ابوبرده ظفری انصاری اوسی
ابوبرده ظفری انصاری اوسی | |
---|---|
نام کامل | ابوبرده ظفری انصاری اوسی |
جنسیت | مرد |
از قبیله | اوس |
پسر | مغیث بن ابوبرده ظفری انصاری اوسی |
محل زندگی | مدینه |
از اصحاب | پیامبر خاتم |
مقدمه
از بنیکعب بن مالک بن أوس بن حارثه. ظفر همان کعب بن مالک است که ابوبرده را منسوب به او ظفری [۱] یا ظفری خواندهاند[۲]. وی را اهل مدینه دانستهاند[۳]. البته برخی به نقل از ابونعیم، او را کوفی میدانند[۴]، اما در معرفة الصحابه أبونعیم چنین چیزی نیست؛ مگر آنکه از اثر دیگری از ابونعیم نقل شده باشد.
با آنکه ابن سعد[۵] او را در شمار اصحابی آورده که در مصر سکونت گزیدند و برخی دیگر به صحابی بودن وی اشاره کردهاند[۶]. ولی برخی وی را تابعی و ثقه میدانند[۷]. ضمن آنکه ابن سعد[۸] در معرفی وی، به نسبت ظفری اشاره نکرده و تنها با نام ابوبرده از وی یاد کرده است.
بیشتر منابع از وی روایتی نقل کردهاند که بر مبنای آن رسول خدا (ص) فرمود: «به زودی از میان کاهنان، مردی به دنیا خواهد آمد که قرآن را به گونهای درس میدهد که پس از او کسی چنان درس نخواهد داد»[۹] یا فرمود: «مردی خواهد آمد که آگاهترین مردم به قرآن خواهد بود»[۱۰].
برخی از منابع، کاهنان را دو قبیله یهودی بنی نضیر و بنی قریظه، و آن مرد را محمد بن کعب قرظی دانستهاند[۱۱]. البته هیثمی یکجا نام راوی این حدیث را ابوبردة الطوبی آورده[۱۲] که احتمالا «الطوبی» تصحیف «الظفری» است. وی در جایی دیگر، بدون اشاره به نسبت ظفری، به این حدیث اشاره کرده، اما میگوید: عبدالله بن مغیث راوی این حدیث - را نمیشناسد[۱۳]. در اینکه نام پدر عبدالله، مغیث است با معتب و تلفظ درست آن چگونه است نیز اختلاف نظر وجود دارد[۱۴]. از نظر ذهبی، حدیث ابوبرده از طریق پسرش مغیث روایت شده است[۱۵] که با طریق روایت یاد شده که ابوبرده را جد مغیث یا معتب میدانند، متفاوت است؛ مگر آنکه از باب انتساب نوه و پسر به جد باشد.
در برخی منابع شیعی نیز اصل این روایت و تطبیق آن بر محمد بن کعب قرظی به شدت مورد اشکال قرار گرفته و به دلایل مختلف رد شده است[۱۶][۱۷]
جستارهای وابسته
- مغیث بن ابوبرده ظفری انصاری اوسی (فرزند)
منابع
پانویس
- ↑ ابونعیم، ج۵، ص۲۸۳۹.
- ↑ ابن اثیر، ج۶، ص۲۶؛ ابن حجر، تعجیل المنفعه، ص۵۲۱.
- ↑ عجلی، ص۴۹۱؛ ابونعیم، ج۵، ص۲۸۴۰.
- ↑ ابن اثیر، ج۶، ص۲۶؛ ابن حجر، الاصابه، ج۷، ص۳۳.
- ↑ ابن سعد، ج۷، ص۳۴۷.
- ↑ ابن حجر، تعجیل المنفعه، ۵۲۱.
- ↑ عجلی، ص۴۹۱.
- ↑ ابن سعد، ج۷، ص۳۴۷.
- ↑ احمد بن حنبل، ج۶، ص۱۱؛ ابن ابیحاتم، ج۹، ص۳۴۶؛ طبرانی، ج۲۲، ص۳۱۵.
- ↑ ابن عساکر، ج۵۵، ص۱۴۱.
- ↑ ابن سعد، ج۷، ص۳۴۷؛ ابن عبدالبر، ج۴، ص۱۷۳؛ ابن عساکر، ج۵۵، ص۱۴۰.
- ↑ مجمع الزوائد، ج۷، ص۱۶۷.
- ↑ مجمع الزوائد، ج۱۰، ص۲۳.
- ↑ برای اطلاع بیشتر ر. ک: ابن حجر، الاصابه، ج۷، ص۳۴؛ همو، تعجیل المنفعه، ص۵۲۱.
- ↑ تجرید أسماء الصحابه، ج۲، ص۱۵۱.
- ↑ جعفر مرتضی عاملی، ج۸، ص۱۸۶-۱۸۳.
- ↑ خانجانی، قاسم، مقاله «ابوبرده ظفری انصاری اوسی»، دانشنامه سیره نبوی ج۱، ص:۱۴۲-۱۴۳.