محمد بن اورمه قمی
آشنایی اجمالی
ابوجعفر محمد بن اورمه قمی از اصحاب و یاران امام رضا (ع) بود[۱] و از افرادی مانند ابن سنان، احمد بن نضر، حسن بن علی بن ابی حمزه، زرعة بن محمد و علی بن حسان روایت نمود.[۲]احمد بن علی بن نعمان، حسین بن حسن بن ابان، صالح بن ابی حماد، سهل بن زیاد و علی بن حسن بن فضال از او بهره بردهاند.[۳]
برخی وی را به سبب اینکه ابن قولویه به وی اعتماد کرده، فردی موثق و روایات او را معتبر دانستهاند.[۴] بعضی نیز روایاتش را ضعیف و قابل اعتماد نمیدانند.[۵]
اهل قم به وی طعن زده و او را غالی دانستهاند تا جایی که برخی قصد کشتن وی را نمودند، ولی هنگامی که او را از اول تا آخر شب در حال خواندن نماز دیدند، از قصد خود منصرف شدند. برخی از بزرگان قم از ابنولید نقل کردهاند که گفت: اگر مطالبی که محمد بن اورمه در کتب خود آورده، در کتابهای حسین بن سعید و دیگران یافت شد، آن مطالب معتبر است و الا اعتباری ندارد. برخی نیز گفتهاند که امام هادی (ع) نامهای به اهل قم نوشته و ابوجعفر را از نسبت غلو مبرا دانسته است.
نجاشی کتابهای وی را به جز کتاب تفسیر الباطن که منسوب به اوست، صحیح دانسته است. کتابهای الوضوء، الصلاة، الزکاة، الصیام، الحج، النکاح، الطلاق، الحدود، الدیات، الشهادات، الایمان و النذور، العتق و التدبیر، التجارات و الاجارات، المکاسب، الصید و الذبائح، المزار، حقوق المؤمن و فضله، الجنائز، الخمس، تفسیر القرآن، الرّد علی الغلاة، المثالب، المناقب، التجمل و المروه، الملاحم، الدعاء، التقیه، الوصایا، الفرائض، الزهد، الاشربه، ما نزل فی القرآن فی امیر المؤمنین (ع)[۶] و النوادر [۷] از او میباشد.[۸]
جستارهای وابسته
منابع
- جمعی از پژوهشگران، فرهنگنامه مؤلفان اسلامی ج۱