وساطت در فیض الهی در فلسفه اسلامی
مقدمه
از منظر عرفان و حکمت متعالیه میتوان فلسفه دیگری برای امامت ترسیم کرد که از تأمل در روایات به دست میآید که اشاره میشود:
در فلسفه ثابت شده است که هر وجود مادی وجود مُثُلی و برزخی و نیز وجود عقلی داشته است و در واقع وجود مادی هر شیء قبلاً سابقهای در عالم مُثُل و پیش از آن در عالم تجرد- البتّه به قید بساطت- داشته که با آماده شدن شرایط مادی لازم از عالم بالا نازل شده است. فلسفه وجود نخستین را «عقل اول» مینامد که مستقیماً آفریده آفریدگار متعال است و آفریدههای بعد از این طریق پا به عرصه وجود میگذارند. این بحث در فلسفه در مبحث «قاعده الواحد» قابل مطالعه است.
تحلیل و اثبات دیدگاه فوق (امامان واسطه فیض الهی) از منظر روایات مجالی به انکار مخالف باقی نمیگذارد، قسمتی از روایات مربوطه را می توان در بحث وساطت در فیض الهی در حدیث بررسی کرد.