شامیان
- این مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی میشود:
- در این باره، تعداد بسیاری از پرسشهای عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل شامیان (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.
شامیان مردم شام. شام نام منطقهای بود در غرب عراق که شامل سوریه، لبنان، اردن و فلسطین میشد. معاویه از زمان خلافت عمر استاندار آن منطقه بود و پس از به خلافت رسیدن امیر المؤمنین(ع) نیز در آنجا ماند و زیر بار حکومت آن حضرت نرفت و بر ضدّ آن حضرت و حکومت مشروعش، جنگهای صفین و فتنههای بسیاری برانگیخت[۱]
مقدمه
- مردم شام تحت تأثیر تبلیغات و القاءات معاویه، و به دلیل دور بودن از مرکزیّت اصلی اسلام، در موضع خصومت با علی و آل علی(ع) و اهل بیت قرار داشتند. بین مردم شام و عراق نیز از دیرباز خصومت بود و معاویه از این مسأله در تحریک مردم آن دیار علیه امام سود میجست. البته از شیعیان علی(ع) هم در آن منطقه بودند و گاهی میان آنان و طرفداران معاویه، مجادلات و مباحثات درمیگرفت. در جنگ ۱۸ ماهۀ صفین، معاویه بهطور عمده شامیان را به نبرد با سپاه امام علی(ع) میفرستاد. در نهج البلاغه، حضرت علی(ع) شامیان را با این خصلتها و اوصاف یاد کرده است: ستمگر، کوردل، سرگردان، رویگردان از حق و قرآن (خطبه ۱۲۵)، هماهنگ در راه باطل و اطاعت از پیشوای باطل (خطبه ۲۵)، جفاکاران طغیانگر، بردگانی فرومایه، گردآمدگانی از همه سوی و بیبهره از افتخارات مهاجران و انصار (خطبه ۲۳۸) نادانان و نافرمانان در برابر خدا (خطبه ۱۸۰)، آمیزندگان حق به باطل، ناشنوایان و کورباطنان، فرمانبرداران مخلوق در راه معصیت خالق، دین به دنیافروشان (نامه ۳۳) و... آنان چشم و گوش بسته مطیع معاویه بودند. امام علی(ع) در اواخر عمر بارها مردم کوفه را برای نبرد با شامیان و دفع تجاوزاتشان فرامیخواند و از سستی سپاه خود در نبرد با آن گمراهان مینالید. در دورههای بعد نیز پیوسته از سپاه شام برای سرکوبی نهضتهای مردمی یا ترساندن مردم از قیام بر ضدّ امویان استفاده میشد و لشکر شام رعب و وحشت از غارتگری و خونریزی در دلها میآفرید[۲][۳]
جستارهای وابسته
منابع
پانویس
- ↑ محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، ص:۳۲۸.
- ↑ ر.ک. فرهتگ عاشورا مدخل شام؛ ر.ک. «حزب علوی و حزب اموی» محسن حیدری. «تحلیل نیم قرن سیاستهای تبلیغی امویان در شام» فهیمه فرهمندپور
- ↑ محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، ص:۳۲۸.