المنتخب فی جمیع المراثی و الخطب (کتاب)

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

نسخه‌ای که می‌بینید نسخه‌ای قدیمی از صفحه‌است که توسط Msadeq (بحث | مشارکت‌ها) در تاریخ ‏۱ اکتبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۵:۲۴ ویرایش شده است. این نسخه ممکن است تفاوت‌های عمده‌ای با نسخهٔ فعلی بدارد.

(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)
المنتخب فی جمیع المراثی و الخطب
زبانفارسی
نویسندهفخرالدین بن محمد علی طریحی
مذهب[[شیعه]][[رده:کتاب شیعه]]
ناشر[[:رده:انتشارات انتشارات مؤسسه الأعلمی للمطبوعات|انتشارات انتشارات مؤسسه الأعلمی للمطبوعات]][[رده:انتشارات انتشارات مؤسسه الأعلمی للمطبوعات]]
محل نشربیروت، لبنان
سال نشر۱۴۲۴ق ، ۱۳۸۲ش ش
شابک‫‬‮‭۹۶۴-۶۰۴۶-۳۳-۹

المنتخب فی جمیع المراثی و الخطب، کتابی است که با زبان عربی به بررسی موضوع گزارش واقعۀ عاشورا و شهادت امام حسین می‌پردازد. پدیدآورندهٔ این اثر فخرالدین بن محمد علی طریحی است و انتشارات مؤسسه الأعلمی للمطبوعات انتشار آن را به عهده داشته است.[۱]

درباره کتاب

فخر الدین بن محمد علی بن احمد طریحی، مؤلف مجمع البحرین، مجموعه‌ای از احادیث و مراثی درباره امام حسین(ع) و برخی دیگر از امامان(ع) را گرد آورد و به قصد گریاندن مؤمنان و تشویق به سوگواری، آنها را به صورت جُنگ، سامان داد. المنتخب، تاریخ‌نگاریِ علمیِ زندگی یا قیام امام حسین(ع) نیست و اکثر مطالب آن، بدون ذکر مأخذ و احادیث آن نیز به صورت مُرسَل است و سَره و ناسَره در آن به هم در آمیخته است. از این‌رو، آن را متناسب با هدف و شیوه مؤلف، المجالس الطریحیة و یا المجالس الفخریة نیز نامیده‌اند. ضعف دیگر کتاب، اختلافات موجود در نسخه‌های متفاوت آن است که می‌تواند نشانگر تصرفات بعدی در آن باشد[۲]. محدث نوری، المنتخب طریحی را مشتمل بر مطالب موهون و غیر موهون می‌داند[۳] و میرزا محمد ارباب قمی، وجود مسامحات فراوان را در آن، گوشزد کرده و روایات مختص آن را معتبر ندانسته است[۴]. برخی مطالب ضعیف کتاب، قابل تردید و رد هستند که خوانندگان را به دیدن آنها ارجاع می‌دهیم[۵].[۶]

