سریه محمد بن مسلمه به قرطاء در تاریخ اسلامی
این مدخل زیرشاخهٔ بحث سریه محمد بن مسلمه به قرطاء است. سریه محمد بن مسلمه به قرطاء از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: سریه محمد بن مسلمه به قرطاء در حدیث - سریه محمد بن مسلمه به قرطاء در نهج البلاغه - سریه محمد بن مسلمه به قرطاء در تاریخ اسلامی - پرسش‌های مرتبطمقدمه
- رسول خدا a "محمد بن مسلمه" را همراه سی نفر[۱] که "عبّاد بن بشر"، "سلمة بن سلامة بن وقش" و "حارث بن خزیمه" نیز جزء آنها بودند[۲]، در محرم سال پنجم هجری[۳] به سوی قبیله "بنی بکر بن کلاب" اعزام فرمود. حضرت به آنان دستور داد، برای آنکه دشمن از حرکت آنان آگاهی پیدا نکند، شب‌ها حرکت کنند و روزها پنهان باشند و هنگامی که به بنی‌بکر رسیدند، به آنها حمله کنند[۴].
- محمد بن مسلمه طبق دستور پیامبر a عمل کرد و به سوی بنی‌بکر به راه افتاد. وی هنگامی که به شَّرَبّةُ[۵] رسید، گروهی را دید که از آن مکان کوچ می‌کردند. فرستاده محمد بن مسلمه به سوی آن گروه رفت و پس از پرسش از آنان، نزد محمد بن مسلمه بازگشت و گفت: "آنان گروهی از قبیله محارب هستند". قبیله محارب، نزدیکی محمد بن مسلمه پیاده شدند، بارهای خود را باز کردند و چهارپایانشان را برای چرا در صحرا رها کردند.
- سریه محمد بن مسلمه به آنان تعرضی نکرد تا هنگامی که شروع به حرکت کردند. محمد بن مسلمه به آنان حمله کرد و یکی از آنان را کشت. باقی افراد قبیله که حمله او را مشاهده کردند، بدون اینکه کسی تعقیبشان کند رو به فرار نهادند. اموال جا مانده از بنی‌محارب، تعدادی گوسفند و شتر بود که به دست محمد بن مسلمه و یارانش افتاد.
- سپاه اسلام به راه خود ادامه داد تا به جایی رسید که بر "بنی‌بکر" اشراف داشت. "عبّاد بن بشر" از طرف محمد بن مسلمه، به سمت بنی‌بکر رفت و در میان آنان اقامت کرد. بنی‌بکر چهارپایان خود را رها کردند و شیر دوشیدند. هنگامی که شتران آنها بعد از آشامیدن آب، زانو زدند، عبّاد بن بشر خود را نزد محمد بن مسلمه رساند و به او وضعیت و استقرار بنی‌بکر را اطلاع داد[۶]. محمد بن مسلمه به آنها حمله کرد و ده نفر از آنان را کشت، چند شتر و گوسفند به غنیمت گرفت و به سوی مدینه بازگشت. آنان به سرعت حرکت می‌کردند. مسیری که به دو شب راهپیمایی نیاز داشت، در یک شب طی شد. محمد بن مسلمه تا صبح خود را به ضَرِیَّه[۷] رساند[۸]. محمد بن مسلمه می‌گوید: "در آنجا بیم داشتیم که ما را تعقیب کنند، ناچار شترها را جلو انداختیم و گوسفندها را به شدت می‌راندیم تا اینکه به عداسه رسیدیم؛ اما در رَبذَه [۹] گوسفندها عقب ماندند، در نتیجه آنها را با چند نفر از یاران خود جا گذاشتیم که آنها را بعداً بیاورند. شترها را جلو انداختیم و آنها را به مدینه و به حضور پیامبر a آوردیم"[۱۰]. او یکصد و پنجاه شتر و سه هزار گوسفند آورده بود[۱۱].
- آنان هنگامی که به مدینه رسیدند، پیامبر a شترهای پروار را معادل ده گوسفند قرار داد و خمس غنایم را جدا فرمود و بقیه را میان اصحاب خود تقسیم کرد[۱۲][۱۳].
منابع
پانویس
- ↑ محمد بن عمر واقدی، المغازی، ج۲، ص۵۳۴ و (واقدی این جنگ را تحت عنوان یکی از غزوات ذکر کرده است). ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۲، ص۶۰.
- ↑ محمد بن عمر واقدی، المغازی، ج۲، ص۵۳۴؛ محمد بن یوسف صالحی، سبل الهدی و الرشاد فی سیرة خیر العباد، ج۶، ص۷۱.
- ↑ محمد بن عمر واقدی، المغازی، ج۲، ص۵۳۴؛ ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۲، ص۶۰.
- ↑ محمد بن عمر واقدی، المغازی، ج۲، ص۵۳۴؛ ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۲، ص۶۰؛ ابن جوزی، المنتظم فی تاریخ الأمم و الملوک، ج۳، ص۲۴۹؛ ابن سید الناس، عیون الأثر، ج۲، ص۱۱۲.
- ↑ از نواحی منطقه نجد به شمار می‌آید؛ یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۳، ص۳۳۳.
- ↑ محمد بن عمر واقدی، المغازی، ج۲، ص۵۳۴.
- ↑ مکانی است که در سرزمین نجد واقع شده و در راه مکه به بصره قرار دارد؛ یاقوت حموی، المعجم البلدان، ج۳، ص۴۵۷.
- ↑ محمد بن عمر واقدی، المغازی، ج۲، ص۵۳۴؛ محمد بن یوسف صالحی، سبل الهدی و الرشاد فی سیرة خیر العباد، ج۶، ص۷۱.
- ↑ (روستایی است در اطراف مدینه)؛ یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۳، ص۲۴.
- ↑ محمد بن عمر واقدی، المغازی، ج۲، ص۵۳۵.
- ↑ محمد بن عمر واقدی، المغازی، ج۲، ص۵۳۵؛ ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۲، ص۶۰؛ ابن جوزی، المنتظم فی تاریخ الأمم و الملوک، ج۳، ص۲۴۹؛ ابن سید الناس، عیون الأثر، ج۲، ص۱۱۲.
- ↑ محمد بن عمر واقدی، المغازی، ج۲، ص۵۳۵؛ ابن سید الناس، عیون الأثر، ج۲، ص۱۱۲؛ محمد بن یوسف صالحی، سبل الهدی و الرشاد فی سیرة خیر العباد، ج۶، ص۷۱.
- ↑ اکبری، هادی، سریه محمد بن مسلمه به قرطاء، فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم، ج۱، ص۵۰۸-۵۰۹.