مبارزه با بدعت‌ها

مبارزه با بدعت‌ها یکی از اهداف ارسال رسولان الهی و تبلیغ رسالت الهی است.

حدیث

پیامبر خدا (ص): وقتی بدعت ها در میان امّتم آشکار گردند، عالِم باید علمش را آشکار سازد، و هر کس چنین نکند، نفرین خدا بر او باد^[۱].

پیامبر خدا (ص): هنگامی که بدعت‌ها پدیدار شوند و آخر این امت، اول آن را نفرین کند، هر کس علمی داشته باشد، باید آن را منتشر سازد. همانا پنهان‌کننده دانش در چنین روزی، همچون پنهان کننده آن چیزی است که خداوند بر محمّد، نازل کرده است^[۲].

پیامبر خدا (ص): خداوند، در هر بدعتی که نیرنگ زدن به اسلام و مسلمانان را هدف گرفته باشد، کسی را دارد که از اسلام دفاع کند و نشانه‌های آن را باز گوید. پس با دفاع از ضعیفان، این مجالس را غنیمت بشمارید و بر خدا توکّل کنید که خداوند، برای اعتماد کردن، بسنده است^[۳].

پیامبر خدا (ص): در هر پشتی از امتم، عادلی از اهل بیتم هست که تحریف غلوکنندگان، دین‌تراشی باطل‌کیشان و تأویل نادانان را از این دین، دور سازد^[۴].

امام صادق (ع): در میان ما اهل بیت، در هر پشتی، عادلانی هستند که تحریف غلو کنندگان، دین تراشیِ باطل کیشان و تأویل نادانان را از آن (دین)، دور می‌سازند.^[۵].

علل الشرائع ـ به نقل از یونس بن عبد الرحمان ـ :از امام صادق و امام باقر (ع) برای ما روایت شده که فرمودند: «هر گاه بدعت ها پدیدار شوند، بر عالِم است که علمش را آشکار سازد، که اگر چنین نکند، نور ایمان از او سلب می‌گردد^[۶].^[۷]

پرسش مستقیم

سیره اهل بیت در مبارزه با خرافات و بدعت‌ها چه بوده است؟ (پرسش)

