دشمنی با دشمنان اهل بیت

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

مقدمه

عداوت نقطه مقابل مودت و به معنای دشمنی است. مسلمانان به همان اندازه که موظف‌اند به اهل بیت (ع) مودت داشته باشند باید با دشمنان اهل بیت نیز باید دشمنی نمایند[۱]، هیچکدام از این دو بدون دیگری راه به‌جایی نمی‌برد. در بیانی از حضرت رسول درباره اهل بیت (ع) رسیده است: آن کس که دوست دارد بر کشتی نجات سوار شود، به دستگیره محکم تمسّک جوید و به ریسمان ثابت و پایدار الهی چنگ بزند. پس از من چاره‌ای جز دوستی با علی و دشمنی با دشمنان او ندارد و برای هدایت خواهی باید به سراغ فرزندان او برود [۲].

همچنین، مسلمانان علاوه بر اینکه باید مودت به اهل بیت (ع) و عداوت با دشمنان آنها داشته باشند، باید از عداوت با اهل بیت (ع) و مودت دشمنان آنها شدیداً پرهیز کنند. خدای سبحان دشمنی با اولیائش را بسان جنگ با خودش می‌داند و خودش از آنان دفاع نموده و دشمنان را سزاوار عذاب می‌شمارد. پیامبر اکرم (ص) از جبرئیل و او از خدای بزرگ نقل می‌کند[۳].

بیزاری از دشمنان اهل بیت (ع)

محبان همان طوری که با دوستان اهل بیت باید دوست باشند، در عین حال باید متنفر و بیزار از دشمنان آنان نیز باشند، زیرا از لوازم هر دوست داشتنی، مخصوصاً عشق و مودت به اهل بیت، دشمن داشتن دشمنان آنان است.

حضرت علی (ع) فرمود: "آنکه دوست دارد حالش را نسبت به محبت ما بداند قلبش را بیازماید، اگر در آن نسبت به کسی که مردم را به مخالفت و دشمنی با ما گرد میآورد احساس دوستی و محبت دارد، بداند که خدا و جبرئیل و میکائیل دشمن او هستند و خدا دشمن کافران است"[۴].

امام صادق (ع) می‌فرماید: "روزی با پدرم وارد حرم رسول خدا شدیم، پس عده‌ای از یارانش را دید و سلام کرده، فرمود: "به خدا سوگند من شما، بوی شما و ارواح شما را دوست دارم"[۵]. و فرمود: "هیهات دروغ می‌گوید کسی که دم از محبت ما میزند؛ ولی از دشمن ما بیزاری نمی‌جوید، چرا که خدا برای هیچ انسانی در درونش دو دل قرار نداده است"[۶]. این همان بحث تولی و تبری است که به صراحت در زیارت عاشورا نیز دیده می‌شود.

باید بدانیم که آثار و برکات لعن بر دشمنان خدا و رسول، کمتر از سلام بر رسول خدا و اهل البیت نیست همچنان که آثار و برکات «عَدُوٌّ لِمَنْ عَادَاكُمْ» و «حَرْبٌ لِمَنْ حَارَبَكُمْ» کمتر از «وَلِيٌّ لِمَنْ وَالاكُمْ» و «سِلْمٌ لِمَنْ سَالَمَكُمْ» نیست.

طبق احادیث موجود، آنچه درباره تولی و تبری گفته شد از زمان حضرت رسول اکرم شروع شد و خود آن حضرت بنیانگذار این سنت بودند به عنوان مثال: "پیامبر به علی و فاطمه و حسن و حسین فرمودند: "با هرکس که با شما آشتی است آشتی هستم و با هر کس که با شما در جنگ است در جنگم"[۷]؛ پیامبر همواره می‌فرمود: "منافق، علی را دوست ندارد و مؤمن، دشمن علی نیست"[۸].[۹]

منابع

پانویس

  1. «عَدُوٌّ لِمَنْ عَادَاكُمْ»
  2. «مَنْ أَحَبَّ أَنْ يَرْكَبَ سَفِينَةَ النَّجَاةِ وَ يَسْتَمْسِكَ بِالْعُرْوَةِ الْوُثْقى وَ يَعْتَصِمَ بِحَبْلِ اللَّهِ الْمَتِينِ فَلْيُوَالِ عَلِيّاً بَعْدِي وَ لْيُعَادِ عَدُوَّهُ وَ لْيَأْتَمَّ بِالْأَئِمَّةِ الْهُدَاةِ مِنْ وُلْدِهِ»؛ الأمالی، ص۱۹.
  3. «مَنْ عَادَى أَوْلِيَائِي فَقَدْ بَارَزَنِي بِالْمُحَارَبَةِ وَ مَنْ حَارَبَ أَهْلَ بَيْتِ نَبِيِّي فَقَدْ حَلَّ عَلَيْهِ عَذَابِي وَ مَنْ تَوَلَّى غَيْرَهُمْ فَقَدْ حَلَّ عَلَيْهِ غَضَبِي وَ مَنْ أَعَزَّ غَيْرَهُمْ فَقَدْ آذَانِي وَ مَنْ آذَانِي فَلَهُ النَّارُ»؛ عیون أخبار الرضا، ج۲، ص۶۸.
  4. «فَمَنْ أَحَبَّ أَنْ يَعْلَمُ حَالَهُ فِي حُبِّنَا فَلْيَمْتَحِنْ قَلْبَهُ، فَإِنْ وَجَدَ فِيهِ حُبَّ مَنْ أَلَّبَ عَلَيْنَا فَلْيَعْلَمْ أَنَّ اللَّهَ عَدُوُّهُ وَ جَبْرَئِيلَ وَ مِيكَائِيلَ، وَ اللَّهُ عَدُوٌّ لِلْكافِرِينَ»؛ شیخ طوسی، الأمالی، ص۱۴۹.
  5. شیخ طوسی، الأمالی، ص۷۲۲.
  6. «...هَيْهَاتَ كَذَبَ مَنِ ادَّعَى مَحَبَّتَنَا وَ لَمْ يَتَبَرَّأْ مِنْ عَدُوِّنَا»؛ محمد بن ادریس حلی، مستطرفات السرائر، ج۳، ص۶۴۰.
  7. «لِعَلِيٍّ وَ فَاطِمَةَ وَ الْحَسَنِ وَ الْحُسَيْنِ أَنَا سِلْمٌ لِمَنْ سَالَمْتُمْ وَ حَرْبٌ لِمَنْ حَارَبْتُمْ»؛ سنن ابن ماجه، ج۱، ح۱۴۵، ص۵۲، باب ۱۱.
  8. «كان رسول اللّه (ص) يقول: لَا يُحِبُّ عَلِيّاً مُنَافِقٌ وَ لَا يُبْغِضُهُ مُؤْمِنٌ»سنن ترمذی، کتاب المناقب، ج۵، باب ۲۱، ح۳۷۱۷، ص۵۹۴؛ سنن نسائی، جزء هشتم، صفحه ۱۱۷؛ صحیح مسلم، کتاب الایمان: باب ۳۳، ح۱۳۱.
  9. شکری، آرزو، حقوق اهل بیت، ص۹۱- ۳.