جبار در لغت و اصطلاح به چه معناست؟ (پرسش)
| جبار در لغت و اصطلاح به چه معناست؟ | |
|---|---|
 | |
| موضوع اصلی | بانک جامع پرسش و پاسخ فقه سیاسی |
| مدخل اصلی | جباریت در لغت |
جبار در لغت و اصطلاح به چه معناست؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث فقه سیاسی است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی فقه سیاسی مراجعه شود.
پاسخ نخست
حجت الاسلام و المسلمین دکتر سید کاظم سیدباقری در کتاب «عدالت سیاسی در قرآن کریم» در این‌باره گفته است:
«جباریت صفت کسی می‌باشد که دارای نفوذ است، فرد مقابلش را زیر سلطه قرار می‌دهد به گونه‌ای که مجالی برای انتخاب نداشته باشد[۱]. در لغت آمده است که به “سلطان”، “جَبْر” می‌گویند، به دلیل آنکه هر گونه اراده کند بر مردم، قهر می‌ورزد. اجبار در اصل، وادار کردن دیگری و اکراه است. در کاربرد این صفت برای انسان، به کسی گفته می‌شود که با ادعای بزرگی و برتری‌ای که شایسته آن نیست، به دنبال جبران کاستی خویش است و لذا برای انسان، در موارد ناپسند و مذموم به کار می‌رود[۲]؛ همچنین گفته شده جبار کسی است که همراه با خشم و غضب، می‌کشد[۳]. این مفهوم نیز به طور کامل خروج از دایره عدالت و حق را به ویژه در عرصه سیاسی- اجتماعی نشان می‌دهد»[۴]
منبع‌شناسی جامع فقه سیاسی
پانویس
- ↑ حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، واژه “جبر”.
- ↑ راغب اصفهانی، المفردات فی غریب القرآن، ص۱۸۳.
- ↑ فخرالدین طریحی، مجمع البحرین، ج۳، ص۲۳۹؛ همچنین ر.ک: طبرسی، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج۵، ص۲۶۰.
- ↑ سیدباقری، سید کاظم، عدالت سیاسی در قرآن کریم، ص ۵۹.