استدراج در معارف و سیره علوی

مقدمه

برخورداری از نعمت‌های فراوان، همیشه به دلیل شایستگی بنده نیست؛ بلکه گاه به جهت مهلت دادن به بنده گناه‌کار است و بنده هر چه گناه می‌کند، خداوند به او نعمت بیشتری می‌دهد تا شاید از راه نعمت دادن شرم کند و برگردد. استدراج بدین معنا است که خدا او را به حال خود را می‌گذارد تا به عذاب بسیار سخت در دنیا یا آخرت، و یا هم در دنیا و هم آخرت مبتلا شود^[۱]. امام علی (ع) درباره استدراج بیانات مختلفی دارند که به یک نمونه آن اشاره می‌کنیم: «هنگامی که خدای سبحان با وجود گناهانت، نعمت‌هایش را پی در پی بر تو می‌فرستد، پس آن برای تو استدراج است»^[۲]. همچنین تعبیرهایی نظیر «بسا احسان که همراه استدراج است»^[۳] و «برحذر باش از نعمت‌هایی که همراه گناه به تو می‌رسد»^[۴] در کلمات حضرت موجود است.^[۵]

منابع

یوسفی، احمد علی، مقاله «مبانی فلسفی نظام اقتصادی»، دانشنامه امام علی ج۷

پانویس

↑ ر. ک: غررالحکم، ج۴، ص۶۸، ح۵۳۱۸ و ص۵۵۰، ح۶۹۴۳؛ ج۳، ص۱۳۲ - ۱۳۳، ح۴۰۴۷.
↑ غررالحکم، ج۳، ص۱۳۲، ح۴۰۴۷.
↑ غررالحکم، ج۴، ص۵۵۰، ح۶۹۴۳.
↑ نهج البلاغه، حکمت ۲۴.
↑ یوسفی، احمد علی، مقاله «مبانی فلسفی نظام اقتصادی»، دانشنامه امام علی، ج۷، ص ۵۸.

[1] ر. ک: غررالحکم، ج۴، ص۶۸، ح۵۳۱۸ و ص۵۵۰، ح۶۹۴۳؛ ج۳، ص۱۳۲ - ۱۳۳، ح۴۰۴۷.

[2] غررالحکم، ج۳، ص۱۳۲، ح۴۰۴۷.

[3] غررالحکم، ج۴، ص۵۵۰، ح۶۹۴۳.

[4] نهج البلاغه، حکمت ۲۴.

[5] یوسفی، احمد علی، مقاله «مبانی فلسفی نظام اقتصادی»، دانشنامه امام علی، ج۷، ص ۵۸.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]