رابطه انتظار با عدل و احسان چیست؟ (پرسش)

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
رابطه انتظار با عدل و احسان چیست؟
موضوع اصلیبانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت
مدخل بالاترمهدویت / غیبت امام مهدی / وظایف و تکالیف مسلمانان در عصر غیبت / انتظار فرج
مدخل اصلیرابطه انتظار با عدل و احسان
تعداد پاسخ۱ پاسخ

رابطه انتظار با عدل و احسان چیست؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث مهدویت است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی مهدویت مراجعه شود.

پاسخ نخست

محمد رضا حکیمی

آقای محمد رضا حکیمی، در کتاب «خورشید مغرب» در این‌باره گفته است:

«مسئله دیگری که مسلمان منتظر، باید به آن اهمیت بسیار بدهد، و در تحقق و گسترش آن بکوشد، عدل و احسان است. یکی از شعارهای سرلوحه‌ای، در قرآن کریم، این شعار سترگ است: ﴿إِنَّ اللَّهَ يَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَالإِحْسَانِ وَإِيتَاء ذِي الْقُرْبَى وَيَنْهَى عَنِ الْفَحْشَاء وَالْمُنكَرِ وَالْبَغْيِ يَعِظُكُمْ لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُونَ‏[۱]

سخن از عدالت و دادگری، در اسلام و قرآن، اصلی است بنیادی و همه‌گیر، که نیازی به توضیح ندارد. اهمیت این اصل تا آنجاست که در بسیاری از احکام فقهی و عبادی نیز، به گونه‌ای، به لزوم عدالت برمی‌خوریم، از جمله در نماز جماعت، که می‌گویند، پیش‌نماز باید عادل باشد. و این عدالت که در پیش‌نماز شرط است نیز، به نوعی، ترک ظلم است نسبت به نفس، و نسبت به غیر.

این است که منتظران ظهور دولت حق، و حکومت عدل، که دینشان اسلام است، و کتابشان قرآن، و نخستین امامشان علی بن ابی طالب است (یعنی تجسم اعلای عدالت و دادگری)، و خود در انتظار تحقق حکومت عدل جهانی به سر می‌برند، باید پیوسته، نمونه این عدل و عدل‌طلبی باشند، و این چگونگی را نشان دهند، و جامعه خویش را از احسان سرشار سازند. باید جامعه آنان، نمونه آن عدل و دادی باشد که از آن دم می‌زنند، و منتظر ظهور ابعاد کلی و جهانگیر آنند.

می‌شود جامعه‌ای خود را منتظر حکومت عدل جهانی بداند، و خود، در محیط خود، در روابط خود، در معاملات و حقوق و قوانین خود، عدالت را عملی نسازد، و رعایت نکند، و به عدل و داد نگراید، و از عدل و داد طرفداری نکند، و در راه آن به پا نخیزد، و نشانی از بسط عدل و احسان در آن جامعه نباشد؟ این امر چگونه تواند بود؟ و اگر باشد، صدق این‌گونه مردمی در انتظار، از کجا نمودار خواهد گشت؟» [۲].

پانویس

  1. به راستی خداوند به دادگری و نیکی کردن و ادای (حقّ) خویشاوند، فرمان می‌دهد و از کارهای زشت و ناپسند و افزونجویی، باز می‌دارد؛ به شما اندرز می‌دهد باشد که شما پند گیرید؛ سوره نحل، آیه:۹۰.
  2. حکیمی، محمد رضا، خورشید مغرب، ص ۲۷۹-۲۸۰.