عبدالله بن سلیمان بن اشعث سجستانی
مقدمه
ابوبکر عبدالله بن سلیمان بن اشعث سجستانی أزدی در سال ۲۳۰ هجری متولد شد. سپس برای فراگیری علوم به همراه پدرش از سیستان، به بیشتر سرزمینهای شرق و غرب جهان اسلام، همانند خراسان، جبال، اصفهان، فارس، بصره، کوفه، بغداد، مدینه، مکه، شام، مصر، جزیره و ثغور مسافرت کرد و پس از شنیدن حدیث از علمای آن زمان همچون علی بن خشرم مروزی، ابوداوود سلیمان بن معبد سنجی، سلمه بن شبیب و محمد بن یحیی ذهلی در بغداد سکونت گزید و به تألیف و تدریس مشغول شد. [۱] او سی هزار حدیث را از حفظ نوشت.
بیشتر علمای رجال، او را محدثی حافظ، ثقه، عالم، دیندار، فاضل و فقیه بزرگ اهل عراق دانستهاند؛ ولی از پدرش روایت کردهاند که فرزندش عبدالله را محدثی کذاب میخوانده است. کسانی چون دارقطنی، ابوالقاسم بغوی و احمد بن یوسف ارزق از او روایت کردهاند. [۲]
ابوبکر سرانجام بینایی خود را از دست داد و در یک شب دوشنبه از ذی حجه سال ۳۱۶ هجری در بغداد از دنیا رفت و در حالی که در تشیع پیکر او بسیاری از اهل عراق شرکت جسته بودند، پس از چند بار خواندن نماز میت بر جنازهاش در مقبره باب سیستان بغداد به خاک سپرده شد. [۳]
آثار او عبارتاند از: التفسیر، مصابیح الحدیث، المصاحف، نظم القرآن، فضائل القرآن، شریعه التفسیر، شریعه المقاری، الناسخ والمنسوخ، البعث والنشور، [۴] القرائات، [۵] السنن فی الحدیث، المسند فی الحدیث[۶] و تفسیر غریب القرآن[۷].[۸]
منابع
- جمعی از پژوهشگران، فرهنگنامه مؤلفان اسلامی ج۱