اسراء در قرآن

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

مقدمه

منظور از اسراء شبگردی و سیر معنوی اعم از معراج است. زیرا معراج پیامبر بارها انجام گرفته، که در جاهای دیگر فرموده: ﴿لَقَدْ رَأَى مِنْ آيَاتِ رَبِّهِ الْكُبْرَى[۱] در حالی که اسراء پیامبر تعبیر منحصر به فرد آن حضرت است که در قرآن یکبار ذکر شده است. کلمه "اسراء" و همچنین کلمه "سری" که ثلاثی مجرد آنست، به معنای سیر در شب است، وقتی گفته می‌شود "سری و اسری" معنایش این است که فلانی در شب راه پیمود، و وقتی گفته می‌شود "سَری به وَ اسری به" معنای این است که او را شبانه سیر داد، و سیر مخصوص روز یا اعم از روز و شب می‌باشد. ﴿ِ سُبْحَانَ الَّذِي أَسْرَى بِعَبْدِهِ لَيْلًا مِنَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ إِلَى الْمَسْجِدِ الْأَقْصَى الَّذِي بَارَكْنَا حَوْلَهُ لِنُرِيَهُ مِنْ آيَاتِنَا إِنَّهُ هُوَ السَّمِيعُ الْبَصِيرُ[۲]

هدف از این سیر شبانه را با بیان این جمله: ﴿لِنُرِيَهُ مِنْ آيَاتِنَا[۳] فرموده که نتیجه آن این سیر دادن در شب و از مسجد الحرام تا بیت المقدس گشتن است که پاره‌ای از آیات و نشانه‌های خود را به وی نشان دهد. و جمله: ﴿إِنَّهُ هُوَ السَّمِيعُ الْبَصِيرُ[۴] بیان علت سیر دادن او به منظور نشان دادن آیات در باره شخصیتی خاص است، یعنی خدا چون شنوا به گفته‌های بندگان و بینای به افعال آنان است و تقاضای حال رسول خود را دید که چنین اکرامی را اقتضاء می‌کرد، لذا او را برای نشان دادن پاره‌ای از آیات و نشانه‌هایش شبانه سیر داد. به همین جهت شاید بتوان گفت چنین سیری برای شخص پیامبر از اختصاصات پیامبر باشد، که با ذکر تسبیح: ﴿سُبْحَانَ الَّذِي أَسْرَى[۵] آمده است[۶].

منابع

پانویس

  1. «بی‌گمان برخی از نشانه‌های بزرگ پروردگارش را دیده است» سوره نجم، آیه ۱۸.
  2. «پاکا آن (خداوند) که شبی بنده خویش را از مسجد الحرام تا مسجد الاقصی - که پیرامون آن را خجسته گردانده‌ایم- برد تا از نشانه‌هایمان بدو نشان دهیم، بی‌گمان اوست که شنوای بیناست» سوره اسراء، آیه ۱.
  3. «پاکا آن (خداوند) که شبی بنده خویش را از مسجد الحرام تا مسجد الاقصی - که پیرامون آن را خجسته گردانده‌ایم- برد تا از نشانه‌هایمان بدو نشان دهیم، بی‌گمان اوست که شنوای بیناست» سوره اسراء، آیه ۱.
  4. «پاکا آن (خداوند) که شبی بنده خویش را از مسجد الحرام تا مسجد الاقصی - که پیرامون آن را خجسته گردانده‌ایم- برد تا از نشانه‌هایمان بدو نشان دهیم، بی‌گمان اوست که شنوای بیناست» سوره اسراء، آیه ۱.
  5. «پاکا آن (خداوند) که شبی بنده خویش را از مسجد الحرام تا مسجد الاقصی - که پیرامون آن را خجسته گردانده‌ایم- برد تا از نشانه‌هایمان بدو نشان دهیم، بی‌گمان اوست که شنوای بیناست» سوره اسراء، آیه ۱.
  6. سعیدیان‌فر و ایازی، فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم، ج۱، ص ۱۰۳.