فهرست کتاب

دربارهٔ پدیدآورنده

آشنایی اجمالی

ابومخنف لوط بن یحیی بن سعید بن مخنف بن سالم بن حارث ازدی عامری اهل کوفه و از قبیله ازد بود.[۷] از اصحاب و شاگردان امام صادق(ع) به شمار می‌‌رفت و از آن حضرت روایت کرده است.[۸] شیخ طوسی به نقل از کشّی، او را جزو اصحاب امام علی(ع) آورده و می‌‌گوید که چنین نیست، بلکه پدرش یحیی صحابی آن حضرت بوده است. شیخ همچنین نام ابومخنف را جزو صحابه امام حسن و امام حسین(ع) ذکر می‌‌کند.[۹] احتمال می‌‌رود که نام ابومخنف با نام جدش، مخنف بن سلیم خلط شده باشد؛ چراکه مخنف از صحابه امام علی(ع) بود[۱۰] و دیگر اینکه نجاشی قبول ندارد وی از امام باقر(ع) هم روایتی نقل کرده باشد و این مطلب را صحیح نمی‌داند.[۱۱] ابومخنف از راویانی چون جابر بن یزید جعفی، مالک بن اعین جهنی، ابوخالد کابلی و ابوجارود و از مورخانی مانند ابن اسحاق، سیف بن عمر تمیمی، شرقی بن قطامی و کلبی روایت کرده[۱۲] و از مهم‌ترین راویان وی می‌‌توان به هشام کلبی، نصر بن مزاحم[۱۳] و مدائنی اشاره کرد. در مورد مذهب ابومخنف برخی بر این عقیده‌اند که او شیعه افراطی بوده و از این رو، وی را ضعیف دانسته‌اند،[۱۴] اما محقق کتاب وقعة الطف معتقد است که ابومخنف امامی مذهب نبود، بلکه همانند دیگر کوفیان تشیعِ او صرف محبت اهل بیت بوده به خصوص که رجال عامه او را رافضی خطاب نکرده‌اند.[۱۵] در مقابل، برخی دیگر بر تشیع وی تصریح کرده‌اند. ابومخنف از محدثان معروف عصر اموی[۱۶] و از مورخان بنام کوفه به شمار می‌‌رفت و در آنچه روایت می‌‌کرد، مورد اعتماد بود.[۱۷] درگذشت وی را برخی در سال ۱۵۷ ذکر کرده‌اند،[۱۸] اما یعقوبی ابومخنف را از فقهای زمان مهدی عباسی دانسته است،[۱۹] از این رو در بعضی منابع تاریخ وفات او پیش از سال ۱۷۰هـ آمده است.[۲۰] آثار او عبارت‌اند از: الرده، فتوح، الشام، فتوح العراق، الجمل، الصفین، اهل نهروان و خوارج، الغارات، الخریت بن راشد و بنی ناجیه، مقتل علی(ع)، مقتل حجر بن عدی، مقتل محمد بن ابی بکر و اشتر و محمد بن ابی حذیفه، الشوری، مقتل عثمان، المستورد بن علّفه، مقتل الحسین(ع)، وفاة معاویه و ولایة ابنه یزید و وقعة الحرّه، حصار ابن زبیر المختار بن ابی عبید، سلیمان بن صرد، عین الوردة، مرج راهط، بیعة مروان و مقتل ضحاک بن قیس مصعب و ولایته العراق مقتل عبدالله بن زبیر، مقتل سعید بن عاص، حدیث یا حمیرا، مقتل ابن اشعث بلال خارجی نجدة ابی فدیک، حدیث الازارقه، حدیث روشن قباد شبیب الحروری و صالح بن مسرح المطرف بن المغیره دیر الجماجم و خلع عبدالرحمان بن اشعث یزید بن المهلّب و مقتله بالعقر خالد بن عبدالله القسری و یوسف بن عمر و موت هشام و ولایة الولید بن یزید زید بن علی(ع)، یحیی بن زید الضحاک الخارجی[۲۱] المغازی، السقیفه، فتوح الاسلام، فتوح خراسان، الحکمین، قتل الحسن(ع)، اخبار زیاد، اخبار الحجاج، اخبار ابن الحنفیه، اخبارآل مخنف بن سلیم، اخبار الحریث بن الاسدی الناجی و خروجه[۲۲] و خطبة الزهرا که مقصود از آن خطبه‌ای از امیرالمؤمنین(ع) با نام الزهراء است.[۲۳].[۲۴]

جستارهای وابسته

منابع

  1. جمعی از پژوهشگران، فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱

پانویس

  1. وبگاه خانه کتاب
  2. ر.ک: سخن شیخ آقا بزرگ تهرانی در الذریعة (ج ۲۲، ص۴۲۰، ش۷۶۹۶).
  3. لؤلؤ و مرجان، ص۲۸۷.
  4. اربعین حسینیه، ص۶۴.
  5. مانند: کشته شدن بیش از ده هزار سواره در عاشورا (المنتخب، طریحی، ص۴۵۰)، مخلوط بودن سه جریان شهادت حضرت عباس(ع) و آب آوردن برای طفل اباعبدالله(ع) و شهادت علی اکبر (ص ۴۳۱) و....
  6. محمدی ری‌شهری، محمد، گزیده دانشنامه امام حسین.
  7. تاریخ التراث العربی ۲ / ۱ / ۱۲۷.
  8. ریحانة الادب ۷/۲۵۸.
  9. رجال الطوسی ۵۰، ۷۰ و ۷۹.
  10. الفهرست (الندیم) ۱۰۵.
  11. رجال النجاشی ۲/۱۹۱.
  12. دائرة المعارف بزرگ اسلامی ۲۱۵ و ۲۱۶.
  13. الفهرست (طوسی) ۱۲۹.
  14. لسان المیزان ۴/۵۸۴.
  15. وقعة الطّف ۱۹.
  16. ریحانة الادب ۷/۲۵۸.
  17. رجال النجاشی ۲/۱۹۱.
  18. سیر اعلام النبلاء ۷/۳۰۱.
  19. تاریخ الیعقوبی ۲/۴۰۳.
  20. میزان الاعتدال ۵/۵۰۸.
  21. الفهرست (الندیم) ۱۰۵.
  22. رجال النجاشی ۲/۱۹۱.
  23. الفهرست (طوسی) ۱۲۹.
  24. جمعی از پژوهشگران، فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۶۳۵.

طرح جلد دیگر کتاب

پانویس

دریافت متن کتاب


پیوند به بیرون

[[رده:کتاب‌شناسی کتاب‌های امامت انتشارات مؤسسه الاعلمی للمطبوعات]]