شمایل
 |
| سوگواری امام حسین |
| رویدادها |
|---|
| واقعه عاشورا • اسیران کربلا • روز شمار واقعه عاشورا • روز عاشورا • نامه های کوفیان به امام حسین • واقعه عاشورا (از نگاه آمار) |
| افراد |
| علی اکبر • علی اصغر • عباس بن علی • زینب کبری • سکینه بنت حسین • فاطمه دختر امام حسین • مسلم بن عقیل • شهیدان کربلا • اسیران کربلا |
| جای‌ها |
| حرم امام حسین • تل زینبیه • حرم عباس بن علی • گودال قتلگاه • بین الحرمین • نهر علقمه |
| مناسبت‌ها |
| تاسوعا • عاشورا • اربعین |
| مراسم |
| مرثیه‌خوانی • نوحه • تعزیه • روضه • زنجیرزنی • سینه‌زنی • سقاخانه • سنج و دمام • دسته عزاداری • شام غریبان • تشت‌گذاری • نخل‌گردانی • قمه زنی • راهپیمایی اربعین • تابوت‌گردانی • مراسم تابوت |
شمایل در اصل، به معنای صفت‌ها و خصلت‌های انسان است، امّا به چهره و ویژگی‌ها و مشخّصات صورت نیز گفته می‌شود.
مقدمه
همچنین به صورت نگاری و ترسیم چهرۀ بزرگان دین و نگارگری وقایع مذهبی "شمایل سازی" می‌گویند. "شمایل گردان" نیز به کسی گویند که "تصویرهای قاب کردۀ بزرگان دین را به معرض نمایش گذارد[۱]. از سنت‌های مذهبی قدیم در تکایا آن بوده که در ایّام عزاداری برای یادآوری فرات، تشتی پرآب در گوشه ای از تکیه می‌نهادند، و علمی را به ستونی به نشانی علمداری حضرت عبّاس می‌بستند و بر روی پرده‌ها یا دیوارها شمایلی از شهادت هفتاد و دو تن می‌کشیدند و در و دیوار را رنگ عزا می‌دادند، تا هماهنگ با محتوای تعزیه و شبیه خوانی باشد. شمایل نگارانی هم همواره بوده‌اند که ذوق و هنر خویش را در راه ابا عبدالله (ع) و موضوعات دینی مربوط به أئمّه وقف می‌کردند. و کسانی با عنوان "پرده دار" به مرثیه خوانی پای این شمایل و تصویرهای مذهبی می‌پرداختند. به آنان "شمایل خوان" هم می‌گفتند. تابلوهای تصویرگران وقایع مذهبی، بر محور قصص قرآنی، جنگ‌های پیامبر و حضرت علی (ع)، ثبت وقایع عاشورا، خروج مختار و... است[۲].
منابع
پانویس
- ↑ فرهنگ فارسی، معین
- ↑ محدثی، جواد، فرهنگ عاشورا، ص ۲۷۷.