عمرو بن قیس مشرقی در تاریخ اسلامی

مقدمه

عمرو بن قیس مشرقی و پسر عموی او، هر دو از جمله کسانی بودند که همای سعادت بر سر آنها سایه افکند، اما توفیق بهره برداری از آن را نیافتند. بدین دلیل نام عمرو بن قیس و پسر عمویش را در این اثر ذکر می‌‌کنیم چون این دو با امام (ع) روبه رو شدند و حضرت آنان را دعوت به یاری نمود، اما به بهانه‌های مختلف، از یاری امام (ع) امتناع کردند.

مرحوم صدوق در «ثواب الاعمال و عقاب الاعمال» به سند خود از عمرو بن قیس مشرفی نقل می‌‌کند که گفت: من با پسرعمویم در منزلگاه قصر بنی مقاتل با کاروان امام حسین (ع) روبه رو شدیم و بر حضرت سلام کردیم، پسر عمویم به امام گفت: «این سیاهی که در محاسن شما می‌‌بینم از خضاب است یا رنگ طبیعی موی شماست؟!».

امام (ع) فرمود: «خضاب است؛ زیرا ما بنی هاشم زود پیر می‌‌شویم!» آنگاه امام از ما پرسید: «آیا برای یاری من آمدید؟».

در پاسخ گفتم: «من عیالوارم و امانت‌هایی از مردم نزد من است و نمی‌دانم کار به کجا می‌‌انجامد و خوش ندارم امانت‌های مردم از بین برود!» و پسر عمویم همین که این جمله را به امام (ع) عرضه داشت.

امام (ع) به ما فرمود: «پس هر چه زود از اینجا بروید و فریاد مرا نشنوید و مظلومیت مرا شاهد نباشید؛ زیرا هرکس فریاد مرا بشنود و یا مظلومیت ما را ببیند و دعوت ما را اجابت نکند و یاریمان ننماید، بر خداوند عزوجل است که او را در آتش سرنگون کند!»^[۱].^[۲]

منابع

ناظم‌زاده، سید اصغر، اصحاب امام حسین

پانویس

↑ «فَانْطَلِقَا فَلاَ تَسْمَعَا لِي وَاعِيَةً وَ لاَ تَرَيَا لِي سَوَاداً فَإِنَّهُ مَنْ سَمِعَ وَاعِيَتَنَا أَوْ رَأَى سَوَادَنَا فَلَمْ يُجِبْنَا وَ لَمْ يُغِثْنَا كَانَ حَقّاً عَلَى اَللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ أَنْ يُكِبَّهُ عَلَى مَنْخِرَيْهِ فِي اَلنَّارِ»؛نفس المهموم، ص۱۹۵. (این جمله امام (ع) در اینجا، مشابه همان جمله است که به عبیدالله بن حر جعفی فرمود که از قافله ما فاصله بگیر و استغاثه ما به گوش تو نخورد و تنهایی ما را نبینی که هرکس چنین باشد، در قیامت با صورت به آتش می‌‌افتد. رک: ترجمه عبیدالله بن حر جعفی، در همین اثر معلوم می‌‌شود یاری نکردن امام از گناهان بزرگ بوده اما کسی که حاضر باشد مظلومیت امام (ع) را شاهد باشد و او را یاری نکند، گناه او سنگین‌تر و غیر قابل بخشش خواهد بود.
↑ ناظم‌زاده، سید اصغر، اصحاب امام حسین، ص:۵۳۹-۵۴۰.

[1] «فَانْطَلِقَا فَلاَ تَسْمَعَا لِي وَاعِيَةً وَ لاَ تَرَيَا لِي سَوَاداً فَإِنَّهُ مَنْ سَمِعَ وَاعِيَتَنَا أَوْ رَأَى سَوَادَنَا فَلَمْ يُجِبْنَا وَ لَمْ يُغِثْنَا كَانَ حَقّاً عَلَى اَللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ أَنْ يُكِبَّهُ عَلَى مَنْخِرَيْهِ فِي اَلنَّارِ»؛نفس المهموم، ص۱۹۵. (این جمله امام (ع) در اینجا، مشابه همان جمله است که به عبیدالله بن حر جعفی فرمود که از قافله ما فاصله بگیر و استغاثه ما به گوش تو نخورد و تنهایی ما را نبینی که هرکس چنین باشد، در قیامت با صورت به آتش می‌‌افتد. رک: ترجمه عبیدالله بن حر جعفی، در همین اثر معلوم می‌‌شود یاری نکردن امام از گناهان بزرگ بوده اما کسی که حاضر باشد مظلومیت امام (ع) را شاهد باشد و او را یاری نکند، گناه او سنگین‌تر و غیر قابل بخشش خواهد بود.

[2] ناظم‌زاده، سید اصغر، اصحاب امام حسین، ص:۵۳۹-۵۴۰.

[۱]

[۲]