بنی ارقم بن نعمان

مقدمه

این طایفه در شمار اعراب کهلانی^[۱] و از شاخه‌های بنی معاویة بن کنده‌اند که نسب از اَرقَم بن نعمان بن عمرو بن وهب بن ربیعة بن معاویة بن حارث بن معاویة بن حارث بن معاویة بن ثور بن مرتّع بن معاویة بن کندة بن عفیر می‌‌برند^[۲]. ارقم فرزندانی به نام‌های اسود و سعد داشت که از آنها به عنوان ملوک کنده یاد شده است^[۳]. بنی ارقم نیز بسان دیگر اقوام کندی خود اصالتی یمنی داشتند و به احتمال، همراه با دیگر خویشان خود از قبیله کنده در حضرموت ساکن بودند. پس از اسلام و انجام فتوحات اسلامی، علاوه بر یمن، جمعی از آنان به مناطق دیگر از جمله کوفه^[۴] و از آنجا به جزیره^[۵] و شام^[۶]مهاجرت کردند. آنان در کوفه مسجدی مختص به خود داشتند^[۷]. از منازل متأخرتر آنان می‌‌توان به عمان اشاره کرد. به نقل برخی منابع، فرزندان سعد بن ارقم از جمله ارقمی‌هایی بودند که به عمان مهاجرت کردند و در آنجا رحل اقامت افکندند. بنی حاضر بن سعد- از جمله بنی کاوس بن حاضر - هم، از دیگر ارقمی‌هایی بودند که در «سونی» و «عینی» - از بخش‌های رستاق یحمد - ساکن شدند؛ ضمن این که بنی رفد بن حاضر را نیز از ساکنان «جبال کنده» در عمان گفته‌اند^[۸]. به گزارش «عوتبی صحاری»، سکونت بنی رفد در این سرزمین، تا زمان وی (قرن پنجم) همچنان ادامه داشته است. علاوه بر آن، «شوکه» هم از منزلگاه‌های بنی مناع بن ملد و «وادی مدحی» و «روستای بنی یحیی بن عبدالله بن محمد» و دیگر مناطق عمان هم از منزلگاه‌های جمعی از مردم این قوم به شمار رفته است. عوتبی صحاری در ادامه از سکونت بنی سعد بن ارقم در «کرشا» خبر داده، و از بنی سعید بن سعد به عنوان ساکنان «دوت» یاد کرده است. وی سپس پس از ذکر بنی حبیب به عنوان ساکنان اولیه «حتّی»، آنان را همراه با بنی ازدک از ساکنان متفرق کوههای کنده برشمرده، می‌‌افزاید: در حال حاضر تعداد زیادی از آنها در «مدح» ساکنند^[۹].

از معدود اخبار جاهلی به‌دست آمده از این طایفه باید از خبر حضور ارقمی‌ها به ریاست قشم بن یزید بن ارقم در نبرد با بنی حارث بن کعب^[۱۰] و حضور جمعی از آنان از جمله فروة بن زرارة بن ارقم بن نعمان و پسرش در یکی از جنگ‌های جاهلی کنده به ریاست اشعث بن قیس و کشته شدنشان در این جنگ^[۱۱] اشاره کرد. قیس بن فروة بن زراره - پسر دیگر فروة بن ارقم - هم از دیگر شرکت کنندگان در این جنگ گفته‌اند و آورده‌اند که او پس از کشته شدن پدر و برادرش به انتقام خون آنها خروج کرد^[۱۲]. از اخبار دوران اسلامی ایشان هم می‌‌توان به حضور قیس بن سعد بن ارقم بن نعمان کندی در جمع وفود کنندگان نزد پیامبرa^[۱۳] و مشارکت برخی از آنها در فتوحات اسلامی اشاره کرد. بر اساس برخی گزارشات، قیس بن فروة بن زرارة بن ارقم بن نعمان یکی از این افراد بود که در فتوح عراق از جمله فتح بلنجر^[۱۴] حضور داشت^[۱۵]. وی در جنگی که سلمان بن ربیعه باهلی فرمانده آن بود، از امرای سپاه سلمان بود^[۱۶] و در این جنگ کشته شد^[۱۷]. جبیر بن قشعم بن یزید بن ارقم بن نعمان هم از دیگر شرکت کنندگان و حاضران در فتوح عراق بود^[۱۸]. علاوه بر آن، عهده داری منصب قضاء در قادسیه توسط جبیر بن قشم بن یزید در دوران خلافت عمر بن خطاب هم از دیگر مواقفی است که به نقش بنی ارقم در سده‌های نخست تاریخ اسلامی پرداخته شده است^[۱۹]. ابن کلبی (م. ۲۰۴) از او به عنوان نخستین قاضی عمر در عراق یاد کرده است^[۲۰].