جستارهای وابسته

منابع

محمدی ری‌شهری، محمد، دانشنامه قرآن و حدیث ج ۱۵

پانویس

↑ «رسول اللّه (ص): إذا ظَهَرَتِ البِدَعُ فی اُمَّتی فَلیُظهِرِ العالِمُ عِلمَهُ، فَمَن لَم یَفعَل فَعَلَیهِ لَعنَةُ اللّهِ»، الکافی: ج ۱، ص ۵۴، ح ۲، المحاسن: ج ۱، ص ۳۶۱، ح ۷۷۶، دعائم الإسلام: ج ۱، ص ۲، عوالی اللآلی: ج ۴، ص ۷۰، ح ۳۹، بحارالأنوار: ج ۵۷، ص ۲۳۴؛ الفردوس: ج ۱، ص ۳۲۱، ح ۱۲۷۱، عن أبی هریرة.
↑ «عنه (ص): إذا ظَهَرَتِ البِدَعُ ولَعَنَ آخِرُ هذِهِ الاُمَّةِ أوَّلَها، فَمَن کانَ عِندَهُ عِلمٌ فَلیَنشُرهُ؛ فَإِنَّ کاتِمَ العِلمِ یَومَئِذٍ کَکاتِمِ ما أنزَلَ اللّهُ عَلی مُحَمَّدٍ (ص)»، تاریخ دمشق: ج ۵۴، ص ۸۰، ح ۱۱۳۶۶، عن معاذ بن جبل، کنزالعمّال: ج ۱، ص ۱۷۹، ح ۹۰۳ و ج ۱۰، ص ۲۱۶، ح ۲۹۱۴۰.
↑ «عنه (ص): إنَّ لِلّهِ عِندَ کُلِّ بِدعَةٍ تَکیدُ الإِسلامَ وأَهلَهُ مَن یَذُبُّ عَنهُ، ویَتَکَلَّمُ بِعَلاماتِهِ، فَاغتَنِموا تِلکَ المَجالِسَ بِالذَّبِّ عَنِ الضُّعَفاءِ، وتَوَکَّلوا عَلَی اللّهِ، وکَفی بِاللّهِ وَکیلاً»، حلیة الأولیاء: ج ۱۰، ص ۴۰۰، الرقم ۶۹۱، عن أبی هریرة، کنزالعمّال: ج ۱۲، ص ۱۹۳، ح ۳۴۶۲۴.
↑ «عنه (ص): إنَّ فی کُلِّ خَلَفٍ مِن اُمَّتی عَدلاً مِن أهلِ بَیتی؛ یَنفی عَن هذَا الدّینِ تَحریفَ الغالینَ، وَانتِحالَ المُبطِلینَ، وَتَأویلَ الجاهِلینَ»، کمال الدین: ج ۱، ص ۲۲۱، ح ۷، عن أبی الحسین اللیثی عن الإمام الصادق عن آبائه (ع)، قرب الإسناد: ص ۷۷، ح ۲۵۰، عن مسعدة بن صدقة عن الإمام الصادق عن آبائه (ع) عنه (ص)، الفصول المختارة: ص ۳۲۵، المناقب لابن شهرآشوب: ج ۱، ص ۲۴۵، بحارالأنوار: ج ۲۳، ص ۳۰، ح ۴۶؛ تاریخ دمشق: ج ۷، ص ۳۸، ح ۱۵۹۶، عن إبراهیم بن عبد الرحمن العذری نحوه، کنزالعمّال: ج ۱۰، ص ۱۷۶، ح ۲۸۹۱۹.
↑ «الإمام الصادق (ع): إنَّ فینا أهلَ البَیتِ فی کُلِّ خَلَفٍ عُدولاً؛ یَنفونَ عَنهُ تَحریفَ الغالینَ، وَانتِحالَ المُبطِلینَ، وتَأویلَ الجاهِلینَ»، الکافی: ج ۱ ص ۳۲ ح ۲، الاختصاص: ص ۴ کلاهما عن أبی البختری، منیة المرید: ص ۳۷۲، بحارالأنوار: ج ۲ ص۹۲ ح۲۱.
↑ «علل الشرائع عن یونس بن عبد الرّحمن: رُوّینا عَنِ الصّادِقینَ (ع) أنَّهُم قالوا: إذا ظَهَرَتِ البِدَعُ فَعَلَی العالِمِ أن یُظهِرَ عِلمَهُ؛ فَإِن لَم یَفعَل سُلِبَ مِنهُ نورُ الإِیمانِ»، علل الشرائع: ص ۲۳۶، ح ۱، عیون أخبار الرضا (ع): ج ۱، ص ۱۱۳، ح ۲، الغیبة للطوسی: ص ۶۴، ح ۶۶، رجال الکشّی: ج ۲، ص ۷۸۶، ح ۹۴۶، بحارالأنوار: ج ۴۸، ص ۲۵۲، ح ۱؛ راجع: هذه الموسوعة: ص ۳۱۲، (کتمان العلم).
↑ محمدی ری‌شهری، محمد، دانشنامه قرآن و حدیث ج ۱۵، ص۱۲۲-۱۲۴.

[1] «رسول اللّه (ص): إذا ظَهَرَتِ البِدَعُ فی اُمَّتی فَلیُظهِرِ العالِمُ عِلمَهُ، فَمَن لَم یَفعَل فَعَلَیهِ لَعنَةُ اللّهِ»، الکافی: ج ۱، ص ۵۴، ح ۲، المحاسن: ج ۱، ص ۳۶۱، ح ۷۷۶، دعائم الإسلام: ج ۱، ص ۲، عوالی اللآلی: ج ۴، ص ۷۰، ح ۳۹، بحارالأنوار: ج ۵۷، ص ۲۳۴؛ الفردوس: ج ۱، ص ۳۲۱، ح ۱۲۷۱، عن أبی هریرة.

