ذکر مصیبت

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

ذکر مصیبت: سنّتی در جهت احیای یاد و نام ائمه و مطرح نگه داشتن حادثۀ عاشورا.

مقدمه

در این برنامه، چه به‌صورت مقطع پایانی سخنرانی و موعظه و چه به‌صورت مستقل، حوادث کربلا و کیفیّت شهادت امام حسین(ع) و یاران او و نیز امامان دیگر به‌صورتی سوزناک نقل می‌‌شود که سبب تحریک عواطف و گریستن بر سید الشهدا می‌‌گردد. نقل حوادث بر اساس مقتل‌ها انجام می‌‌گیرد و شایسته است که از منابع معتبر و شعرهای خوب استفاده می‌‌شود تا موجب وهن به مقام معصومین و خاندان عصمت نگردد.

امام سجاد(ع) که بیست سال به یاد عاشورا می‌‌گریست، می‌فرمود یاد شهادت فرزندان فاطمه چشمانم را پر اشک می‌‌کند: «إِنِّي لَمْ أَذْكُرْ مَصْرَعَ بَنِي فَاطِمَةَ إِلَّا خَنَقَتْنِي لِذَلِكَ عَبْرَةٌ»[۱]. با این حساب، یاد حادثه و یادآوری آن مظلومیّت‌ها خودش کافی است تا مستمعان را بگریاند و نیازی به آمیختن دروغ یا نقل حرف‌های بی‌اساس در ذکر مصیبت و مرثیه خوانی نیست.

ذکر مصیبت، سبب تعمیق نهضت حسینی و پیوند عاطفی و قلبی شیعه با سیدالشهدا است و نقشۀ دشمنان اهل بیت را که کوشش در محو جنایات خویش داشتند، نقش بر آب می‌‌کند و جامعه را هوادار اهل بیت و خصم ظالمان می‌‌پرورد[۲].

البته باید ذاکران و مرثیه‌خوانان، هم شایستگی این منصب حسّاس را داشته باشند و هم در محتوای مرثیه‌خوانی خود دقّت داشته باشند و نصایح بزرگان را در آداب آن به کار بندند[۳].

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

  1. بحار الأنوار، ج۴۵، ص۱۰۹.
  2. ر.ک: «نقش انقلابی یاد و یادآوران»، شریعتی. بحار الأنوار، ج۴۴، ص۲۷۸، احادیث گریستن و عزاداری بر سید الشهداء را آورده است.
  3. محدثی، جواد، فرهنگ عاشورا، ص۱۹۴.