حارث بن قیس جعفی

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
(تغییرمسیر از حارث بن قیس الجعفی)
حارث بن قیس جعفی
تصویر نمادین جنگ صفین
نام کاملحارث بن قیس جعفی
جنسیتمرد
از قبیلهنخع
برادر
از اصحابامام علی
حضور در جنگجنگ صفین

مقدمه

حارث بن قیس جُعفی از فقیهان و از اصحاب وفادار امیرالمؤمنین (ع) بود که به همراه دو برادرش ابی بن قیس و علقمة بن قیس در جنگ صفین آن حضرت را یاری کردند. شیخ طوسی، حارث بن قیس را از اصحاب امیرالمؤمنین (ع) به شمار آورده و می‌نویسد: او در جنگ صفین حضور داشت و در جریان این جنگ یک پایش را از دست داد[۱].

اما کشی در کتاب رجال خود می‌نویسد: حارث و دو برادرش ابی بن قیس و علقمة بن قیس هر سه از یاران امیرالمؤمنین (ع) بودند و در جنگ صفین شمشیر زدند و حضرت علی (ع) را یاری کردند و در این جنگ ابی بن قیس به شهادت رسید و علقمة بن قیس دیگر برادرش پایش قطع شد، و حارث از فقها و از یک چشم نابینا بود[۲]. بنابراین نقل، حارث پایش قطع نشده بلکه برادرش علقمه پایش قطع شده است.

همانطوری که ملاحظه می‌کنید بین نظر شیخ طوسی و نظر رجال کشی اختلاف است و لذا علامه محسن امین در اعیان الشیعه توجیه کرده و نوشته است: حارث بن قیس در کلام شیخ طوسی غیر از حارث بن قیسی است که در رجال کشی آمده است. برای توضیح بیشتر به همان کتاب مراجعه نمایید[۳].[۴]

شیخ طوسی، او را از اصحاب امیرمؤمنان (ع) به شمار آورده است[۵].

ابن حجر عسقلانی از علی بن المدینی نقل می‌کند که حارث بن قیس جعفی کوفی در رکاب امام علی (ع) در نبرد صفین به شهادت رسید. و به نقلى او در زمان معاویه از دنیا رفت[۶].

در کتب حدیث و سیره این حدیث از او نقل شده است که گفت: اگر در کار آخرتی بر آن اصرار بورز، و اگر در کار دنیا هستی پس در آن دقت کن؛ و اگر در امر خیری کوشش می‌کنی تأخیر نینداز، و اگر در حال نماز شیطان به سراغت آمد بگو: تو دشمن و ستیزه‌گری، و او را با طول دادن نماز دور کن[۷].[۸]

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

  1. رجال طوسی، ص۳۹، ش۲۰.
  2. رجال کشی، عنوان ۱۵۹ و اعیان الشیعه، ج۴، ص۳۷۲.
  3. رجال کشی، عنوان ۱۵۹ و اعیان الشیعه، ج۴، ص۳۷۲.
  4. ناظم‌زاده، سید اصغر، اصحاب امام علی، ج۱، ص۳۳۲.
  5. رجال طوسی، ص۳۸، ش۸.
  6. تهذيب التهذیب، ج۲، ص۱۲۴.
  7. «إذا كنت في أمر الآخرة فتمکث، و إذا كنت في أمر الدنيا فتوخ، و إذا هممت بأمر خير فلا تؤخره، و إذا أتاك الشيطان و أنت تصلي فقل: إنك مراء فرده طولا»؛ حلية الأولياء، ج۴، ص۱۳۲ و تهذيب التهذیب، ج۲، ص۱۲۴.
  8. ناظم‌زاده، سید اصغر، اصحاب امام علی، ج۱، ص۳۳۳.