آیا درباره مصداق صادقین اختلافی وجود دارد؟ (پرسش)
| آیا درباره مصداق صادقین اختلافی وجود دارد؟ | |
|---|---|
 | |
| موضوع اصلی | بانک جامع پرسش و پاسخ امامت |
| مدخل اصلی | امامت |
| تعداد پاسخ | ۱ پاسخ |
آیا درباره مصداق صادقین اختلافی وجود دارد؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث امامت است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی امامت مراجعه شود.
پاسخ نخست
حجت الاسلام و المسلمین علی ربانی گلپایگانی در کتاب «امامت اهل بیت» در این‌باره گفته است:
«تفاوت یاد شده از گونه تفاوت ناسازگار نیست، بلکه همگی بیانگر یک مطلب می‌باشد و آن این که صادقین در آیه ﴿كُونُوا مَعَ الصَّادِقِينَ﴾ عمومیت ندارد و به پیامبر (ص) و جانشینان معصوم او اختصاص دارد. وجه این که در برخی روایات، صادقین به علی (ع) اختصاص داده شده این است که اولین و مهم‌ترین بحث در باب امامت، تعیین جانشین بلافصل پیامبر (ص) است، و این دسته از روایات بیانگر این است که در میان اصحاب پیامبر (ص) مصداق صادقین معصوم که همه شرایط امامت را دارد، کسی جز علی (ع) نیست. و روایاتی که پیامبر (ص) و علی (ع) را به عنوان مصداق صادقین در آیه معرفی کرده، بیانگر این است که در صدر اسلام پیامبر (ص) و علی (ع) هر دو مصداق صادقین معصوم بودند، ولی در زمان پیامبر (ص) او رهبری امت اسلامی را بر عهده داشت، و علی (ع) مصداق دوم صادقین و رهبر امت پس از پیامبر (ص) بود.
از آنچه گفته شد می‌توان به راز تعبیرهای متفاوت دیگر نیز پی برد. تعبیر محمد (ص) و اهل بیت او، به منحصر بودن مصداق صادقین معصوم و پیشوایان امت اسلامی در پیامبر (ص) و خاندان او نظر دارد. تعبیر «علی و اوصیاء دیگر پیامبر (ص)”، اختصاص رهبری امت اسلامی پس از پیامبر (ص) را به جانشینان معصوم آن حضرت بیان می‌کند، چنان که آل محمد (ص) نیز عبارت دیگری از آن است. و ذکر یاران علی (ع) در برخی روایات پس از ذکر نام او، برای نشان دادن راه برای شناخت امامت علی (ع) است؛ زیرا یاران خاص آن حضرت از برجسته‌ترین اصحاب پیامبر (ص) بودند، و همراهی آنان با علی (ع) می‌توانست برای کسانی که احیاناً مسئله امامت پس از پیامبر (ص) برایشان مشتبه شده بود، هدایت‌گر باشد. پیامبر (ص) خشم سلمان را نشانه خشم خداوند دانسته است[۱]، و علی (ع) او را همانند لقمان حکیم توصیف کرده است[۲]. و ابوذر را راستگوترین افراد معرفی کرده است[۳]، چنان که دشمنی با عمّار را دشمنی با خدا و خشم او را موجب خشم خداوند دانسته است[۴]، او و سلمان و علی (ع) سه فردی‌اند که بهشت مشتاق آنان است[۵]، هر گاه میان مردم اختلافی رخ دهد، عمّار با حق همراه است[۶] و کشندگان او، تجاوزگران و ستمکاران‌اند[۷]. دیگر اصحاب خاص امیرالمؤمنین (ع) نیز از ویژگی‌هایی این‌گونه برخوردار بودند»[۸].
پانویس
- ↑ صحیح مسلم، ج۴، ص۱۹۴۷، ح۲۵۰۴، کتاب فضائل الصحابة.
- ↑ سیر أعلام النبلاء، ج۳، ص۳۴۳.
- ↑ سیر أعلام النبلاء، ج۳، ص۳۸۶: «ما أظلت الخضراء ولا أقلت الغبراء علی ذی لهجة أصدق من أبی‌ذر».
- ↑ سیر أعلام النبلاء، ج۳، ص۲۵۹: «مَنْ عَادَى عَمَّاراً عَادَاهُ اللَّهُ وَ مَنْ أَبْغَضَ عَمَّاراً أَبْغَضَهُ اللَّهُ».
- ↑ سیر أعلام النبلاء، ج۳، ص۲۵۸.
- ↑ سیر أعلام النبلاء، ج۳، ص۲۶۰.
- ↑ سیر أعلام النبلاء، ج۳، ص۲۶۰: «تقتل عمارة الفئة الباغیة».
- ↑ ربانی گلپایگانی، علی، امامت اهل بیت، ص ۲۱.