تنبیه الغافلین و تذکرة العارفین (کتاب)

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
تنبیه الغافلین و تذکرة العارفین
زبانفارسی
مترجمف‍ت‍ح‌الله ک‍اش‍ان‍ی‌
موضوعامام علی، نهج البلاغه
مذهبشیعه
ناشرانتشارات میقات
تعداد جلد۲
فهرست جلدهاجلد اول، جلد دوم
شابک‎۹۶۴-۵۹۶۲-۲۰-x
شماره ملی‭م‌۷۸-۵۴۰۶

تنبیه الغافلین و تذکرة العارفین، کتابی است دو جلدی که با زبان فارسی به شرح و ترجمه ساده و روان نهج ‏البلاغه امام علی می‌پردازد. این مجموعه اثر ف‍ت‍ح‌الله ک‍اش‍ان‍ی‌ است و انتشارات میقات انتشار آن را به عهده داشته است.

دربارهٔ کتاب

در معرفی این کتاب آمده است: «ترجمه‌ای شرح‌گونه بر متن نهج البلاغه با ادبیاتی کلاسیک و فاخر و نثری مسجع، آمیخته با واژه‌های سره فارسی، مربوط به قرن دهم هجری است. مترجم در مقدمه خویش چنین می‌نگارد: کتابی که مبانی آن مبتنی باشد بر معرفت الهی و متأسَّس به اوامر و نواهی و مشتمل بر مواعظ و نصایح حکمی، کتاب نهج البلاغه است از شاه ایوان "هل اتی" و ماه آسمان "لا فتی" و دُرّ درج "لو کشف الغطاء".... اسدالله الغالب و مطلوب کل طالب، ابی الحسن علی بن ابی‌طالب صلوات‌الله‌علیه که در نهایت بلاغت و فصاحت و در نهایت جزالت و بداعت است...

آنچه اهمیت این ترجمه را فزونی می‌بخشد، قدمت زمانی، متبحّر بودن مترجم در علوم و فنون ادبی و کلامی و تبحّرش در علم تفسیر و بهره‌گیری او از ادبیاتی غنی است که در نتیجه آن بسیاری از واژگان با کلمات فصیح و بلاغت‌نشان جایگزین شده‌اند. برای نمونه به چند واژه زیر دقت کنید: بَخِیل: نابخشنده، بَدِیع: نوآورنده، تَشَوَّقتَ: آرزومندی می‌نمایی، دَعوَتَان: دو خواندن، دَلِیلاً: در آن حال راهنما باشی.

مخاطب ترجمه، پژوهشگران و علمای علم بلاغت و ادبیات فارسی و عربی، پژوهشگران حدیث‌شناس و آشنایان به علوم قرآن و حدیث‌اند. مترجم در ترجمه و شرح خویش، روشی عارفانه پیش گرفته است. مقدمه دارای نثری مصنوع و مزیّن به صناعات ادبی است، اما متن مسجّع و به دور از تکلّف و مزّین به اشعار فارسی و عربی، حکایت و روایت و آرای تفسیری است. روش او مبتنی بر روش "مَزجی" است به‌گونه‌ای که در آغاز، اصل عبارت متن ذکر می‌شود، سپس معنای فارسی و در صورت نیاز، شرح را به‌گونه‌ای که با ترجمه ممزوج نشود، آورده است. برای نمونه:"(لَم یَعَضَّ عَلَی العِلمِ) نگزیده بر علم و دانش (بِضرسٍ قَاطِع) به دندان برنده، یعنی دندان بر هیچ علم ننهاده؛ و این کفایت است از عدم اتقان او بر قوانین شرعیّه و عدم وقوف او بر مسائل دینیّه..."

مترجم، شرح ابن میثم را مبنای توضیحات ادبی و تاریخی خویش قرارداده و حکایات، اشعار یا روایاتی بر آن افزوده است. در این ترجمه ۲۳۱ خطبه، ۷۹ نامه و ۴۶۳ حکمت ترجمه و شرح شده است[۱].

دربارهٔ پدیدآورنده

در این باره اطلاعاتی در دست نیست.

پانویس

دریافت متن