پس از فتوحات اسلامی، جمع زیادی از مردم بنی ارقم همراه با دیگر طوایف قبیله بزرگ کنده درعراق به‌ویژه کوفه ساکن شدند^[۲۱]. از جمله این افراد، عدی بن عمیرة بن فروة بن زرارة بن ارقم بن نعمان - از اصحاب رسول خداa - بود^[۲۲]. وی فردی عثمانی مذهب بود^[۲۳] از این رو، پس از ورود امام علیS به کوفه، بدگویی‌های اصحاب آن حضرت به عثمان را تاب نیاورد^[۲۴]. و همراه با بنی ارقمی‌های کوفه به شام رفت^[۲۵] آنان بر معاویه وارد شدند و مورد استقبال گرم او قرار گرفتند^[۲۶]. عدی بن عمیره - به عنوان بزرگ این جمع - به سخن پرداخت و خروج این جمع بزرگ از قبیله کنده را در راستای سرزنش علیS ذکر کرد^[۲۷] معاویه نیز، آنان را ابتدا در جزیره و سپس در رهاء^[۲۸]منزل داد^[۲۹]. در پی آغاز نبرد صفین، بنی ارقمی‌ها به صف یاران معاویه پیوستند و همراه با او، در صفین علیه امیرالمؤمنینS وارد پیکار شدند^[۳۰]. گفته شده که عدی بن عمیره در این جنگ دستش را از دست داد^[۳۱].

علاوه بر جبیر (جبر) بن قشعم بن یزید و عدی بن عمیره، عرس بن قیس بن سعید بن ارقم - به نقلی از اصحاب - ^[۳۲] و عدی بن عدی بن عمیرة بن فروة بن زرارة بن ارقم بن نعمان مکنی به «ابو فروه» هم، از دیگر شخصیت‌ها و رجالی بودند که به بنی ارقم بن نعمان منتسب گشته‌اند. ابن کلبی (م. ۲۰۴) از عرس بن قیس به عنوان آخرین فرد از کندیان که کوفه را به قصد شام ترک کردند یاد کرده، او را از والیان ولایات و سرزمین جزیره معرفی نموده است^[۳۳]. عدی بن عدی بن عمیره را هم برخی، از اصحاب^[۳۴] و از فقها^[۳۵] و محدثان^[۳۶] این قوم گفته‌اند. وی که به «سید اهل جزیره»^[۳۷] شهرت داشت، از سوی سلیمان بن عبد الملک (حک. ۹۶ - ۹۹) به امارت جزیره، ارمنیه و آذربایجان منتصب شد^[۳۸]. او همچنین عهده دار امارت جزیره و موصل برای عمر بن عبدالعزیز (حک. ۹۹ - ۱۰۱) بود^[۳۹]. قیام زراره، سعید و یزید و نیز قشعم پسران فزارة بن زرارة بن ارقم به خونخواهی از پدر و همراهی و کشته شدنشان با عبدالرحمن بن محمد بن اشعث (سال ۸۱ - ۸۳ هجری)^[۴۰] هم، از دیگر اخبار اسلامی این قوم برشمرده شده است. علاوه بر رجال اسلامی این قوم، از معدیکرب بن اسود بن ارقم ملقب به «أجذم» - از اشراف و روسای جاهلی این قوم - ^[۴۱] و پدرش اسود بن ارقم که به زعم برخی، اعشی او را مدح کرده است^[۴۲]، هم از دیگر اعلام و رجال معروف بنی الارقم در دوران جاهلیت یاد شده است.^[۴۳]

منابع

حسینی ایمنی، سید علی اکبر، مکاتبه اختصاصی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت

