سوره مطففین در علوم قرآنی

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

مقدمه

«مطفّفین» صیغه اسم فاعل از مصدر «تطفیف» و از ریشه «طف» و در لغت به معنای کناره چیزی است که شامل همه آن چیز نمی‌شود؛ لذا به یک چیز ناقص و سبک «طف» یا «طفیف» می‌گویند. «تطفیف» به معنای کم و ناقص کردن حق کسی (کم فروشی) نیز به کار رفته است. مراد از «مطفّفین» در این سوره، مبتلایان به عمل ناپسند کم‌فروشی در معاملات هستند.

این سوره با نکوهش و تهدید اهل تطفیف و کم‌فروشی در کیل و وزن آغاز شده و کم‌فروشان را تهدید می‌کند نظم اقتصادی جامعه را برهم نزنند که در یوم عظیم که روز قیامت است برای جزا مبعوث می‌شوند، و این مطلب را با تفصیل جریانی که در آن روز بر سر فجار و ابرار می‌آید خاتمه می‌دهد.

چون این سوره با واژه «مطفّفین» و تهدید و هشدار به آنان آغاز گشته، به نام «مطفّفین» خوانده شده است. مطفّفین آخرین سوره‌ای است که در مکه و در واقع در سفر هجرت پیامبر a پیش از رسیدن به مدینه نازل شد.

ویژگی‌های سوره مطفّفین:

  1. دارای ۳۶ آیه، ۱۶۹ یا ۱۷۷ کلمه و ۷۵۱ یا ۸۳۰ حرف است.
  2. در ترتیب نزول، هشتاد و ششمین و در کتاب خدا هشتاد و سومین سوره است.
  3. پس از سوره عنکبوت و پیش از سوره بقره، و پیش از هجرت در مکه نازل شده و هیچ آیه مدنی ندارد.
  4. از سوره‌های مفصّل و از نوع طوال به شمار می‌آید.
  5. گفته‌اند در این سوره نسخی نیست.

مطالب مهم سوره:

  1. تهدید و هشدار به کم‌فروشان؛
  2. ترسیم سرنوشت نیکان و مجرمان در قیامت[۱].[۲]

منابع

پانویس

  1. طباطبایی، محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، جلد۲۰، صفحه ۲۳۰؛ رامیار، محمود، تاریخ قرآن، صفحه ۵۸۱؛ زرکشی، محمد بن بهادر، البرهان فی علوم القرآن(باحاشیه)، جلد۱، صفحه ۱۹۴؛ جمعی از محققان، علوم القرآن عندالمفسرین، جلد۱، صفحه ۳۱۶؛ هاشم زاده هریسی، هاشم، شناخت سوره‌های قرآن، صفحه ۵۱۹؛ مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، جلد۲۶، صفحه ۲۳۹؛ فیروز آبادی، محمد بن یعقوب، بصائرذوی التمییزفی لطائف الکتاب العزیز، جلد۱، صفحه ۵۰۶.
  2. فرهنگ نامه علوم قرآنی، ج۱، ص۳۰۷۷.