اسلم طائی

اسلم طائی از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: اسلم طائی در تاریخ اسلامی - پرسش مرتبط ندارد

مقدمه

او برده‌‍‌ای سیاه وابسته به بنونَبهان، شاخه‌ای از قبیله طی است که در ربیع الآخر سال نهم، پشت اردوگاه مسلمانان در سریه امیرمؤمنان علی (ع) به «فُلس» (نام بت قبیله طی در نجد) اسیر شد. او از دادن اخبار به سپاه مسلمانان خودداری کرد، تا اینکه به دستور امام دربند شد. آنگاه گفت: در پی به دست آوردن خبری از سپاه مسلمانان و گزارش آن به قبیله بودم. او با بیان اینکه پیش از این نیز اسیر بوده است و از اسارت ترسی ندارد، اخبار خود را در اختیار امام گذاشت. اسلم همچنان که دربند بود، مسلمانان را در مسیر قبیله راهنمایی می‌کرد، اما دو مرتبه به دروغ اعلام کرد راه را گم کرده است. امام وی را به کشتن تهدید کرد و اسلم با تعبیر «کشتن عذری پذیرفتنی است»، سپاه را به راه اصلی منتهی به قبیله راهنمایی کرد و محل سکونت خاندان حاتم طائی را نشان داد. مسلمانان سپیده دم بر قبیله حمله بردند، برخی را کشتند و گروهی را اسیر کردند. اسلم پس از پیروزی مسلمانان، از امام خواست وی را آزاد کند، ولی امام مسلمان شدن را شرط آزادی وی اعلام کرد و او اسیر شدن و همراهی با اسیران قبیله را بر مسلمان شدن ترجیح داد. برخی اسیران وی را نفرین کردند و گروهی دیگر وی را بی‌تقصیر شمردند و همراهی‌اش را تا پای جان ستودند. زمانی که اسلام بر اسیران عرضه شد، آنان باید یا مسلمان و یا کشته می‌شدند، تا اینکه اسلام بر اسلم عرضه شد. او ترس از شمشیر را زبونی و دنیا را ناپایدار خواند. یکی از اسیران مسلمان شده طی، از این گفته وی و از اینکه او از ترس جان، راهنمای مسلمانان شده است، تعجب کرد و گفت: اینک که گروهی مسلمان شده‌اند، تو نیز مسلمان شو! او بدین صورت مسلمان و آزاد شد، ولی همواره سرکش بود تا اینکه در واقعه رده همراه خالد بن ولید به یمامه رفت و از خود پایداری و استواری نشان داد. ابن سعد و طبری نیز براساس نقل ذهبی و ابن حجر، گزارشی از شرکت او در نبرد یمامه آورده‌اند که در چاپ موجود یافت نشد.

منابع

1. حسینیان مقدم، حسین، مقاله «اسلم طائی»، دانشنامه سیره نبوی ج۲