حاکمیت حزبی

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

موضوع مرتبط ندارد - مدخل مرتبط ندارد - پرسش مرتبط ندارد

مقدمه

«پارتوکراسی» یا «حاکمیت حزبی»[۱] یکی از اشکال رژیم‌های چندتن‌سالاری نظام پارتوکراسی یا حزب‌سالاری است. اگر سروکار مردم با رژیم سیاسی باشد که با ظواهر مردم‎سالاری و توده‌ای، اقتدار حزب واحد خود را بر همه تحمیل کند و اجازه ندهد که دیگر گرایش‌های سیاسی امکان تجلی و تظاهر یابند، در اینجا حزب واحد پس از مدتی به صورت تنها متولی جامعه در آمده و در وی رسوم و عادات الیگارش به منصه بروز خواهد رسید. حزب فاشیست ایتالیا، حزب کمونیست، اتحاد شوروی(سابق)، حزب ناسیونال سوسیالیست آلمان و احزاب واحد دیگری نظیر فرانکیسیت‎ها (هواداران ژنرال فرانکو در اسپانیا) یا سالازاریست‌ها (هواداران دکتر سالازار دیکتاتور پرتغال) همه از این نوع نظام بوده‌اند. در کشورهای دموکرات و مردم سالار، با آنکه فعالیت احزاب آزاد است، اما احزاب کهن و قدیمی هر کدام پس از تثبیت و تداوم به صورت الیگارشی‌های کوچکی درآمده و واسطه بین شهروندان و حکومت واقع می‌شوند، به طوری که در انتخاب فرمانروایان و نمایندگان و غیره نقش دست اول را به زیان توده‌های مردم یا بهتر بگوییم به ضرر دموکراسی ایفا خواهند کرد. اصطلاح حزب‌سالاری در مقابل همه‌سالاری از واقعیت فوق ناشی می‌شود[۲].[۳]

منابع

پانویس

  1. فرهنگ سیاسی آرش، ص۱۴۸.
  2. بایسته‌های حقوق اساسی، ص۱۲۰؛ فقه سیاسی، ج۱، ص۹۰.
  3. عمید زنجانی، عباس علی، دانشنامه فقه سیاسی، ص ۴۴۷.