عریف
متن این جستار آزمایشی و غیرنهایی است. برای اطلاع از اهداف و چشم انداز این دانشنامه به صفحه آشنایی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت مراجعه کنید.
مقدمه
عریف عنوان بزرگ و نمایندۀ یک قبیله، که رابط آن با حکومت و مسئول رسیدگی به آنان بود[۱]. در کوفه برای در هم شکستن نهضت مسلم بن عقیل، از عنوان و نفوذ عریفها برای فرونشاندن انقلاب، استفاده میشد. طبقات موجود در کوفه، به واحدهای کوچکتر تقسیم میشد و شخصی از هر گروه بعنوان سرپرست توزیع (حقوق) برگزیده میشد. این گروهها “عرافه” و شخصی که مسئول آن بود “عریف” نامیده میشد...[۲]. ابن زیاد، عریفها را مسئول هرگونه اغتشاش دانست، که امکان داشت در عرافۀ آنها رخ دهد و تهدید کرد که اگر عریفی چیزی از ابن زیاد پنهان کند، مصلوب خواهد شد و تمام عرافهها از دریافت حقوق محروم خواهند گشت[۳]. بیانیۀ ابن زیاد، که انتشار آن، جوّی از رعب ایجاد کرد، شامل بندهای زیر بود:
- عریفان، کسانی را که مخالف بنی امیّهاند، از جمله حروریّه و خوارج را سرشماری کنند.
- عریفان، لیستی از اسامی و عملکردها را گزارش دهند.
- نسبت به آنان که تمایل به مسلم بن عقیل دارند، شدیداً مراقب باشند.
- هر عریفی که در حیطۀ عرافت او کسانی یافت شوند که به حکومت یزید دل نسپرده باشند، محکوم به اعدام در مقابل در خانهاش است.
- هر عریفی که نام کسی را ننوشت، باید تعهّد بسپارد که افراد او مخالفت نکنند و دست به هیچ کار موجب آشوب در دولت نزنند. عریفان هم بشدّت، بندهای این بیانیّه را به اجرا گذاشتند[۴][۵].
جستارهای وابسته
منابع
پانویس
- ↑ در تاج العروس درباره عریف آمده است: و هو القَيِّمُ بأمورِ القَبِيلَةِ أو الجَماعةِ من النّاسِ، يَلِي أُمُورَهُم، و يَتَعَرَّفُ الأَمِيرُ منهُ أَحْوالَهُم.
- ↑ تشیع در مسیر تاریخ، سیدحسن جعفری، ص۹۹.
- ↑ تشیع در مسیر تاریخ، سیدحسن جعفری، ص۱۶۵.
- ↑ مع الحسین فی نهضته، اسد حیدر، ص۹۷.
- ↑ محدثی، جواد، فرهنگ عاشورا، ص ۳۳۷.