ابوالخطاب (صحابی)

موضوع مرتبط ندارد - مدخل مرتبط ندارد - پرسش مرتبط ندارد

آشنایی اجمالی

صحابه‌نگاران نام او را نگفته‌اند و ابن عبد البر^[۱]، ابن اثیر^[۲] و ابن حجر^[۳] تصریح کرده‌اند نام او دانسته نیست. با این حال، صحابی بودن ابوالخطاب مورد اتفاقی است^[۴]. ابوالخطاب را از اصحابی برشمرده‌اند که در کوفه می‌زیستند ^[۵]. از او اطلاع دیگری در دست نیست.

صحابه‌نگاران تنها برای او یک روایت شناخته‌اند که چنین است: "ثویر بن ابی فاخته از مردی از اصحاب به نام ابو الخطاب نقل می‌کند که از پیامبر اعظم (ص) (وقت نماز) وتر را پرسید. فرمودند: من دوست دارم وتر را در نصف شب به جا آورم. همانا خداوند عز و جل به آسمان دنیا فرو می‌آید و تا طلوع فجر می‌گوید: آیا توبه کننده‌ای هست؟ آیا استغفار کننده‌ای هست؟ آیا درخواست کننده‌ای هست؟" این روایت از دیگر صحابه هم نقل گردیده^[۶]، ولی در منابع شیعه نیامده است.

برخی از علمای اهل سنت، ثویر بن ابی فاخته را تضعیف کرده‌اند. علت اصلی تضعیف او، رافضی بودن وی بیان شده است^[۷]. ثویر، مولای ام هانی، خواهر امام علی (ع) بوده^[۸] و فضایل امیر مؤمنان (ع) را نقل کرده است^[۹]. او و پسرش حسین و از نوادگانش «هارون»، از اصحاب ائمه اطهار (ع) بوده‌اند^[۱۰]^[۱۱]

جستارهای وابسته

حسین بن ابی‌الخطاب (فرزند)
محمد بن حسین بن ابی‌الخطاب (نواده)

منابع

هدایت‌پناه، محمد رضا، مقاله «ابوالخطاب»، دانشنامه سیره نبوی ج۱

پانویس

↑ ابن عبدالبر، ج۴، ص۲۰۵.
↑ ابن اثیر، ج۶، ص۸۷.
↑ ابن حجر، ج۷، ص۹۱.
↑ منابع پیشین بخاری، ج۸، ص۲۶؛ ابونعیم، ج۵، ص۲۸۷۶؛ ابن ابی حاتم، ج۹، ص۳۶۴؛ ذهبی، ج۲، ص۱۶۲.
↑ ابن عبدالبر، ج۴، ص۲۰۵؛ ابن اثیر، ج۶، ص۸۷؛ ابن حجر، ج۷، ص۹۱.
↑ "عن ثوير بن ابي فاختة عَنْ رَجُلٍ مِنْ أَصْحَابِ النَّبِيِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يُقَالُ لَهُ أَبُو الْخَطَّابِ أَنَّهُ سَأَلَ النَّبِيَّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ عَنِ الْوِتْرِ فَقَالَ: " أُحِبُّ أَنْ أَوْتِرَ نِصْفَ اللَّيْلِ، إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَجَلَّ يَهْبِطُ مِنَ السَّمَاءِ الْعُلْيَا إِلَى السَّمَاءِ الدُّنْيَا فَيَقُولُ: هَلْ مِنْ مُذْنِبٍ، هَلْ مِنْ مُسْتَغْفِرٍ، هَلْ مِنْ دَاعٍ، حَتَّى إِذَا طَلَعَ الْفَجْرُ ارْتَفَعَ ؛احمد بن حنبل، ج۲، ص۴۳۳ و ج۳، ص۹۴؛ مسلم، ج۲، ص۱۷۶؛ عبدالرزاق صنعانی، ج۱۰، ص۴۴۵.
↑ ابن حبان، ج۱، ص۲۰۵-۲۰۶؛ ابن عدی، ج۲، ص۱۰۵۔۱۰۶؛ نجاشی، ص۱۱۸.
↑ ابن حبان، ج۱، ص۲۰۵-۲۰۶.
↑ خوارزمی، ص۶۱.
↑ ر. ک: طوسی، رجال، ص۱۱۱، ۱۲۹ و ۱۸۲؛ کافی، ج۱، ص۲۸۵ و ج۸، ص۴۷۴ و ۱۰۴ و ۳۴۶؛ طوسی، اختیار معرفة الرجال، ج۲، ص۴۸۳-۴۸۴؛ صدوق، ص۵۴۱؛ ابن قولویه، ص۱۶۶ و ۲۵۳؛ مفید، ص۲۶۹.
↑ هدایت‌پناه، محمد رضا، مقاله «ابوالخطاب»، دانشنامه سیره نبوی ج۱، ص:۲۶۶.

[1] ابن عبدالبر، ج۴، ص۲۰۵.

[2] ابن اثیر، ج۶، ص۸۷.

[3] ابن حجر، ج۷، ص۹۱.

[4] منابع پیشین بخاری، ج۸، ص۲۶؛ ابونعیم، ج۵، ص۲۸۷۶؛ ابن ابی حاتم، ج۹، ص۳۶۴؛ ذهبی، ج۲، ص۱۶۲.

[5] ابن عبدالبر، ج۴، ص۲۰۵؛ ابن اثیر، ج۶، ص۸۷؛ ابن حجر، ج۷، ص۹۱.

[6] "عن ثوير بن ابي فاختة عَنْ رَجُلٍ مِنْ أَصْحَابِ النَّبِيِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يُقَالُ لَهُ أَبُو الْخَطَّابِ أَنَّهُ سَأَلَ النَّبِيَّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ عَنِ الْوِتْرِ فَقَالَ: " أُحِبُّ أَنْ أَوْتِرَ نِصْفَ اللَّيْلِ، إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَجَلَّ يَهْبِطُ مِنَ السَّمَاءِ الْعُلْيَا إِلَى السَّمَاءِ الدُّنْيَا فَيَقُولُ: هَلْ مِنْ مُذْنِبٍ، هَلْ مِنْ مُسْتَغْفِرٍ، هَلْ مِنْ دَاعٍ، حَتَّى إِذَا طَلَعَ الْفَجْرُ ارْتَفَعَ ؛احمد بن حنبل، ج۲، ص۴۳۳ و ج۳، ص۹۴؛ مسلم، ج۲، ص۱۷۶؛ عبدالرزاق صنعانی، ج۱۰، ص۴۴۵.

[7] ابن حبان، ج۱، ص۲۰۵-۲۰۶؛ ابن عدی، ج۲، ص۱۰۵۔۱۰۶؛ نجاشی، ص۱۱۸.

[8] ابن حبان، ج۱، ص۲۰۵-۲۰۶.

[9] خوارزمی، ص۶۱.

[10] ر. ک: طوسی، رجال، ص۱۱۱، ۱۲۹ و ۱۸۲؛ کافی، ج۱، ص۲۸۵ و ج۸، ص۴۷۴ و ۱۰۴ و ۳۴۶؛ طوسی، اختیار معرفة الرجال، ج۲، ص۴۸۳-۴۸۴؛ صدوق، ص۵۴۱؛ ابن قولویه، ص۱۶۶ و ۲۵۳؛ مفید، ص۲۶۹.

[11] هدایت‌پناه، محمد رضا، مقاله «ابوالخطاب»، دانشنامه سیره نبوی ج۱، ص:۲۶۶.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

[۱۰]

[۱۱]