بن‌مایه‌های ادبیات مقاومت در قرآن (مقاله)

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
بن‌مایه‌های ادبیات مقاومت در قرآن
زبانفارسی
نویسندهسید فضل‌الله میرقادری، حسین کیانی
موضوعقرآن، مقاومت
مذهبشیعه
منتشر شده درفصلنامه مطالعات ادبی متون اسلامی
محل نشرقم، ایران
تاریخ نشرتابستان ۱۳۹۱
شماره۱
تعداد صفحات۲۷
شماره صفحاتاز صفحه ۶۹ تا ۹۵ مجله
ناشر الکترونیکپایگاه تخصصی مجلات نور

بن‌مایه‌های ادبیات مقاومت در قرآن عنوان مقاله‌ای است که با زبان فارسی به بررسی معنا و مفهوم مقاومت در آیات قرآن می‌پردازد. این مقاله ۲۲ صفحه‌ای به قلم سید فضل‌الله میرقادری و حسین کیانی نگاشته شده و در فصلنامه مطالعات ادبی متون اسلامی (شماره ۱، تابستان ۱۳۹۱) منتشر گشته است[۱].

چکیده مقاله

نویسندگان در چکیده مقاله خود می‌نویسند: «مقاومت از اصول اولیۀ زندگی بشری است که انسان بدون بهره‌مندی از آن هرگز قادر به زندگی نخواهد بود. قرآن آن را واجب شرعی و ضرورت بشری می‌داند که فقدان آن، موجب فساد در زمین خواهد شد. ادبیات مقاومت که به دنبال همین ضرورت به وجود آمده است، اساس و بن‌مایۀ قرآنی دارد. در این مقاله پس از نگاهی کوتاه به مقاومت و ادبیات مقاومت، برای دستیابی به بن‌مایه‌های ادبیات مقاومت در قرآن، ویژگی‌های مقاومت، پدیده‌های مورد مقاومت و گونه‌های مقاومت در قرآن مورد واکاوی قرارگرفت. پژوهش انجام شده نشان می‌دهد که قرآن، مقاومت را واجب شرعی و ضرورتی گریزناپذیر می‌داند و برای آن ویژگی‌هایی همچون فطری و شرعی بودن، فراگیر و هدفدار بودن، قداست و... قرار داده است و گرایشهای نفسانی و رذایل اخلاقی دیگران، ناهنجاریهای اجتماعی، حاکمان جور، تجاوزگران، اشغالگران و خرافه‌ها را از پدیده‌های مورد مقاومت می‌داند و تصریح کرده است که مقاومت، گونه‌ای واحد ندارد، بلکه براساس هر پدیدۀ منفی، گونۀ ویژۀ آن به کار می‌رود».

فهرست مقاله

  • چکیده
  1. مقدمه
  2. مقاومت در لغت و اصطلاح
  3. ادبیات مقاومت
  4. قرآن و ادبیات مقاومت
    1. مراحل مقاومت از دیدگاه قرآن
      1. تعمیق و ترسیخ عقیده و ایمان
      2. دریافت اسرار دشمنان و کشف نقشه آنان
      3. تشویق مؤمنان به جنگ و رویارویی با دشمنان
      4. بشارت به مجاهدین
  5. ضرورت مقاومت
  6. ویژگی‌های مقاومت در قرآن
    1. فطری بودن
    2. مقاومت در برابر عناصر منفی
    3. فراگیری و همه‌جانبه بودن
    4. اصالت دفاع در مقاومت
    5. هدف‌دار و منظم بودن
    6. شرعی بودن
    7. دائمی بودن
    8. قدسی بودن مقاومت
  7. پدیده‌های مورد مقاومت در قرآن
    1. گرایش‌های نفسانی
    2. رذایل اخلاقی دیگران
    3. کجروی و ناهنجاری‌های اجتماعی
    4. حاکمان جور
    5. تجاوزگران
      1. حالت‌های مقاومت و کارزار علیه تجاوز
    6. اشغالگران
    7. خرافه‌ها
  8. شکل‌های مقاومت
    1. مهاجرت
    2. مقاومت با گفتار و موضع‌گیری مناسب
    3. مقاومت مسلحانه
  • نتیجه‌گیری
  • منابع و مآخذ

دربارهٔ پدیدآورندگان

سید فضل‌الله میرقادری (پدیدآورنده)
سید فضل‌الله میرقادری
آقای دکتر سید فضل‌الله میرقادری (متولد ۱۳۳۷ش)، تحصیلات دانشگاهی خود را در مقطع دکتری زبان و ادبیات عربی دانشگاه تربیت مدرس تهرانبه اتمام رساند. عضویت در هیئت علمی دانشگاه شیراز ازجمله فعالیت‌های وی است. او علاوه بر تدریس دروس حوزوی و دانشگاهی به راهنمایی و مشاوره پایان‌نامه‌های دانشجویان نیز مشغول است و تاکنون چندین جلد کتاب و مقاله به رشته تحریر درآورده است. «جایگاه کلام نبوی در ادب عربی»، «منظومه هستی»، «بن‌مایه‌های ادبیات مقاومت در قرآن»، «شکوه‌های امام علی در نهج البلاغه» و «ادبیات صحیفه سجادیه» برخی از این آثار است.[۲]
حسین کیانی (پدیدآورنده)
در مورد پدیدآورنده اطلاعاتی در دست نیست.

پانویس

دریافت متن