حنظلة بن اسعد شبامی در تاریخ اسلامی
این مدخل زیرشاخهٔ بحث حنظلة بن اسعد شبامی است. حنظلة بن اسعد شبامی از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: حنظلة بن اسعد شبامی در تاریخ اسلامی - پرسش مرتبط نداردمقدمه
حنظلة بن اسعد شِبامی یا شامی، یکی دیگر از حماسه‌سازان بزرگ عاشوراست[۱].
او از چهره‌های سرشناس و شجاع شیعه کوفه و سخنوری فصیح و قاری قرآن بود. حنظله فرزندی به نام علی داشت که مورّخان از وی خبر نقل کرده‌اند[۲].
او، پیک امام حسین (ع) در کربلا بود و در روزهای قبل از جنگ از طرف آن حضرت برای عمر بن سعد پیام می‌برد[۳].[۴]
وی در حالی که خود را سپرِ امام (ع) در برابر شمشیرها، تیرها و نیزه‌های دشمن قرار داده بود، همانند مؤمنِ آل فرعون، با قرائت آیاتی از قرآن، با صدای بلند، به آنان هشدار داد: «ای قوم من! من بر شما، از روزی همانند روزگار عذاب اقوام پیشین می‌هراسم؛ مانند حال و روزِ قوم نوح و عاد و ثمود و کسانی که پس از آنها بودند؛ و خداوند، در حقّ بندگان، ستمی نمی‌خواهد». وی پس از کسب اجازه امام (ع) با این جملات، با ایشان خداحافظی کرد: سلام بر تو، ای ابا عبدالله! درود خدا بر تو و خاندانت باد! و خداوند، در بهشتش، میان ما و تو آشنایی برقرار کند. حسین (ع) نیز «آمین» گفت. سپس، حنظله به میدان آمد و شربت شهادت نوشید.[۵]
شهادت حنظلة بن أسعد شبامی
حنظلة بن أسعد شبامی روبهروی حسین (ع) ایستاد و فریاد زد: ﴿يَا قَوْمِ إِنِّي أَخَافُ عَلَيْكُمْ مِثْلَ يَوْمِ الْأَحْزَابِ * مِثْلَ دَأْبِ قَوْمِ نُوحٍ وَعَادٍ وَثَمُودَ وَالَّذِينَ مِنْ بَعْدِهِمْ وَمَا اللَّهُ يُرِيدُ ظُلْمًا لِلْعِبَادِ * وَيَا قَوْمِ إِنِّي أَخَافُ عَلَيْكُمْ يَوْمَ التَّنَادِ * يَوْمَ تُوَلُّونَ مُدْبِرِينَ مَا لَكُمْ مِنَ اللَّهِ مِنْ عَاصِمٍ وَمَنْ يُضْلِلِ اللَّهُ فَمَا لَهُ مِنْ هَادٍ﴾[۶]. ای مردم حسین را نکشید که خدا شما را با عذاب از بین خواهد برد. «هر کس افترا پیشه کند نومید خواهد گردید».
حسین (ع) فرمود: یابن اسعد! خدا رحمتت کند. آنها پیشتر دعوتت را به حق و حقیقت نپذیرفته، و برای نابودی شما و یارانت بهپا خاسته، و مستوجب عذاب شده‌اند چه رسد به حال، که دیگر برادران صالح شما را کشته‌اند، و کار از کار گذشته است.
حنظله گفت: راست میگویی، فدایت شوم! شما عالم‌تر و داناتر از من و در دعوت کردنشان به حق شایسته‌تری، آیا ما به سوی آخرت نمی‌رویم و به برادرانمان ملحق نمی‌شویم؟ هنوز وقتش نرسیده که بدان‌ها ملحق گردیم؟
حضرت فرمود: برو به جایگاهی بهتر از دنیا و مافیها، برو به مُلکی که از بین‌رفتنی نیست. حنظله گفت: «السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ»، درود خدا بر شما و خاندانت، خدا ما را در بهشتش به یکدیگر بشناساند! امام (ع) گفت: آمین، آمین.
آنگاه حنظله به میدان رفت و نبرد کرد تا این که به قتل رسید[۷]. رحمت خدا بر او باد.[۸]
منابع
پانویس
- ↑ وی، همان کسی است که فرقه‌ای از غُلات، معتقد بودند که روز عاشورا، شبیه امام حسین (ع) شد و شهید گردید و امام حسین (ع) به شهادت نرسید؛ بلکه مانند عیسی (ع) به آسمان برده شد. در حدیثی، امام رضا (ع) به شدّت این مسئله را تکذیب و معتقدان به آن را تکفیر نموده است.
- ↑ نگاه کنید؛ تاریخ طبری، ج۵، ص۴۲۶، دارالمعارف.
- ↑ ابصار العین، ص۱۳۰، مرکز الدراسات الاسلامیة لحرس الثورة؛ وسیلة الدارین، ص۱۳۴؛ تنقیح المقال، ج۱، ص۳۸۲.
- ↑ جمعی از نویسندگان، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ص:۱۵۵.
- ↑ محمدی ری‌شهری، محمد، گزیده دانشنامه امام حسین ص ۵۴۷.
- ↑ «ای قوم من! من بر شما از (حال و روزی) مانند روز (نابودی) دسته‌ها (ی کفر) بیم دارم * مانند شیوه (ای که با) قوم نوح و عاد و ثمود و آنان که پس از ایشان بودند (به کار رفت) و خداوند با بندگان سر ستم ندارد * و ای قوم من! من بر شما از روز فراخوانی یکدیگر بیم دارم * روزی که پشت‌کنان روی می‌گردانید؛ در برابر خداوند، شما را پناهی نیست و هر که را خداوند گمراه گذارد رهنمونی ندارد» سوره غافر، آیه ۳۰-۳۳.
- ↑ تاریخ طبری، ج۵، ص۴۴۳، به نقل از ابی مخنف از محمد بن قیس؛ ارشاد، ج۲، ص۱۰۵، با کمی حذف و تغییر.
- ↑ یوسفی غروی، محمد هادی، مقاله «سوگ‌نامه کربلا»، فرهنگ عاشورایی ج۴ ص۸۰.