خانواده امام مهدی

این مدخل زیرشاخهٔ بحث امام مهدی است. امام مهدی از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: امام مهدی در قرآن - امام مهدی در حدیث - امام مهدی در کلام اسلامی - پرسش‌های مرتبط

مقدمه

• درباره این که آیا برای حضرت مهدی (ع) در زمان غیبت ایشان خانواده‌ای خواهد بود یا خیر، یا این که آیا حضرت ازدواج نموده است، صاحب‌نظران اختلاف دارند. برخی ازدواج حضرت را به خاطر غیبت ایشان ممتنع می‌‌دانند. اما با کمی توجه می‌‌توان دریافت که ازدواج حضرت هیچ تداخلی با غیبت حضرت ندارد، زیرا اگر وجود یارانی همراه حضرت در زمان غیبت امکان‌پذیر باشد، وجود اولاد و خانواده نیز برای حضرت ممکن است. علاوه بر این که این معنی را روایاتی تأیید می‌‌کند. از سویی ازدواج و تولد اولاد از سنت‌های مؤکد اسلام است و تا جایی رسول خدا بر این امر تأکید داشت که فرمود: «النِّکَاحُ سُنَّتِی فَمَنْ رَغِبَ عَنْ سُنَّتِی فَلَیْسَ مِنِّی» یعنی ازدواج یکی از آیین‌های دین من می‌‌باشد و کسی که از این آیین دینی روی‌گردان باشد از امت من نخواهد بود. برخی با ایراد این اشکال که در صورت وجود اولاد برای آن حضرت، شخصیت آن جناب در میان مردم مشخص می‌‌شود و این با اصل غیبت ناسازگار است، سعی در رد کردن این امر دارند. اما ما می‌‌دانیم که در احادیثی که از غیبت حضرت سخن می‌‌گوید، آمده است که مردم در زمان غیبت حضرت را می‌‌بینند و با ایشان سخن می‌‌گویند و حضرت در بازارها و خانه‌های ایشان رفت و آمد می‌‌کند، اما آنان حضرت را به عنوان امام زمان (ع) نمی‌شناسند و این خصوصیتی است که در روایات به شباهت ایشان به حضرت یوسف (ع) بیان شده است. علاوه بر این ممکن است که اولاد حضرت از امامت پدر خویش با خبر باشند، اما این راز را هیچ‌گاه فاش نمی‌کنند.
• اشکال دیگری که منتقدین گفته‌اند این است که با توجه به طول عمر به حضرت غیبت چگونه ازدواج حضرت امکان‌پذیر است؟! باید گفت این اشکال هیچ ربطی حضرت نخواهد داشت زیرا با وفات همسر پیشین، امکان ازدواج محال نیست و نیز ممکن است که خداوند زندگی همسر حضرت را نیز همانند عمر ایشان طولانی قرار داده باشد. در روایاتی که درباره مسجد مقدس سهله سخن می‌‌گوید می‌‌بینیم که حضرت پس از ظهور با اهل و عیال خود به این مسجد وارد خواهد شد و این مسجد خانه مسکونی ایشان می‌‌شود. در برخی از دعاهایی که از سوی اهل بیت (ع) روایت شده است نیز به این مسئله اشاره شده است. از جمله در صلواتی که خود حضرت به جناب ابوالحسن ضراب اصفهانی تعلیم فرمودند می‌‌فرماید: «وَ صَلِّ عَلَی وَلِیِّکَ وَ وُلَاةِ عَهْدِکَ وَ الْأَئِمَّةِ مِنْ وُلْدِهِ وَ مُدَّ فِی أَعْمَارِهِمْ وَ زِدْ فِی آجَالِهِمْ وَ بَلِّغْهُمْ أَقْصَی آمَالِهِمْ دِیناً وَ دُنْیَا وَ آخِرَةً إِنَّکَ عَلی‏ کُلِّ شَیْ‏ءٍ قَدِیرٌ»؛ (خدایا صلوات فرست بر ولی خودت [[[حضرت مهدی]] (ع)] و اولیائت و نیز بر پیشوایانی که از اولاد او خواهند آمد و عمر ایشان را طولانی گردان و رحلت‌شان را به تأخیر انداز و آنان را به بهترین آرزوهای‌شان نایل کن، آرزوهای دینی و دنیایی و آخرتی‌شان، همانا تو بر هر کاری توانا هستی). یونس بن عبد الرحمان از امام رضا (ع) روایتی نقل می‌‌کند که فرمود: برای حضرت مهدی (ع) این گونه دعا کنیم: «اللَّهُمَّ ادْفَعْ عَنْ وَلِیِّکَ... اللَّهُمَّ أَعْطِهِ فِی نَفْسِهِ وَ أَهْلِهِ وَ وُلْدِهِ وَ ذُرِّیَّتِهِ وَ أُمَّتِهِ وَ جَمِیعِ رَعِیَّتِهِ مَا تُقِرُّ بِهِ عَیْنَهُ وَ تَسُرُّ بِهِ نَفْسَهُ»؛ (خدایا نسبت به او و خانواده‌اش و فرزندانش و اهل و عیالش و امت او و تمام زیردستان او چنان کن که چشم روشنی او باشد و او را خشنود کند).
• در روایتی نیز آمده است که حضرت فرمود: در غیبت حضرت مهدی (ع) کسی جز خواص ایشان از مکان حضرت با خبر نخواهد بود حتی اولاد آن جناب. در روایت جزیره خضرا نیز آمده است که برای حضرت اولاد و فرزندانی هست که هر کدام بر شهری حاکم هستند.

پرسش مستقیم

• آیا امام مهدی ازدواج کرده است؟ (پرسش)
• آیا امام مهدی فرزند دارد؟ (پرسش)

منابع

• حیدرزاده، عباس، فرهنگنامه آخرالزمان.