خبث

مقدمه

پلیدی، ناپاکی^[۱] مخالف طیب^[۲]، وصف هر چیز فاسد^[۳] و هر چیزی که به دلیل پلیدی و پستی مورد کراهت باشد؛ اعم از معقولات نظیر اعتقاد باطل و دروغگویی و محسوسات مانند فحشا و افعال پلید و فاسد^[۴].
﴿قُلْ لَا يَسْتَوِي الْخَبِيثُ وَالطَّيِّبُ وَلَوْ أَعْجَبَكَ كَثْرَةُ الْخَبِيثِ﴾^[۵].
آیه شریفه ضرب‌المثلی است برای بیان این نکته که قواعد و آموزه‌های دینی بر صفات تکوینی از پاکی و پلیدی که مؤثر در مسیر سعادت و شقاوت انسان هستند، استوار گشته است. در این مسئله کثرت یا قلت تابعان تأثیری ندارد. پاکان پاک هستند، هرچند کم باشند و پلیدان پلیدند، گرچه زیاد باشند^[۶].
ضرب‌المثلی در زبان فارسی بسیار مورد استناد عوام مردم قرار می‌گیرد که "خواهی نشوی رسوا، همرنگ جماعت شو". عده‌ای برای ارتکاب گناه و اعمال خلاف اخلاق به این ضرب‌المثل تمسک می‌کنند. قرآن کریم این دیدگاه را مردود می‌شمارد: ﴿وَإِنْ تُطِعْ أَكْثَرَ مَنْ فِي الْأَرْضِ يُضِلُّوكَ عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ﴾^[۷].^[۸].

منابع

نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم

پانویس

↑ سیدعلی‌اکبر قرشی، قاموس قرآن، ج۲، ص۲۱۸.
↑ ابن‌منظور، لسان العرب، ج۴، ص۱۰.
↑ خلیل بن احمد فراهیدی، کتاب العین، ج۴، ص۲۴۹.
↑ احمد بن یوسف سمین حلبی، عمدة الحفاظ، ج۱، ص۵۵۷.
↑ «بگو ناپاک و پاک برابر نیستند حتی اگر بسیاری ناپاک، تو را به شگفتی آورد پس ای خردمندان! از خداوند پروا کنید، باشد که رستگار گردید» سوره مائده، آیه ۱۰۰.
↑ سیدمحمدحسین طباطبایی، المیزان، ج۶، ص۱۵۰.
↑ «و اگر از بیشتر کسان روی زمین پیروی کنی تو را از راه خداوند به گمراهی می‌کشانند» سوره انعام، آیه ۱۱۶.
↑ نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص:۲۴۶-۲۴۷.

[1] سیدعلی‌اکبر قرشی، قاموس قرآن، ج۲، ص۲۱۸.

[2] ابن‌منظور، لسان العرب، ج۴، ص۱۰.

[3] خلیل بن احمد فراهیدی، کتاب العین، ج۴، ص۲۴۹.

[4] احمد بن یوسف سمین حلبی، عمدة الحفاظ، ج۱، ص۵۵۷.

[5] «بگو ناپاک و پاک برابر نیستند حتی اگر بسیاری ناپاک، تو را به شگفتی آورد پس ای خردمندان! از خداوند پروا کنید، باشد که رستگار گردید» سوره مائده، آیه ۱۰۰.

[6] سیدمحمدحسین طباطبایی، المیزان، ج۶، ص۱۵۰.

[7] «و اگر از بیشتر کسان روی زمین پیروی کنی تو را از راه خداوند به گمراهی می‌کشانند» سوره انعام، آیه ۱۱۶.

[8] نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص:۲۴۶-۲۴۷.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]