پانویس

↑ هشام بن محمد کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۱، ص۱۳۶.
↑ هشام بن محمد کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۱، ص۱۴۸. این نسب در کتاب «جمهرة انساب العرب»، ارقم بن نعمان بن عمرو بن وهب بن ربیعة بن معاویة بن حارث بن معاویة بن ثور بن مرتع بن معاویة بن کنده عنوان گردیده است. (ابن حزم، جمهرة انساب العرب، ص۴۲۶)
↑ عوتبی صحاری، الانساب، ج۱، ص۴۴۰.
↑ ابن حزم، جمهرة أنساب العرب، ص۴۲۶؛ ابن حبیب بغدادی، المحبر، ص۲۹۵؛ ابن اثیر، اللباب فی تهذیب الأنساب، ج۱، ص۴۴.
↑ ابن حبیب بغدادی، المحبر، ص۲۹۵؛ ابن اثیر، اسد الغابه فی معرفة الصحابه، ج۳، ص۵۱۱؛ المزی، تهذیب الکمال، ج۱۹، ص۵۳۴.
↑ بامطرف، الجامع(جامع شمل أعلام المهاجرین المنتسبین إلی الیمن و قبائلهم)، ج۱، ص۱۵۷.
↑ هشام بن محمد کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۱، ص۱۴۸؛ ابن حبیب بغدادی، المحبر، ص۲۹۵. داشتن مسجد اختصاصی حکایت از انبوهی جمعیت این طایفه در کوفه دارد.
↑ عوتبی صحاری، الانساب، ج۱، ص۴۴۱.
↑ عوتبی صحاری، الانساب، ج۱، ص۴۴۱.
↑ ابن درید، الاشتقاق، ص۳۶۵؛ عوتبی صحاری، الانساب، ج۱، ص۴۴۲.
↑ ابن حجر عسقلانی، الاصابه فی تمییز الصحابه، ج۵، ص۴۰۳.
↑ ابن حجر عسقلانی، الاصابه فی تمییز الصحابه، ج۵، ص۴۰۳.
↑ ابن حجر عسقلانی، الاصابه فی تمییز الصحابه، ج۵، ص۳۶۱.
↑ «بَلَنجَر»شهری است در بلاد خزر پشت باب الأبواب، که توسط سلمان بن ربیعه فتح شد. (یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۱، ص۴۸۹)
↑ هشام بن محمد کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۱، ص۱۴۹؛ ابن حجر عسقلانی، الاصابه فی تمییز الصحابه، ج۵، ص۴۰۳.
↑ ابن حجر عسقلانی، الاصابه فی تمییز الصحابه، ج۵، ص۴۰۳.
↑ هشام بن محمد کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۱، ص۱۴۹.
↑ ابن حجر عسقلانی، الاصابه فی تمییز الصحابه، ج۱، ص۶۳۱.
↑ هشام بن محمد کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۱، ص۱۵۰؛ ابن درید، الاشتقاق، ص۳۶۵؛ ابن حجر عسقلانی، الاصابه فی تمییز الصحابه، ج۱، ص۶۳۱. وکیع در کتاب خود، از او در شمار قضات «مدائن» یاد کرده است. (وکیع، اخبار القضاة، ص۳۵۴)
↑ هشام بن محمد کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۱، ص۱۵۰.
↑ هشام بن محمد کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۱، ص۱۴۹؛ ابن حزم، جمهرة أنساب العرب، ص۴۲۶؛ ابن اثیر، اسد الغابه فی معرفة الصحابه، ج۳، ص۵۱۲.
↑ خلیفة بن خیاط، طبقات خلیفه، ص۱۳۱؛ ابن حبان، الثقات، ج۳، ص۳۱۷؛ ابن قانع، معجم الصحابه، ج۱۱، ص۴۱۲۱.
↑ ابن اثیر، اسد الغابه فی معرفة الصحابه، ج۳، ص۵۱۳.
↑ ابن حبیب بغدادی، المحبر، ص۲۹۵؛ ابن اثیر، اسد الغابه فی معرفة الصحابه، ج۳، ص۵۱۳.
↑ ابن اثیر، اسد الغابه فی معرفة الصحابه، ج۳، ص۵۱۳؛ ابن حجر عسقلانی، الاصابه فی تمییز الصحابه، ج۵، ص۳۶۱. ابن کلبی در شرح این ماجرا چنین گزارش کرده که: «چون علیّ بن أبی طالب به کوفه وارد شد اصحاب او شروع به ناسزاگویی از عثمان بن عفّان کردند. بنی ارقم گفتند: ما در سرزمینی که عثمان در آن ناسزا گفته می‌‌شود منزل نخواهیم کرد. پس به جزیره و سپس به رها رفتند و با آنها جمعی از مردم بنی کنده - از جمله بنی أحمز بن عمرو و بعضی از مردم بنی حارث بن عدیّ و بنو الأجذم از طایفه بنی حجر بن وهب - نیز، خارج شدند. آنها بر معاویه وارد شدند. عدی بن عمیره خطاب به معاویه گفت: اینها جمع بزرگی از قبیله کنده‌اند که همراه من در سرزنش علیS خارج شدند». (هشام بن محمد کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۱، ص۱۴۹. نیز ر.ک: ابن حزم، جمهرة أنساب العرب، ص۴۲۶.)
