خانواده در فقه اسلامی

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

نسخه‌ای که می‌بینید نسخه‌ای قدیمی از صفحه‌است که توسط Heydari (بحث | مشارکت‌ها) در تاریخ ‏۱ ژوئن ۲۰۲۲، ساعت ۱۰:۳۰ ویرایش شده است. این نسخه ممکن است تفاوت‌های عمده‌ای با نسخهٔ فعلی بدارد.

مقدمه

کوچک‏ترین واحد اجتماعی، شامل پدر، مادر و فرزندان را خانواده گویند.

هریک از اعضای خانواده نسبت به یکدیگر حقوق و تکالیفی دارند.

سرپرستی خانواده بر عهده پدر است؛ از این‌رو، تأمین نفقه همسر و فرزندان با شرایطی بر عهده او است؛ چنان که تنظیم امور و ساماندهی روابط اعضای خانواده با پدر است. بر این اساس وی می‏تواند فرزندان و نیز همسرش را در صورت نشوز تأدیب کند.

توسعه دادن بر خانواده در مسکن و نیز هزینه‌‏های جاری زندگی، به‌ویژه در روز جمعه و دیگر عیدها، همچنین تلاش برای گشایش دادن به خانواده مستحب است. [۱]

از شرایط تحقق استطاعت داشتن مخارج خانواده تا بازگشت از حج،[۲] بلکه بنابر قول بیشتر فقها، دارا بودن مخارج زندگی پس از بازگشت به مقدار کفایت است. [۳]

بردن یا فرستادن اعضای خانواده به حج، هرچند با صرفه جویی در هزینه جاری زندگی یا قرض کردن، مستحب است [۴]؛ چنان که مستحب است پدر خانواده هنگام سفر دو رکعت نماز بخواند و برای خانواده خود دعا کند و آنان را به خدا بسپارد. [۵]

خوردن گوشت عقیقه بر اعضای خانواده مکروه است. [۶]

اعضای خانواده نمی‏‌توانند یکدیگر را به بردگی بگیرند[۷].[۸]

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

  1. الکافی فی ‏الفقه، ص:۱۵۳ و ۱۵۵؛ جامع المقاصد، ج۴، ص:۷؛ جواهر الکلام، ج۲۲، ص:۴۴۹
  2. الحدائق الناضرة، ج۱۴، ص:۱۲۳
  3. العروة الوثقی، ج۴، ص:۴۱۳؛ مستمسک العروة، ج۱۰، ص:۱۶۱
  4. جواهر الکلام، ج۱۷، ص:۲۱۶
  5. الحدائق الناضرة، ج۱۴، ص:۴۲
  6. جواهر الکلام، ج۳۱، ص:۲۷۰
  7. جواهر الکلام، ج۲۴، ص:۱۴۱ و ۱۴۵ ـ ۱۴۷.
  8. هاشمی شاهرودی، سید محمود، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت ج۳، صفحه ۴۲۱-۴۲۲.