بحث:آیا آصف بن برخیا علم غیب داشت؟ (پرسش)
پاسخ اجمالی
قرآن و علم غیب آصف بن برخیا
- مطابق برخی از آیات و روایات، آصف بن برخیا دارای علم غیب بوده است، مانند: ﴿قَالَ الَّذِی عِنْدَهُ عِلْمٌ مِنَ الْکِتَابِ أَنَا آتِیکَ بِهِ قَبْلَ أَنْ یَرْتَدَّ إِلَیْکَ طَرْفُکَ فَلَمَّا رَآهُ مُسْتَقِرًّا عِنْدَهُ قَالَ هَذَا مِنْ فَضْلِ رَبِّی لِیَبْلُوَنِی أَأَشْکُرُ أَمْ أَکْفُرُ وَمَنْ شَکَرَ فَإِنَّمَا یَشْکُرُ لِنَفْسِهِ وَمَنْ کَفَرَ فَإِنَّ رَبِّی غَنِیٌّ کَرِیمٌ﴾[۱]
روایاتی در مورد علم غیب آصف بن برخیا
- بیشتر مفسّران با استناد به روایات ذیل آیه بر این عقیدهاند که منظور از الگو:متن قرآن«الَّذِی عِندَهُ عِلْمٌ مِّنَ الْکِتَابِ آصف بن برخیا وزیر و دانشمند و فرد قابل اعتماد سلیمان بوده[۲] که علم غیب میدانسته است[۳].
- در برخی روایات نیز چنین آمده است:[۴] «ابوسعید خدری میگوید از رسول خدا(ص) معنی ﴿الَّذِی عِندَهُ عِلْمٌ مِّنَ الْکِتَابِ﴾ را سؤال کردم، فرمود: او وصی برادرم سلیمان بن داود بود، گفتم ﴿مَنْ عِندَهُ عِلْمُ الْکِتَابِ﴾ کیست؟ فرمود: «««ذلک اخی علی بن أبی طالب»» "او برادرم علی بن ابی طالب است». در این روایت رسول خدا(ص) آصف بن برخیا را عالم به غیب بیان میفرماید[۵].
امام علی(ع) نیز در بارۀ علم غیب آصف میفرماید:[۶] «آصف بن برخیا، تنها یک حرف از اسم اعظم را میدانست... در حالی که ما هفتاد و دو حرف را میدانیم، و البته یک حرف در علم غیب خدا باقی مانده و برای کسی آشکار نگشته است.[۷]»
- از امام صادق از معنای آیۀ ۴۳ سورۀ رعد سؤال شد، حضرت فرمودند:[۸] «کسی که نزد او علمی از کتاب بود، آصف بن برخیا وزیر حضرت سلیمان به آن حضرت عرض کرد: من تخت بلقیس را قبل از این که چشم برهم زدنی برایت میآورم، راوی گوید: امام صادق انگشتان مبارکش را باز کرده و بر سینهاش گذارد و فرمود: و به خدا سوگند تمامی علم کتاب نزد ماست.[۹]» و روایات دیگری نیز در این زمینه آمده است[۱۰].
پانویس
- ↑ «آن که دانشی از کتاب (آسمانی) با خویش داشت گفت: من پیش از آنکه چشم بر هم زنی آن را برایت میآورم و چون (سلیمان) آن (اورنگ) را نزد خود پای برجا دید گفت: این از بخشش (های) پروردگار من است تا بیازمایدم که سپاس میگزارم یا ناسپاسی میکنم و هر که سپاس گزارد». سوره نمل، آیه ۴۰.
- ↑ سمرقندی، کدام کتاب؟؟؟ ج۲، ص۴۹۷.
- ↑ ر.ک. خراسانی، علی، آصف بن برخیا، صفحه؟؟؟؛ اسدی گرمارودی، محمد، علم برگزیدگان در نقل و عقل و عرفان، ص۵۳.
- ↑ حر عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعة، ج ۲۷، ص۱۸۹.
- ↑ ر.ک. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۲۵، ص١۵۲؛ عظیمی، محمد صادق، سیر تطور گستره علم امام در کلام اسلامی، ص۵۷.
- ↑ بحارالانوار، ج ۲۷، ص ۳۷؛ بحرانی، سید هاشم، البرهان فی تفسیر القرآن، ج ۵، ص ۸۵؛ بحرانی، سید هاشم، ینابیع المعاجز، ص۳۴.
- ↑ ر.ک. حسن یوسفیان، علم غیب امام، ص۳۵۲؛ نظیرعرفانی، محمد، بررسی علم غیب معصومان در تفاسیر فریقین، ص۱۹۹.
- ↑ کلینی، محمد بن یعقوب، اصول کافی، ج ۱، ص ۲۲۹، ح ۵؛ ««وَ عِنْدَنَا وَ اللَّهِ عِلْمُ الْکِتَابِ کُلُّه»»
- ↑ ر.ک. تحریری، محمد باقر، جلوههای لاهوتی، ج ۲، ص ۱۳۷.
- ↑ ر.ک. صالحی مالستانی، حسین، علم غیب و علم لدنی پیامبر از منظر امام خمینی، فصلنامه حضور، شماره ۸۸.