↑ ابن حجر عسقلانی، الاصابه فی تمییز الصحابه، ج۵، ص۳۶۱.
↑ هشام بن محمد کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۱، ص۱۴۹. نیز ر.ک: ابن حزم، جمهرة أنساب العرب، ص۴۲۶.
↑ شهری است در جزیره بین موصل و شام. (یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۳، ص۱۰۶)
↑ ر.ک: هشام بن محمد کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۱، ص۱۴۹؛ ابن حزم، جمهرة أنساب العرب، ص۴۲۶؛ ابن اثیر، اسد الغابه فی معرفة الصحابه، ج۳، ص۵۱۳. ابن کلبی و ابن اثیر در شرح چگونگی این سکونت نوشته اند: «هر گاه مردم عراق بر معاویه وارد می‌‌شدند از ترس این که افکارشان بر مردم عراق تأثیر بگذارد، آنها را در جزیره ساکن می‌‌کرد. بر این اساس، پس از ورود بنی ارقم به شام، معاویه آنها را در نصیبین منزل داد و اقطاعاتی برای آنها در نظر گرفت. سپس نامه ای به آنها نوشت با این دلیل که من از جان شما به جهت عقرب‌های (یا سرما و سختی‌های زیاد) منطقه بیم دارم در رها منزل داد و اقطاعاتی برای ایشان انجام داد». (هشام بن محمد کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۱، ص۱۴۹؛ ابن اثیر، اسد الغابه فی معرفة الصحابه، ج۳، ص۵۱۳)
↑ هشام بن محمد کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۱، ص۱۴۹؛ ابن حبیب بغدادی، المحبر، ص۲۹۵؛ ابن اثیر، اللباب فی تهذیب الأنساب، ج۱، ص۴۴.
↑ هشام بن محمد کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۱، ص۱۵۰؛ ابن حبیب بغدادی، المحبر، ص۲۹۵.
↑ خلیفة بن خیاط، طبقات خلیفه، ص۱۳۱؛ ابن قانع، معجم الصحابه، ج۱۲، ص۴۲۰۱؛ ابن عبد البر، الاستیعاب فی معرفة الاصحاب، ج۳، ص۱۰۶۲؛ ابن اثیر، اسد الغابه فی معرفة الصحابه، ج۳، ص۵۱۸.
↑ هشام بن محمد کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۱، ص۱۵۰.
↑ ابن اثیر، اسد الغابه فی معرفة الصحابه، ج۳، ص۵۱۰.
↑ هشام بن محمد کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۱، ص۱۵۰؛ ابن حزم، جمهرة أنساب العرب، ص۴۲۶.
↑ ابن عساکر، تاریخ مدینه دمشق، ج۴۰، ص۱۳۷؛ المزی، تهذیب الکمال، ج۱۹، ص۵۳۴.
↑ ابن اثیر، اسد الغابه فی معرفة الصحابه، ج۳، ص۵۱۱؛ المزی، تهذیب الکمال، ج۱۹، ص۵۳۴.
↑ هشام بن محمد کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۱، ص۱۵۰؛ ابن حزم، جمهرة أنساب العرب، ص۴۲۶.
↑ ابن اثیر، اسد الغابه فی معرفة الصحابه، ج۳، ص۵۱۱.
↑ هشام بن محمد کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۱، ص۱۴۸.
↑ هشام بن محمد کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۱، ص۱۴۸.
↑ هشام بن محمد کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۱، ص۱۴۸؛ عوتبی صحاری، الانساب، ج۱، ص۴۴۱.
↑ حسینی ایمنی، سید علی اکبر، مکاتبه اختصاصی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت

