دین علی

دین علی از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: دین علی در قرآن - دین علی در حدیث - دین علی در کلام اسلامی - پرسش‌های مرتبط

دین علی هرچند امام علی (ع) بر آیین محمّد (ص) بود و دینى جداگانه نداشت، امّا از سویى نماد و سمبل و تجسّم دین اسلام و خطّ روشن و بى‌ابهام دین خدا بود و صراط مستقیم که در قرآن آمده، بر طریق و دین و روش علی بن ابى طالب (ع) تأویل شده است، از سوى دیگر خطّ قاطع و درست و بى‌تحریف علی (ع) در مسلمانى، به عنوان "دین علی" مطرح بود و در زبان ائمه (ع) و یاران آنان، رمزى از تشیّع راستین و مقابله با خطوط انحرافى و باندهاى اموى و مروانى محسوب مى‌شد که با ظالمان و منحرفان هرگز سازش نمى‌کند.

مقدمه

• امام حسین (ع) در نامۀ تندى که در جواب معاویه نوشت و ظلم‌هاى او را برشمرد، از جمله اینکه: مگر تو نبودى عبد اللّه حضرمى و یارانش را کشتى، آنگاه که پسر سمیه دربارۀ آنان به تو نوشت که آنان بر آیین و مرام علی (ع)اند إنّهم کانوا علی دین علیّ و در نامه به او نوشتى: اقتل من کان علی دین علیّ، هرکه را بر دین علی (ع) باشد به قتل برسان، او هم به فرمان تو آنان را به شهادت رساند و مثله کرد، در حالى که دین علی (ع) به خدا قسم همان دینى است که براساس آن با تو و پدرت ابو سفیان مى‌جنگید و با همان دین برجاى او تکیه زده‌اى. این مرام ناب و الهى علی (ع) در سال‌هاى بعد نیز به عنوان دین علی شاخص و شناخته شده بود. در صحنۀ نبرد عاشورا نیز مى‌بینیم که در رجزهاى شهداى کربلا مطرح است و در معرّفى خود، از عقیده به دین علی (ع) یاد مى‌کنند. نافع بن هلال که به میدان مى‌رود، چنین رجز مى‌خواند: أنا ابن هلال البجلى، أنا علی دین علیّ، و دینه دین النّبىّ»، من فرزند هلال بجلى‌ام و من بر دین علی (ع) هستم و دین علی همان دین پیامبر است. و در مورد هلال بن نافع این رجز نقل شده است: انا الغلام الیمنىّ البجلى دینى علی دین حسین و علیّ یگانگى آیین و روش علی (ع) و محمّد (ص) در دعاها و روایات و زیارات هم آمده است. از جمله از امام صادق (یا امام باقر) روایت است که هنگام صبح این دعا را بخوانید: أصبحت باللّه مؤمنا علی دین محمّد و سنّته و دین علیّ و سنّته و دین الأوصیاء و سنّتهم که ایمان به خدا و دین و سنّت پیامبر، دین و سنت علی (ع) و دین و سنت اوصیا در کنار هم آمده و پیوند آنها را با یکدیگر مى‌رساند.

منابع

• محدثی، جواد، فرهنگ غدیر