بررسی احادیث الکافی درباره روح‌القدس و مقایسه آن با دیدگاه مسیحیت (مقاله)

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
بررسی احادیث «الکافی» درباره «روح‌القدس»
و مقایسه آن با دیدگاه مسیحیت
زبانفارسی
نویسندهمحمد کاظم شاکر
موضوعمجاری علم لدنی، روح، روح‌القدس
مذهبشیعه
منتشر شده درمجموعه مقالات فارسی کنگره بین‌المللی ثقة‌الاسلام کلینی ج۴
محل نشردارالحدیث و سازمان اوقاف و امور خیریه
تاریخ نشر۱۳۸۷
ناشر الکترونیکپایگاه اطلاع‌رسانی حدیث شیعه

بررسی احادیث «الکافی» درباره «روح‌القدس» و مقایسه آن با دیدگاه مسیحیت عنوان مقاله‌ای است که با زبان فارسی به بررسی روح‌القدس و مقایسه دیدگاه مسیحیت و تشیع در این‌باره می‌پردازد. این مقاله به قلم محمد کاظم شاکر نگاشته شده و در کتاب مجموعه مقالات فارسی کنگره بين‌المللی ثقة‌الاسلام کلينی ج۴ به چاپ رسیده است.[۱]

چکیده مقاله

  • نویسنده در ابتدای چکیده مقاله خود می‌نویسد: «روح» و «روح‌القدس»، از موضوعات پر رمز و راز در حوزه‌هاى اديان و عرفان است. واژه روح، با گويشى يكسان، در زبان‌هاى عبرى و عربى به كار رفته و در قرآن كريم و نيز در كتب عهد عتيق و عهد جديد، كاربرد فراوانى يافته است.»
  • وی درباره تفاسیر متفاوت از واژه روح می‌نویسد: «در قرآن كريم، واژه روح، گاهى به صورت مقيّد و مضاف و گاهى بدون اضافه و قيد آمده است و با اين حال، حقيقت و هويّت روح ، همچنان رمزآلود باقى مانده است. در تفسيرِ آنچه در قرآن در باب روح آمده، روايات شيعه و اهل سنت ، تفاسير متفاوتى عرضه كرده اند. اهل سنت، مراد از روح در بيشتر آيات قرآن را جبرئيل انگاشته، امّا روايات شيعه ، تفسير ديگرى از روح عرضه كرده و آن را غير از جبرئيل دانسته است. مسيحيان، روح‌القدس را داراى شخصيت الهى دانسته كه تشكيل دهنده اقنومى از اقانيم تثليث است.»
  • نویسنده موضوع مقاله را این‌گونه بیان می‌کند: «اين مقاله ، با تكيه بر روايات كتاب شريف الكافى ، به تفسير آيات قرآن در مورد روح و روح‌القدس مى‌پردازد و آن را با توجّه به درون مايه‌هاى كتاب مقدّس يهودى ـ مسيحى، به بحثى تطبيقى مى پردازد.»
  • وی بر آن است كه : «تفسير روايى شيعه از روح را ـ كه به طور عمده در روايات الكافى بازتاب يافته‌اند ـ با آنچه در قرآن و كتاب مقدّس آمده و هماهنگى بيشترى دارد، مقايسه كند.»
  • وی مدعی است: «تفسير روح به جبرئيل، تفسيرى سطحى است كه از برخى ظواهر قرآن استفاده شده است. همچنين در اين مقاله، نظريه تشخّصِ فردىِ روح‌القدس، مورد نقد قرار گرفته و بر هويّت غير شخصى روح‌القدس تأكيد شده است»[۱]

فهرست مقاله

  • چکیده؛
  • طرح مسئله؛
  • دیدگاه مسیحیان و کتاب مقدس درباره «روح‌القدس»؛
  • کارکردهای روح‌القدس در کتاب مقدس؛
    1. ایفای نقش در ایجاد حیات در جهان و انسان؛
    2. رسیدن به درجه نبوت و پیشگویی کردن؛
    3. انتقال‌ دهنده پیام مستقیم خداوند؛
    4. وحی غیر مستقیم؛
    5. تفسیر رؤیاها؛
    6. عامل طیّ‌الارض در اولیای الهی؛
    7. سخن گفتن به زبان‌های بیگانه؛
  • دیدگاه قرآن در مورد روح‌القدس؛
  • دیدگاه مفسّران درباره روح؛
  • روایات «الکافی» درباره «روح‌القدس»؛
  • روح‌القدس؛ شخص یا قوّه‌ای الهی؟؛
  • استوارترین نظریه در تفسیر «روح»، با بهره‌گیری از روایات؛
  • معنای روح؛
  • حقیقت روح؛
  • مصادیق روح در قرآن و ارتباط بین آنها؛
  • ارتباط روح با جبرئیل و وحی؛
  • تقسیم‌بندی موارد روح در قرآن؛
  • ارتباط روح انسان با روح مطلق؛
  • رابطه روح مطلق با حقیقت محمدیه؛
  • نتیجه‌گیری؛
  • منابع و مآخذ.

دربارهٔ == دربارهٔ پدیدآورنده

محمد کاظم شاکر
دکتر محمد کاظم شاکر (متولد ۱۳۴۲ ش، یزد)، تحصیلات حوزوی خود را تا خارج فقه و اصول پیگیری کرد. وی رشته علوم قرآن و حدیث را در مقطع دکترا در دانشگاه تربیت مدرس به اتمام رساند. مدیریت گروه علوم قرآن و حدیث‌، مدیر مسئولی و سردبیری مجله پژوهش‌های علوم انسانی دانشگاه قم، معاون آموزشی و دانشجویی دانشکده اصول الدین از جمله فعالیت‌های است. او علاوه بر تدریس دروس دانشگاهی به راهنمایی و مشاوره پایان‌نامه‌های دانشجویان نیز مشغول است و تا کنون چندین جلد کتاب و مقاله را به رشته تحریر درآورده است. «باطن و تأویل قرآن»، «بررسی احادیث الکافی درباره روح‌القدس و مقایسه آن با دیدگاه مسیحیت»، «روح خدا در قرآن و کتاب مقدس»، «سرشت وحی پیامبرانه و طرق دریافت آن»، «لیلة القدر و نزول روح»، «پژوهشی در بعثت و آغاز نزول قرآن»، «نقد تحلیل پدیدارشناسانه وات از وحی قرآن و نبوت پیامبر اسلام»، «فقر و غنا در قرآن و حدیث»، «تأویل»، «علم لدنى در قرآن و حدیث»، «تحلیل علم غیب پیامبر و امام از دیدگاه قرآن و عترت» و مشارکت در «مجموعه مقالات فارسی کنگره بین‌المللی ثقة‌الاسلام کلینی ج۴» برخی از این آثار است.[۲]

اثر وابسته به مقاله

پانویس

پیوند به بیرون