جوانی در معارف و سیره نبوی

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

تکریم شخصیت جوان

یکی از مهم‌ترین عوامل سازگاری جوان در خانواده و اجتماع این است که شخصیتش مورد احترام باشد و خویشتن را در معرض اهانت و تحقیر نبیند و نسبت به عزت نفس و شخصیت خود احساس ناامنی نکند. جوان به طور طبیعی دوستدار کسی است که به او نیکی کرده و دشمن کسی است که در حقش بدی روا داشته است.

پیامبر اکرم (ص) می‌فرماید: «جُبِلَتِ الْقُلُوبُ عَلَى حُبِّ مَنْ أَحْسَنَ إِلَيْهَا وَ بُغْضِ مَنْ أَسَاءَ إِلَيْهَا»[۱].

نکته مهمی که در تکریم شخصیت جوانان باید بدان توجه کرد، آگاهی یافتن از ویژگی‌های خاص دوره جوانی است. پدران و مادران باید بدانند که فرزند جوانشان مراحل کودکی را پیموده و به مرحله جوانی رسیده است. پس باید این واقعیت را بپذیرند که فرزندشان دیگر کودک نیست و نباید مانند دوران کودکی با وی رفتار کنند و با تندی و خشونت به او دستور بدهند.

پیامبر اکرم (ص) می‌فرماید: «الْوَلَدُ سَيِّدٌ سَبْعَ سِنِينَ وَ عَبْدٌ سَبْعَ سِنِينَ وَ وَزِيرٌ سَبْعَ سِنِينَ»[۲].

رسول اکرم (ص) با به کار بردن واژه «وزیر»، از یک طرف، به تشخص‌طلبی و استقلال جویی جوان توجه داشته و از طرف دیگر، به پدر و مادر فهمانده است که با جوان امروز همانند بچه دیروز رفتار نکنند و با او آمرانه سخن نگویند و با تندی و خشونت، شخصیتش را تحقیر نکنند. جوانی که در محیط خانواده، عضوی مؤثر به شمار می‌آید و پدر و مادر، شخصیتش را همانند افراد بزرگ گرامی می‌دارند و او را سزاوار استقلال و آزادگی می‌بینند، روانی آرام دارد و احساس حقارت و کمبود نمی‌کند. چنین جوانی برای آنکه مقام و موقعیت خویش را نزد دیگران حفظ کند، می‌کوشد پیرامون گناه و کارهای پست نگردد و بدین وسیله شخصیت و ارزش خود را از گزند آسیب‌های گوناگون در امان بدارد و اسباب تحقیر و اهانت خود را فراهم نیاورد.

پدران و مادرانی که فرزند جوان خود را چنین به خوبی پرورش می‌دهند و با رفتار خویش، آنان را انسان‌هایی پاک دل و درستکار بار می‌آورند، مشمول الطاف الهی هستند.

پیامبر اکرم (ص) فرمود: «رَحِمَ اللَّهُ وَالِدَيْنِ أَعَانَا وَلَدَهُمَا عَلَى بِرِّهِمَا»[۳].[۴]

منابع

پانویس

  1. «دل‌های مردم با این تمایل فطری آفریده شده است که نیکی‌کنندگان به خود را دوست داشته باشند و بدکنندگان به خویش را دشمن دارند». تحف العقول، ص۳۷.
  2. «فرزند در هفت سال اول، سید و آقای والدین است. در هفت سال دوم، بنده و فرمانبردار پدر و مادر است و در هفت سال سوم، وزیر و طرف مشورت والدین است». مکارم الاخلاق، ص۱۱۵.
  3. «رحمت الهی شامل پدر و مادری باد که [با تربیت صحیح]، فرزند خود را در نیکی به والدین یاری رسانند». مستدرک الوسائل، ج۲، ص۶۲۵.
  4. اسحاقی، سید حسین، نگین رسالت ص ۴۳.