قطقطانه

مقدمه

قطقطانه نام محلّی نزدیک کوفه که از راه بیابان به طفّ می‌رسد. محلی که در بین کوفه و قصر بنی مقاتل در تاریخ از آن نام برده می‌شود، قطقطانه است که از چشمه‌های سرزمین طفّ بود. طف از نواحی کوفه در راه بادیه است که محل شهادت امام حسین(ع) بوده است. قطقطانه زمینی از بادیه و نزدیک زمین مزروعی بود و چند چشمه آب جاری مانند: چشمه قطقطانه، چشمه صیدا، چشمه رهیمه، چشمه عین جمل و... داشته است. اینها چشمه‌هایی (قنات‌هایی) بود که توسط شاپور حفر شده بود و سربازانی که در پادگان‌های پشت خندق شاپور بودند از آنها استفاده می‌کردند. عبیدالله بن زیاد ، پس از اطلاع از حرکت امام حسین(ع) به سوی کوفه، حصین بن نمیر، رئیس شرطه خود را به مقابله آن حضرت فرستاد و حصین در قادسیه فرود آمد و سواران خود را بین قادسیه تا خفان و میان قادسیه تا قطقطانه مستقر کرد^[۱].^[۲]

کارگزاران قطقطانه

عمرو بن عمیس ذهلی پسر برادر عبدالله بن مسعود، از اصحاب امیرالمؤمنین (ع) بود. زمانی که ضحاک بن قیس برای قتل و غارت اموال مسلمانان و شیعیان علی (ع) به بلاد اسلامی از سوی معاویه مأموریت یافت، در بین راه، عمرو بن عمیس ذهلی که با گروهی از سپاهیان حضرت علی (ع) عازم مکه بود و همسر و خانواده‌اش پیشاپیش او می‌رفتند، در محلی به نام قطقطانه با ضحاک بن قیس رو به رو شد. ضحاک بن قیس، با شیوه ناجوانمردانه عمرو بن عمیس ذهلی را با تعدادی از یارانش به شهادت رساند^[۳].