[1] هشام بن محمد کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۱، ص۱۳۶.

[2] هشام بن محمد کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۱، ص۱۴۸. این نسب در کتاب «جمهرة انساب العرب»، ارقم بن نعمان بن عمرو بن وهب بن ربیعة بن معاویة بن حارث بن معاویة بن ثور بن مرتع بن معاویة بن کنده عنوان گردیده است. (ابن حزم، جمهرة انساب العرب، ص۴۲۶)

[3] عوتبی صحاری، الانساب، ج۱، ص۴۴۰.

[4] ابن حزم، جمهرة أنساب العرب، ص۴۲۶؛ ابن حبیب بغدادی، المحبر، ص۲۹۵؛ ابن اثیر، اللباب فی تهذیب الأنساب، ج۱، ص۴۴.

[5] ابن حبیب بغدادی، المحبر، ص۲۹۵؛ ابن اثیر، اسد الغابه فی معرفة الصحابه، ج۳، ص۵۱۱؛ المزی، تهذیب الکمال، ج۱۹، ص۵۳۴.

[6] بامطرف، الجامع(جامع شمل أعلام المهاجرین المنتسبین إلی الیمن و قبائلهم)، ج۱، ص۱۵۷.

[7] هشام بن محمد کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۱، ص۱۴۸؛ ابن حبیب بغدادی، المحبر، ص۲۹۵. داشتن مسجد اختصاصی حکایت از انبوهی جمعیت این طایفه در کوفه دارد.

[8] عوتبی صحاری، الانساب، ج۱، ص۴۴۱.

[9] عوتبی صحاری، الانساب، ج۱، ص۴۴۱.

[10] ابن درید، الاشتقاق، ص۳۶۵؛ عوتبی صحاری، الانساب، ج۱، ص۴۴۲.

[11] ابن حجر عسقلانی، الاصابه فی تمییز الصحابه، ج۵، ص۴۰۳.

[12] ابن حجر عسقلانی، الاصابه فی تمییز الصحابه، ج۵، ص۴۰۳.

[13] ابن حجر عسقلانی، الاصابه فی تمییز الصحابه، ج۵، ص۳۶۱.

[14] «بَلَنجَر»شهری است در بلاد خزر پشت باب الأبواب، که توسط سلمان بن ربیعه فتح شد. (یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۱، ص۴۸۹)

[15] هشام بن محمد کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۱، ص۱۴۹؛ ابن حجر عسقلانی، الاصابه فی تمییز الصحابه، ج۵، ص۴۰۳.

[16] ابن حجر عسقلانی، الاصابه فی تمییز الصحابه، ج۵، ص۴۰۳.

[17] هشام بن محمد کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۱، ص۱۴۹.

[18] ابن حجر عسقلانی، الاصابه فی تمییز الصحابه، ج۱، ص۶۳۱.

[19] هشام بن محمد کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۱، ص۱۵۰؛ ابن درید، الاشتقاق، ص۳۶۵؛ ابن حجر عسقلانی، الاصابه فی تمییز الصحابه، ج۱، ص۶۳۱. وکیع در کتاب خود، از او در شمار قضات «مدائن» یاد کرده است. (وکیع، اخبار القضاة، ص۳۵۴)

[20] هشام بن محمد کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۱، ص۱۵۰.

[21] هشام بن محمد کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۱، ص۱۴۹؛ ابن حزم، جمهرة أنساب العرب، ص۴۲۶؛ ابن اثیر، اسد الغابه فی معرفة الصحابه، ج۳، ص۵۱۲.

[22] خلیفة بن خیاط، طبقات خلیفه، ص۱۳۱؛ ابن حبان، الثقات، ج۳، ص۳۱۷؛ ابن قانع، معجم الصحابه، ج۱۱، ص۴۱۲۱.

[23] ابن اثیر، اسد الغابه فی معرفة الصحابه، ج۳، ص۵۱۳.

[24] ابن حبیب بغدادی، المحبر، ص۲۹۵؛ ابن اثیر، اسد الغابه فی معرفة الصحابه، ج۳، ص۵۱۳.

[25] ابن اثیر، اسد الغابه فی معرفة الصحابه، ج۳، ص۵۱۳؛ ابن حجر عسقلانی، الاصابه فی تمییز الصحابه، ج۵، ص۳۶۱. ابن کلبی در شرح این ماجرا چنین گزارش کرده که: «چون علیّ بن أبی طالب به کوفه وارد شد اصحاب او شروع به ناسزاگویی از عثمان بن عفّان کردند. بنی ارقم گفتند: ما در سرزمینی که عثمان در آن ناسزا گفته می‌‌شود منزل نخواهیم کرد. پس به جزیره و سپس به رها رفتند و با آنها جمعی از مردم بنی کنده - از جمله بنی أحمز بن عمرو و بعضی از مردم بنی حارث بن عدیّ و بنو الأجذم از طایفه بنی حجر بن وهب - نیز، خارج شدند. آنها بر معاویه وارد شدند. عدی بن عمیره خطاب به معاویه گفت: اینها جمع بزرگی از قبیله کنده‌اند که همراه من در سرزنش علیS خارج شدند». (هشام بن محمد کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۱، ص۱۴۹. نیز ر.ک: ابن حزم، جمهرة أنساب العرب، ص۴۲۶.)

