آیه تبلیغ در علوم قرآنی

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

مقدمه

به آیه يَا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ مَا أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ وَإِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَمَا بَلَّغْتَ رِسَالَتَهُ وَاللَّهُ يَعْصِمُكَ مِنَ النَّاسِ إِنَّ اللَّهَ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الْكَافِرِينَ[۱] از سوره مائده آیه تبلیغ می‌گویند.

شیخ طوسی از امام باقر (ع) و امام صادق (ع) نقل کرده است که چون خداوند به پیامبر (ص) وحی کرد که حضرت علی (ع) را به جانشینی خود بگمارد، حضرت (ص) نگران بود مبادا این امر بر جماعتی از صحابه گران آید. آن‌گاه خداوند برای جرأت بخشیدن به ایشان در انجام این امر، این آیه را نازل فرمود.

به اجماع مفسران شیعه و بسیاری از دانشمندان و مفسّران اهل‌سنّت، این آیه درباره حضرت علی (ع) و اعلام جانشینی آن حضرت نازل شده است.

از رسول خدا (ص) روایت شده است که پس از خواندن آیه تبلیغ، خطاب به علی (ع) فرمودند: «وَ لَوْ لَمْ أُبَلِّغْ مَا أُمِرْتُ بِهِ مِنْ وَلاَيَتِكَ لَحَبِطَ عَمَلِي» این مسئله آن چنان نزد خدای تعالی داری اهمیت بود که پیامبر (ص) وظیفه داشت آن را عملاً به مردم ابلاغ کند و صرف گفتن کفایت نمی‌کرد. آن حضرت در روز غدیرخم با معرفی حضرت علی (ع) وی را به امامت منصوب کرد[۲].[۳]

منابع

پانویس

  1. «ای پیامبر! آنچه را از پروردگارت به سوی تو فرو فرستاده شده است برسان و اگر نکنی پیام او را نرسانده‌ای؛ و خداوند تو را از (گزند) مردم در پناه می‌گیرد، خداوند گروه کافران را راهنمایی نمی‌کند» سوره مائده، آیه ۶۷.
  2. واحدی، علی بن احمد، اسباب النزول، صفحه ۱۵۰؛ سیوطی، عبد الرحمان بن ابی بکر، الدرالمنثورفی التفسیرالمأثور، جلد۳،صفحه ۱۱۶؛ فخر رازی، محمد بن عمر، التفسیرالکبیر، جلد۱۲;صفحه ۴۸؛ سبحانی، جعفر، الایمان والکفرفی الکتاب والسنة، جلد۱، صفحه ۲۴۷؛ منصور، عبدالحمید یوسف، نیل الخیرات فی القراءات العشرة، جلد۶، صفحه (۴۲-۶۲)؛ مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، جلد۵، صفحه ۲؛ فخر رازی، محمد بن عمر، التفسیرالکبیر، جلد۱۲، صفحه ۴۸
  3. فرهنگ نامه علوم قرآنی، ج۱، ص ۳۴۹.