زیارت در معارف و سیره رضوی

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

مقدمه

زیارت، قرار گرفتن در حصن حصین توحید و امان از عذاب الهی است؛ با همه شرایط آن، که فرمود: «كَلِمَةُ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ حِصْنِي فَمَنْ دَخَلَ حِصْنِي أَمِنَ مِنْ عَذَابِي بِشَرْطِهَا وَ شُرُوطِهَا وَ أَنَا مِنْ شُرُوطِهَا».

زیارت، حضور مرید است در محضر مراد، حضور غلام در محضر مولا و حضور مأموم است در محضر امام (ع)، زیارت، وفا به عهدی است که امام (ع) بر گردن دوستداران و پیروان خویش دارد که عالم آل محمّد (ص) فرمودند: «إِنَّ لِكُلِّ إِمَامٍ عَهْداً فِي عُنُقِ أَوْلِيَائِهِ وَ شِيعَتِهِ، وَ إِنَّ مِنْ تَمَامِ الْوَفَاءِ بِالْعَهْدِ وَ حُسْنِ الْأَدَاءِ زِيَارَةَ قُبُورِهِمْ» (هر امامی را عهدی است بر گردن پیروان و دوستان او، ادا کر دن تمام و کمال به آن عهد و نیکو ادا نمودن حق آنان، زیارت قبورشان است). زیارت در لغت به معنای دیدن کردن و به دیدار کسی رفتن است که در فرهنگ مذهبی به معنای نوعی دیدار خاص توأم با اکرام از قبور بزرگان و بزرگ زادگان دینی توصیف شده است.

امروزه روانشناسان و کارشناسان مشاوره به این باور رسیده‌اند که زیارت و حضور در اماکن مذهبی، تأثیر بسیاری در آرامش افراد و دور شدن آنها از شرایط نا امید کننده دارد. آنها بر این عقیده‌اند که در فضاهای زیارتی، انبوهی از تشعشعات انرژی مثبت و آرام بخش در جریان است که هر فردی در این شرایط قرار می‌گیرد، بی‌اختیار از تمامی مخاطرات و مشغله‌های روزمره فارغ شده و غرق در سکون و آرامش روحی و روانی می‌شود.

پژوهشگران غربی هم امروزه دریافته‌اند که انجام اعمال دینی، مثل زیارت و عبادت، باعث کاهش عصبانیت و اضطراب می‌گردد. «ونیس» و «نیتراب»، دو پژوهشگر آلمانی هستند که در سال ۱۹۹۵ میلادی، در پژوهشی بر روی ۴۰۰ آزمودنی، به این نتیجه رسیدند که شرکت افراد در مراسم دینی، با کاهش اختلالات روانی شرکت‌کنندگان نسبت به سایر افراد، همراه بوده است.

«پهلوانی» و «دولتشاهی» هم دو پژوهشگر ایرانی هستند که در سال ۱۳۷۹، در پژوهشی به بررسی نقش زیارت دینی در سلامت روانی افراد پرداخته و در یافته‌های خود، خطی مثبت بین زیارت دینی و سلامت روانی گزارش کردند[۱].[۲]

منابع

پانویس

  1. برگرفته از سخنان دکتر محمدرضا شرفی، استاد علوم تربیتی و روانشناسی، هفته‌نامه حرم، ۵ بهمن ماه ۱۳۹۰.
  2. محمدی، حسین، رضانامه ص ۳۵۸.