ امّا چگونه می‌توان این خُسران را جُبران کرد؟ مهم راه حلی است که خداوند در این بحرانِ ناگزیر و اجتناب ناپذیر به انسان عرضه می‌کند: ﴿إِلاَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ وَتَوَاصَوْا بِالْحَقِّ وَتَوَاصَوْا بِالصَّبْرِ ﴾^[۵]^[۶]. چنین مبنایی در انسان‌شناسی، اگر در نفوس و جان‌ها قرار گیرد، به عنوانِ یک اصل اخلاقی والا، راهنمایِ رفتار انسان در جامعه و نظام سیاسی خواهد بود.^[۷].

منابع

نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم

پانویس

↑ خلیل بن احمد فراهیدی، کتاب العین، ج۴، ص۱۹۵.
↑ حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۲۸۱.
↑ «سوگند به روزگار، که آدمی در زیانمندی است» سوره عصر، آیه ۱-۲.
↑ حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۳، ص۵۲.
↑ «جز آنان که ایمان آورده‌اند و کارهای شایسته کرده‌اند و یکدیگر را به راستی پند داده‌اند و همدیگر را به شکیبایی اندرز داده‌اند» سوره عصر، آیه ۳.
↑ ر. ک: محمود سرمدی، «خسارت/خسران»، دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، ج۱، ص۹۸۷-۹۸۸.
↑ نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص: ۲۵۴.

[1] خلیل بن احمد فراهیدی، کتاب العین، ج۴، ص۱۹۵.

[2] حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۲۸۱.

[3] «سوگند به روزگار، که آدمی در زیانمندی است» سوره عصر، آیه ۱-۲.

[4] حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۳، ص۵۲.

[5] «جز آنان که ایمان آورده‌اند و کارهای شایسته کرده‌اند و یکدیگر را به راستی پند داده‌اند و همدیگر را به شکیبایی اندرز داده‌اند» سوره عصر، آیه ۳.

[6] ر. ک: محمود سرمدی، «خسارت/خسران»، دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، ج۱، ص۹۸۷-۹۸۸.

[7] نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص: ۲۵۴.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]