آیا مذهب شیعه توسط قبیله خزرجیان پدید آمد؟ (پرسش)

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
آیا مذهب شیعه توسط قبیله خزرجیان پدید آمد؟
موضوع اصلیبانک جامع پرسش و پاسخ شیعه
مدخل بالاترشیعه
مدخل اصلیشیعه در تاریخ اسلامی
مدخل وابستهخزرجیان
تعداد پاسخ۱ پاسخ

آیا مذهب شیعه توسط قبیله خزرجیان پدید آمد؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث شیعه است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی شیعه مراجعه شود.

پاسخ نخست

رستم‌نژاد

حجت الاسلام و المسلمین مهدی رستم‌نژاد، در کتاب «پاسخ به شبهات وهابیان علیه شیعه» در این‌باره گفته است:

«برخی داستان سقیفه و درگیری اوس و خزرج را زمینه‌ساز مکتب تشیع می‌دانند. به گمان آنان در آن روز برای این که زمام امور به دست قبیل خزرج نیفتد، قبیله اوس با ابوبکر بیعت کردند؛ در مقابل، قبیله خزرج هم جانب امیرمؤمنان علی(ع) را گرفتند و بدین وسیله، مکتب تشیع پایه‌ریزی شد؛ ولی روشن است که این نظریه با تاریخ سازگار نیست. چنان که گفته شد، تشیع همزاد اسلام و قرآن است و با سفارش‌های پیامبر اکرم(ص) در عصر رسالت پایه‌ریزی شد. افزون بر این، کسی که از منابع تاریخی اهل سنت آگاهی داشته باشد، به خوبی می‌داند که پیروان امیر مؤمنان(ع) پس از قضیه سقیفه، خزرجیان نبودند، بلکه گروهی از صحابه و مهاجرین بودند که پس از اطلاع از جریان سقیفه، زبان به اعتراض گشودند. اینان کسانی بودند که نه از قبیله خزرج بودند و نه در سقیفه حضور داشتند؛ از جمله سلمان فارسی[۱]، ابوذر، ابی بن کعب و حذیفه بن یمان. به نقل یعقوبی، وقتی ابوذر وارد مدینه شد و از بیعت سقیفه آگاه گردید، با اعتراض به صحابه گفت: «ای امت سرگردان! اگر به ولایت و وراثت اهل بیت پیامبرتان اقرار می‌کردید، از نعمت‌های فراوانی برخوردار می‌شدید، حتی دو نفر با شما مخالفت نمی‌کرد؛ ولی حال که چنین کردید، پس سزای اعمال‌تان را بچشید»[۲].

همچنین سلمان فارسی در اعتراض به صحابه گفت: أصبتم ذا السن منكم و أخطأتم أهل بيت نبيكم، لو جعلتموها فيهم ما اختلف عليكم اثنان و لأكلتموها رغدا؛ «به فرد پیری راضی شدید و پیوند اهل بیت پیامبرتان را نادیده گرفتید اگر از اهل بیت او پیروی می‌کردید، دو نفر هم با شما مخالفت نمی‌کرد و به همه آرزوها می‌رسیدید»[۳][۴].

پانویس

  1. شرح نهج البلاغه، ج۶، ص۴۳.
  2. تاریخ یعقوبی، ج۲، ص۱۷۱.
  3. شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۴۹.
  4. رستم‌نژاد، مهدی، پاسخ به شبهات وهابیان علیه شیعه ص ۵۱