انتقام در فقه اسلامی

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

مقدمه

انتقام: تلافی کردن.

بنا به تصریح برخی، انتقام ستمدیده از ستمگر در حدّ ستمی که بر او رفته، هرچند با یاری دیگران، جایز است.[۱]

مرد در صورت نشوز زن نمی‌تواند او را به قصد انتقام بزند و به تصریح برخی، زدن او با این قصد حرام است، ولی می‌تواند او را به اندازه‌ای که موجب تمکین او شود به آرامی (نه به سختی و مجروح کردن) و به قصد اصلاح (نه انتقام و تشفّی) بزند.[۲]

اگر شخصی به قصدی جز دفاع از خود یا نفس محترمی دیگر، مانند قصد انتقام، آسیبی به حیوانِ ناآرام برساند ضامن است.[۳]

به نظر بیشتر فقیهان، مُحرمی که به عمد بیش از یک بار شکار کند، از کسانی است که خداوند از آنان انتقام می‌گیرد. در نتیجه، این عمل موجب تکرار کفّاره در دنیا نمی‌شود[۴].[۵]

منابع

پانویس

  1. المکاسب‌ المحرمة(امام خمینی)، ج۱، ص۴۳۰
  2. جواهر الکلام، ج ۳۱، ص۲۰۲ ـ ۲۰۷
  3. تکملة منهاج‌ الصالحین، ص۱۰۴
  4. مستند الشیعة، ج ۱۳، ص۲۱۳؛ جواهر الکلام، ج ۲۰، ص۳۲۲.
  5. هاشمی شاهرودی، سید محمود، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت ج۱، صفحه ۷۱۴-۷۱۵.