ابن بطه
آشنایی اجمالی
ابوعبدالله عبیدالله بن محمد بن محمد بن حمدان عکبری مشهور به «ابن بَطّه» در سال ۳۰۴ هجری در عکبرا به دنیا آمد. برای فراگیری حدیث در سنین کودکی به بغداد سفر کرد و در آنجا نزد ابوالقاسم بغوی، ابن صاعد، اسماعیل وراق، محمد بن مخلد و دیگران حدیث آموخت. [۱] ابن بطه سپس برای فراگیری علوم و کسب حدیث بیشتر به دمشق، شام، بصره، عراق و خراسان سفر کرد و از محضر استادان دیگر بهره برد و در سال ۳۴۵ هجری به زادگاهش بازگشت و تا پایان عمر در عکبرا به زندگی خویش ادامه داد. علمای رجال اهل سنت، وی را فقیه بزرگ حنبلی، خوش هیئت، عابد مستجاب الدعوه و درعین حال محدثی ضعیف دانستهاند. کسانی چون محمد بن ابی فوارس، ابوعلی بن شهاب عکبری، ابراهیم بن عمر برمکی و ابوالقاسم ازهری از او روایت کردهاند. ابن بطه در محرم سال ۳۸۷ هجری در ۸۳سالگی از دنیا رفت. [۲] او آثار بسیاری را نوشت که عبارتاند: الابانه الکبیره، الابانه الصغیره، السنن، المناسک، الامام ضامن، الانکار علی من قصر بکتب الصحف الاولی، الانکار علی من أخذالقرآن من الصحف، النهی عن صلاة النافله بعد العصر وبعد الفجر، تحریم النمیمه، صلاه الجماعه، منع الخروج بعد الأذان والاقامة لغیر حاجه، ایجاب الصداق بالخلوه، فضل المؤمن، الرد علی من قال الطلاق الثلاث لایقع، صلوه النافله فی شهر رمضان بعد المکتوبه، ذم البخل، تحریم الخمر، ذم الغنا والاستماع الیه، التفرد والعزله،[۳] الابانة عن شریعة الفرقه الناجیه ومجانبة الفرق المذمومة[۴] و الابانة فی اصول الدیانة[۵] که به نظر میرسد این دو کتاب اخیر، همان ابانه صغیر و کبیر باشد.[۶]
منابع
- جمعی از پژوهشگران، فرهنگنامه مؤلفان اسلامی ج۱