حکیم بن حزام

حکیم بن حزام از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: حکیم بن حزام در تاریخ اسلامی - حکیم بن حزام در تراجم و رجال - پرسش مرتبط ندارد

مقدمه

حکیم، فرزند حزام بن خویلد و کنیه‌اش ابو خالد است. خدیجه، همسر پیامبر (ص)، نیز دختر خویلد می‌باشد؛ بنابراین حکیم، برادر زاده خدیجه است. حکیم، سیزده سال قبل از عام الفیل به دنیا آمد؛ و بنا بر این سیزده سال از پیامبر (ص) بزرگ‌تر است. او ۱۲۰ سال عمر کرد که شصت سال آن در زمان جاهلیت و شصت سال دیگر در زمان اسلام بود. او از اشراف دوره جاهلیت به شمار می‌رفت و در جنگ بدر بر ضد مسلمانان شرکت کرد و پس از شکست مشرکان، از صحنه جنگ گریخت. به قدری این مسأله برای او مهم بود که هرگاه می‌خواست سوگند شدیدی یاد کند، می‌گفت: قسم به آن خدایی که مرا در روز بدر نجات داد. مدیریت دارالندوه، یا محل تشکیل جلسات مهم اعراب در دست او بود که بعد از ظهور اسلام و در زمان معاویه، این مرکز را به معاویه واگذار کرد. وی در روز فتح مکه مسلمان شد و پیامبر (ص) برای این که دلش را به دست آورد، غنائم فراوانی به او بخشید و به اصطلاح جزء افراد ﴿مُؤَلَّفَةِ قُلُوبُهُمْ﴾، بود.

او عمری طولانی داشت و از عالمان علم نسب بود. خود می‌گوید: "در زمان جاهلیت، به کار تجارت مشغول بودم و به یمن و شام مسافرت می‌کردم و در بازارهای مختلف حضور می‌یافتم؛ به ویژه در بازارهای سه گانه که یکی از آنها بازار عکاظ بود که فعالیت آن در اول ماه ذیقعده آغاز می‌شد و بیست روز طول می‌کشید و اعراب در آن کالاهای خود را می‌فروختند. در این سفرها، سودهای فراوان نصیب من می‌شد. از اموالی که به دست می‌آوردم، بر فقیران قبیله ام می‌بخشیدم و به آنها مدد می‌رساندم. هدفی جز ایجاد محبت و الفت در بین فامیل نداشتم و همین مرام من بود".

جستارهای وابسته

• خدیجه بنت خویلد (عمه)
• خالد بن حکیم بن حزام (فرزند)

منابع

• کاظمی، محمد ایوب، مقاله «حکیم بن حزام»، دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۴