سنت در فرهنگ و معارف انقلاب اسلامی
این مدخل زیرشاخهٔ بحث سنت است. سنت از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: سنت در لغت - سنت در قرآن - سنت در حدیث - سنت در کلام اسلامی - سنت در نهج البلاغه - سنت در معارف دعا و زیارات - سنت در معارف و سیره سجادی - سنت در معارف و سیره حسینی - سنت در فرهنگ و معارف انقلاب اسلامی - پرسش‌های مرتبطمقدمه
بعد از قرآن عظیم مهم‌ترین منبع استنباط احکام شرع و حقوق اسلامی سنت نبی اکرم(ص) و معصومین(ع) است. سنت در اصطلاح فقهای امامیه عبارت از رفتار، گفتار و تقریر پیامبر(ص) و معصومین(ع) است[۱]. با عنایت به اعتقاد مسلمین به عصمت پیامبر اکرم(ص) شکی نیست که رفتار و گفتار و تقریر پیامبر(ص) حجت و مورد پذیرش مسلمین است و در مورد سنت و حجیت آن، از نظر کلی بحثی نیست و مخالفی وجود ندارد. اهل تسنن تنها سنت نبوی را حجت می‌شمارند؛ ولی شیعیان به حکم برخی از آیات قرآن مجید و احادیث متواتر از رسول اکرم(ص) که از خود اهل تسنن نیز روایت شده به قول و فعل و تقریر ائمه اطهار(ع) نیز به عنوان یک دلیل استناد می‌کنند. در یکی از این روایات که از منابع تشیع و تسنن روایت شده، پیامبر اکرم(ص) می‌فرماید: «دو چیز گران‌بها بعد از خود برای شما باقی می‌گذارم که به آنها رجوع کنید و مادام که به این دو رجوع نمایید گمراه نخواهید شد، کتاب خدا و عترتم»[۲] و لذا از نظر امامیه، سنت ائمه(ع) نه به عنوان یک محدث و راوی بلکه به عنوان خلیفه و جانشین پیامبر(ص) و به دلیل عصمت آنان حجت است. امام خمینی در موارد متعددی بر این امر تأکید می‌ورزیدند و هر قانونی را که مخالف سنت پیامبر(ص) یا ائمه اطهار(ع) باشد لغو و بی‌ارزش می‌دانستند[۳]. امام خمینی در خصوص حدیث ثقلین معتقد است: حدیث «ثقلین» متواتر بین جمیع مسلمین است و در کتب اهل سنت از «صحاح شش‌گانه» تا کتب دیگر آنان، با الفاظ مختلفه و موارد مکرر از پیغمبر اکرم(ص) به طور متواتر نقل شده است. این حدیث شریف حجت قاطع است بر جمیع بشر به‌ویژه مسلمانان مذاهب مختلف؛ و باید همه مسلمانان که حجت بر آنان تمام است جوابگوی آن باشند؛ و اگر عذری برای جاهلان بی‌خبر باشد برای علمای مذاهب نیست[۴].[۵]
منابع
پانویس
- ↑ محمد رضا مظفر، اصول فقه، ج۲، ص۵۷.
- ↑ شیخ طوسی، الأمالی، ص۱۶۲؛ احمد بن حنبل، مسند احمد، ج۳، ص۱۴ و ۱۷.
- ↑ صحیفه امام، ج۱، ص۱۱۶؛ رساله توضیح المسائل، ص۴۵۷، مسأله ۲۸۳۵.
- ↑ امام خمینی، وصیت‌نامه، متن، ص۳.
- ↑ فتحی، حجت‌الله، مقاله «نظام حقوق اسلامی»، منظومه فکری امام خمینی، ص ۶۷۵.