[2] «عنه (ص): إذا ظَهَرَتِ البِدَعُ ولَعَنَ آخِرُ هذِهِ الاُمَّةِ أوَّلَها، فَمَن کانَ عِندَهُ عِلمٌ فَلیَنشُرهُ؛ فَإِنَّ کاتِمَ العِلمِ یَومَئِذٍ کَکاتِمِ ما أنزَلَ اللّهُ عَلی مُحَمَّدٍ (ص)»، تاریخ دمشق: ج ۵۴، ص ۸۰، ح ۱۱۳۶۶، عن معاذ بن جبل، کنزالعمّال: ج ۱، ص ۱۷۹، ح ۹۰۳ و ج ۱۰، ص ۲۱۶، ح ۲۹۱۴۰.

[3] «عنه (ص): إنَّ لِلّهِ عِندَ کُلِّ بِدعَةٍ تَکیدُ الإِسلامَ وأَهلَهُ مَن یَذُبُّ عَنهُ، ویَتَکَلَّمُ بِعَلاماتِهِ، فَاغتَنِموا تِلکَ المَجالِسَ بِالذَّبِّ عَنِ الضُّعَفاءِ، وتَوَکَّلوا عَلَی اللّهِ، وکَفی بِاللّهِ وَکیلاً»، حلیة الأولیاء: ج ۱۰، ص ۴۰۰، الرقم ۶۹۱، عن أبی هریرة، کنزالعمّال: ج ۱۲، ص ۱۹۳، ح ۳۴۶۲۴.

[4] «عنه (ص): إنَّ فی کُلِّ خَلَفٍ مِن اُمَّتی عَدلاً مِن أهلِ بَیتی؛ یَنفی عَن هذَا الدّینِ تَحریفَ الغالینَ، وَانتِحالَ المُبطِلینَ، وَتَأویلَ الجاهِلینَ»، کمال الدین: ج ۱، ص ۲۲۱، ح ۷، عن أبی الحسین اللیثی عن الإمام الصادق عن آبائه (ع)، قرب الإسناد: ص ۷۷، ح ۲۵۰، عن مسعدة بن صدقة عن الإمام الصادق عن آبائه (ع) عنه (ص)، الفصول المختارة: ص ۳۲۵، المناقب لابن شهرآشوب: ج ۱، ص ۲۴۵، بحارالأنوار: ج ۲۳، ص ۳۰، ح ۴۶؛ تاریخ دمشق: ج ۷، ص ۳۸، ح ۱۵۹۶، عن إبراهیم بن عبد الرحمن العذری نحوه، کنزالعمّال: ج ۱۰، ص ۱۷۶، ح ۲۸۹۱۹.

[5] «الإمام الصادق (ع): إنَّ فینا أهلَ البَیتِ فی کُلِّ خَلَفٍ عُدولاً؛ یَنفونَ عَنهُ تَحریفَ الغالینَ، وَانتِحالَ المُبطِلینَ، وتَأویلَ الجاهِلینَ»، الکافی: ج ۱ ص ۳۲ ح ۲، الاختصاص: ص ۴ کلاهما عن أبی البختری، منیة المرید: ص ۳۷۲، بحارالأنوار: ج ۲ ص۹۲ ح۲۱.

[6] «علل الشرائع عن یونس بن عبد الرّحمن: رُوّینا عَنِ الصّادِقینَ (ع) أنَّهُم قالوا: إذا ظَهَرَتِ البِدَعُ فَعَلَی العالِمِ أن یُظهِرَ عِلمَهُ؛ فَإِن لَم یَفعَل سُلِبَ مِنهُ نورُ الإِیمانِ»، علل الشرائع: ص ۲۳۶، ح ۱، عیون أخبار الرضا (ع): ج ۱، ص ۱۱۳، ح ۲، الغیبة للطوسی: ص ۶۴، ح ۶۶، رجال الکشّی: ج ۲، ص ۷۸۶، ح ۹۴۶، بحارالأنوار: ج ۴۸، ص ۲۵۲، ح ۱؛ راجع: هذه الموسوعة: ص ۳۱۲، (کتمان العلم).

[7] محمدی ری‌شهری، محمد، دانشنامه قرآن و حدیث ج ۱۵، ص۱۲۲-۱۲۴.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]