بحث:شیخیه
مقدمه
- شیخیه نام فرقهای از شیعه اثناعشریه که منسوب به شیخ احمد احسائی است. پیروان این فرقه، نسبت به امام زمان، معاد، حدیث، معراج، امامت و... دیدگاههای خاصّی دارند که در کتب بزرگان شیخیّه آمده است[۱][۲]
- شیخیه، فرقهای جدا شده از شیعیان دوازده امامی است که بر اساس آموزههای شیخ احمد احسائی، در نیمه اول قرن سیزدهم پدید آمد. اساس این اندیشه، بر ترکیب برخی از افکار عرفانی و عقاید غالیان با اخبار آل محمد(ع) پایهگذاری شده است. آموزههای ویژه بنیانگذار این فرقه، غیر از آنکه مایه انشعاب داخلی فرقه شد، زمینهساز پیدایش دو فرقه منحرف بابیت و بهائیت نیز گردید[۳][۴].
شیخ احمد احسائی
سید کاظم رشتی (جانشین شیخ احمد احسایی)
بدعت رکن رابع
- از موضوعات جنجال برانگیز در عقاید شیخیه، اعتقاد به رکن رابع است[۵]. اکثرا، آن را به سید کاظم رشتی نسبت میدهند. مقصود از رکن رابع، آن است که میان شیعیان، شیعه کاملی وجود دارد که واسطه فیض میان امام عصر(ع) و مردم است. آنان، اصول دین را چهار چیز میدانند: توحید، نبوت، امامت و رکن رابع. آنان، معاد و عدل را از اصول عقاید نمیشمارند؛ زیرا اعتقاد به توحید و نبوت، خود مستلزم اعتقاد به قرآن است و چون در قرآن عدالت خدا و معاد ذکر شده است، لزومی ندارد این دو اصل را کنار توحید و نبوت قرار دهیم. همانگونه که ملاحظه شد، این عقیده، بر خلاف عقاید شیعه است و مسلمانان، به طور عموم، معاد را از اصول دین میدانند.
- طرح رکن رابع، سبب اختلاف و انشعاب در شیخیه گردید و پس از اندکی، دستاویزی برای ادعای جدید به نام بابیت شد. ادعای بابیت از سوی یکی از شاگردان سید کاظم رشتی صورت گرفت که خود، سرآغاز فسادی بزرگ میان مسلمانان به شمار میرود[۶].
- ادعای دروغین "بابیت"، از زمان امامان(ع) تا قرن حاضر، کموبیش رواج داشته است؛ امّا هیچیک از مدّعیان دروغین آن، به اندازه علی محمد باب، جامعه اسلامی را به انحراف نکشاند. علاوه بر آن- چنانکه گفته شد- علی محمد باب، غیر از ادعای دروغین بابیت، ادعای دیگری مطرح کرد که زمینهساز فرقه دیگری به نام "بهائیت" شد[۷][۸].
پانویس
- ↑ ر.ک. دائرة المعارف تشیع ج۱۰ص۱۸۵.
- ↑ محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، ص۳۵۰.
- ↑ سلیمیان، خدامراد، فرهنگنامه مهدویت، ص۲۷۶ - ۲۸۰.
- ↑ سلیمیان، خدامراد، درسنامه مهدویت ج۲، ص۱۸۴.
- ↑ ر. ک: بررسی عقاید و ادیان، ص ۴۶۳- ۴۶۶
- ↑ سلیمیان، خدامراد، فرهنگنامه مهدویت، ص۲۷۶ - ۲۸۰.
- ↑ سلیمیان، خدامراد، فرهنگنامه مهدویت، ص۲۷۶ - ۲۸۰.
- ↑ سلیمیان، خدامراد، درسنامه مهدویت ج۲، ص۱۸۸، ۱۸۹.