محمد بن ابیعباد در معارف و سیره رضوی
مقدمه
از کارگزاران عباسی بود که با ورود امام رضا (ع) به خراسان، به دستور فضل بن سهل، به سمت کاتبی امام رضا (ع) رسید. وی از راویان حدیث امام رضا (ع) میباشد[۱]. وی میگوید: «امام رضا (ع)، هرگاه میخواست فرزندش را صدا بزند و نامهای به سوی ایشان گسیل دارد، با این که ایشان کوچک و کودک بودند، وی را به کنیه خطاب قرار میداد و به او ابو جعفر میگفتند. امام (ع) با احترام و کمال از او در نامهها نام میبرد و ایشان نیز با نهایت بلاغت و شیوایی پاسخ میداد. وی میگوید: شنیدم که امام رضا (ع) فرمودند: وصی و جانشین در میان خاندان من، پس از من، ابو جعفر است»[۲].
ایشان در مورد ساده زیستی امام (ع) روایت میکند: «در تابستان فرش امام رضا (ع) حصیر و بوریا بود و امام (ع) بر روی آن مینشست. پیراهن امام (ع) زبر و خشن بود، مگر این که میخواست به نزد مردم بروند که لباس بهتری میپوشید و خود را مزین مینمود»[۳].
همچنین در باب رعایت حقوق دیگران از جانب امام (ع)، میگوید: «شبی امام رضا (ع) میهمان داشت، در میان صحبت، چراغ نقصی پیدا کرد؛ میهمان دست پیش آورد تا چراغ را درست کند امام (ع) نگذاشت و خود این کار را انجام داد و فرمود: ما گروهی هستیم که میهمانان خود را بکار نمیگیریم»[۴].[۵]