[26] ابن حجر عسقلانی، الاصابه فی تمییز الصحابه، ج۵، ص۳۶۱.

[27] هشام بن محمد کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۱، ص۱۴۹. نیز ر.ک: ابن حزم، جمهرة أنساب العرب، ص۴۲۶.

[28] شهری است در جزیره بین موصل و شام. (یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۳، ص۱۰۶)

[29] ر.ک: هشام بن محمد کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۱، ص۱۴۹؛ ابن حزم، جمهرة أنساب العرب، ص۴۲۶؛ ابن اثیر، اسد الغابه فی معرفة الصحابه، ج۳، ص۵۱۳. ابن کلبی و ابن اثیر در شرح چگونگی این سکونت نوشته اند: «هر گاه مردم عراق بر معاویه وارد می‌‌شدند از ترس این که افکارشان بر مردم عراق تأثیر بگذارد، آنها را در جزیره ساکن می‌‌کرد. بر این اساس، پس از ورود بنی ارقم به شام، معاویه آنها را در نصیبین منزل داد و اقطاعاتی برای آنها در نظر گرفت. سپس نامه ای به آنها نوشت با این دلیل که من از جان شما به جهت عقرب‌های (یا سرما و سختی‌های زیاد) منطقه بیم دارم در رها منزل داد و اقطاعاتی برای ایشان انجام داد». (هشام بن محمد کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۱، ص۱۴۹؛ ابن اثیر، اسد الغابه فی معرفة الصحابه، ج۳، ص۵۱۳)

[30] هشام بن محمد کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۱، ص۱۴۹؛ ابن حبیب بغدادی، المحبر، ص۲۹۵؛ ابن اثیر، اللباب فی تهذیب الأنساب، ج۱، ص۴۴.

[31] هشام بن محمد کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۱، ص۱۵۰؛ ابن حبیب بغدادی، المحبر، ص۲۹۵.

[32] خلیفة بن خیاط، طبقات خلیفه، ص۱۳۱؛ ابن قانع، معجم الصحابه، ج۱۲، ص۴۲۰۱؛ ابن عبد البر، الاستیعاب فی معرفة الاصحاب، ج۳، ص۱۰۶۲؛ ابن اثیر، اسد الغابه فی معرفة الصحابه، ج۳، ص۵۱۸.

[33] هشام بن محمد کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۱، ص۱۵۰.

[34] ابن اثیر، اسد الغابه فی معرفة الصحابه، ج۳، ص۵۱۰.

[35] هشام بن محمد کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۱، ص۱۵۰؛ ابن حزم، جمهرة أنساب العرب، ص۴۲۶.

[36] ابن عساکر، تاریخ مدینه دمشق، ج۴۰، ص۱۳۷؛ المزی، تهذیب الکمال، ج۱۹، ص۵۳۴.

[37] ابن اثیر، اسد الغابه فی معرفة الصحابه، ج۳، ص۵۱۱؛ المزی، تهذیب الکمال، ج۱۹، ص۵۳۴.

[38] هشام بن محمد کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۱، ص۱۵۰؛ ابن حزم، جمهرة أنساب العرب، ص۴۲۶.

[39] ابن اثیر، اسد الغابه فی معرفة الصحابه، ج۳، ص۵۱۱.

[40] هشام بن محمد کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۱، ص۱۴۸.

[41] هشام بن محمد کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۱، ص۱۴۸.

[42] هشام بن محمد کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۱، ص۱۴۸؛ عوتبی صحاری، الانساب، ج۱، ص۴۴۱.

[43] حسینی ایمنی، سید علی اکبر، مکاتبه اختصاصی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

[۱۰]

[۱۱]

[۱۲]

[۱۳]

[۱۴]

[۱۵]

[۱۶]

[۱۷]

[۱۸]

[۱۹]

[۲۰]

[۲۱]

[۲۲]

[۲۳]

[۲۴]

[۲۵]

[۲۶]

[۲۷]

[۲۸]

[۲۹]

[۳۰]

[۳۱]

[۳۲]

[۳۳]

[۳۴]

[۳۵]

[۳۶]

[۳۷]

[۳۸]

[۳۹]

[۴۰]

[۴۱]

[۴۲]

[۴۳]