حبیب بن رئاب بن حذیفه سهمی

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

آشنایی اجمالی

وی از بنوسهم، از قبیله قریش است[۱]. ابن حجر[۲] در بخش اول الاصابه (صحابه) از او با همین عنوان یاد کرده، می‌گوید: در شرح حال برادرش وائل از او یاد خواهد شد. در شرح حال وائل[۳] تصریح کرده که «وائل»، «حبیب» و «مغمر» سه برادر و صحابی بودند هرچند بیشتر صحابه نویسان از آنها غفلت کرده و نامی از ایشان نبرده‌اند. ابن حجر اخبار ایشان را از فاکهی نقل کرده و گفته آن خبر قوی است. براساس این خبر که منابع بسیاری آن را نقل کرده‌اند. رئاب بن حذیفه سهمی با ام وائل، دختر معمر ازدواج کرد که ثمره آن سه فرزند (وائل، معمر و حبیب) بود. چون مادرشان درگذشت فرزندان وی، اموال و موالی او را به ارث بردند. این سه فرزند در فتوحات همراه عمرو بن عاص به سوی شام رفته و در طاعون عمواس به سال هجدهم درگذشتند. عمرو بن عاص که از قبیله ایشان بود میراث بر آنان شد. برادران ام وائل در خصوص ولایتشان بر موالی آن دو، شکایت نزد عمر بن خطاب بردند. عمر به نفع عمرو بن عاص حکم کرد و گفت: از رسول خدا (ص) شنیده است که: «مَا اُحْرَزَ اَلْوَلَدُ فَهُوَ لِعَصَبَتِهِ مَنْ كَانَ»؛ عمر نامه‌ای در تأیید عمرو بن عاص نوشت که عبدالرحمان بن عوف و زید بن ثابت به عنوان شاهدان آن نامه بودند. همچنین در زمان عبدالملک بن مروان مولایی از ایشان درگذشت و اموالی به جای گذاشت. مجدداً بستگان ام وائل به گمان تغییر حکم، شکایت نزد هشام بن اسماعیل والی مدینه بردند، که وی آنان را به عبدالملک ارجاع داد. آنان چون نامه‌ای را که عمر در روزگاران گذشته به نفع ایشان نوشته بود به عبدالملک ارائه کردند، وی آنان را محق دانست و گفت: با این نامه جای هیچ تردیدی برای اهل مدینه باقی نخواهد ماند[۴]. ابن سعد[۵] برادر دیگر ایشان، عمیر بن رئاب را از مهاجران حبشه دانسته و گفته که در روایت همه سیره‌نویسان نام وی در مهاجران حبشه به چشم می‌خورد. او در نبرد عین التمر (سال دوازدهم) کشته شد و نسلی از او باقی نماند.[۶]

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

  1. ر. ک: زبیر بن بکار، الأخبار الموفقیات، ج۲، ص۹۲۶.
  2. ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۱۷.
  3. ابن حجر، الاصابه، ج۶، ص۴۶۷.
  4. ابن ابی شیبه، المصنف، ج۷، ص۳۹۴؛ ابوداود، سلیمان بن اشعث، سنن، ج۲، ص۹؛ ابن ماجه، سنن ابن ماجه، ج۲، ص۹۱۲.
  5. ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۴، ص۱۴۹.
  6. داداش‌نژاد، منصور، مقاله «حبیب بن رئاب بن حذیفه سهمی»، دانشنامه سیره نبوی ج۲، ص ۵۲۸.